Wyjścia 1
1 Oto imiona synów Izraela, którzy przybyli z Jakubem do Egiptu; każdy przybył ze swoją rodziną:
These are the names of the sons of Israel who went to Egypt with Jacob, each with his family:
2 Ruben, Symeon, Lewi i Juda;
Reuben, Simeon, Levi, and Judah;
3 Issachar, Zebulon i Beniamin;
Issachar, Zebulun, and Benjamin;
4 Dan, Neftali, Gad i Aszer.
Dan and Naphtali; Gad and Asher.
5 A wszystkich dusz, które wyszły z bioder Jakuba, było siedemdziesiąt. Józef zaś [już] był w Egipcie.
The descendants of Jacob numbered seventy in all, including Joseph, who was already in Egypt.
6 Potem umarli Józef, wszyscy jego bracia i całe to pokolenie.
Now Joseph and all his brothers and all that generation died,
7 A synowie Izraela byli płodni, rozrodzili się, rozmnożyli i bardzo umacniali, a ziemia była ich pełna.
but the Israelites were fruitful and increased rapidly; they multiplied and became exceedingly numerous, so that the land was filled with them.
8 Wówczas nastał nad Egiptem nowy król, który nie znał Józefa.
Then a new king, who did not know Joseph, came to power in Egypt.
9 I powiedział do swego ludu: Oto lud synów Izraela stał się liczniejszy i potężniejszy od nas.
“Look,” he said to his people, “the Israelites have become too numerous and too powerful for us.
10 Postąpmy więc z nimi mądrze, by się nie rozmnożyli, bo gdyby przyszła wojna, mogliby przyłączyć się do naszych wrogów i walczyć przeciwko nam, i opuścić ziemię.
Come, let us deal shrewdly with them, or they will increase even more; and if a war breaks out, they may join our enemies, fight against us, and leave the country.”
11 Ustanowiono więc nad nimi nadzorców, aby ich gnębili ciężarami. I [lud Izraela] zbudował dla faraona miasta na składy: Pitom i Ramzes.
So the Egyptians appointed taskmasters over the Israelites to oppress them with forced labor. As a result, they built Pithom and Rameses as store cities for Pharaoh.
12 Ale im bardziej ich gnębili, tym bardziej się rozmnażali i rośli, tak że zatrwożyli się z powodu synów Izraela.
But the more they were oppressed, the more they multiplied and flourished; so the Egyptians came to dread the Israelites.
13 I Egipcjanie zmuszali synów Izraela do ciężkiej pracy.
They worked the Israelites ruthlessly
14 I uprzykrzali [im] życie uciążliwą pracą przy glinie i przy cegłach, i przy każdej robocie na polu. Do wszelkiej pracy zmuszali ich bez litości.
and made their lives bitter with hard labor in brick and mortar, and with all kinds of work in the fields. Every service they imposed was harsh.
15 I król Egiptu rozkazał hebrajskim położnym, z których jedna miała na imię Szifra, a druga Pua;
Then the king of Egypt said to the Hebrew midwives, whose names were Shiphrah and Puah,
16 Powiedział: Gdy będziecie przy porodach hebrajskich [kobiet] i zobaczycie, że urodził się syn, zabijcie go, a jeśli córka, niech zostanie przy życiu.
“When you help the Hebrew women give birth, observe them on the birthstools. If the child is a son, kill him; but if it is a daughter, let her live.”
17 Lecz położne bały się Boga i nie robiły tak, jak im rozkazał król Egiptu, ale pozostawiały chłopców przy życiu.
The midwives, however, feared God and did not do as the king of Egypt had instructed; they let the boys live.
18 Wtedy król Egiptu wezwał położne i powiedział do nich: Dlaczego tak postąpiłyście, że pozostawiłyście chłopców przy życiu?
So the king of Egypt summoned the midwives and asked them, “Why have you done this? Why have you let the boys live?”
19 Położne odpowiedziały faraonowi: Hebrajskie kobiety nie [są] takie jak egipskie [kobiety]. Są bowiem żywotne, rodzą wcześniej, zanim przyjdzie do nich położna.
The midwives answered Pharaoh, “The Hebrew women are not like the Egyptian women, for they are vigorous and give birth before a midwife arrives.”
20 I Bóg dobrze czynił tym położnym, a lud się mnożył i bardzo się wzmocnił.
So God was good to the midwives, and the people multiplied and became even more numerous.
21 A ponieważ położne bały się Boga, zbudował im domy.
And because the midwives feared God, He gave them families of their own.
22 Wtedy faraon rozkazał całemu swemu ludowi: Każdego syna, który się urodzi, wrzućcie do rzeki, a każdą córkę pozostawcie przy życiu.
Then Pharaoh commanded all his people: “Every son born to the Hebrews you must throw into the Nile, but every daughter you may allow to live.”
