Wyjścia 21
1 A oto prawa, które im przedstawisz.
“你在百姓面前所要立的典章是这样：
2 Jeśli kupisz niewolnika – Hebrajczyka, sześć lat będzie [ci] służyć, a w siódmym roku wyjdzie na wolność bez wykupu.
你若买希伯来人作奴仆，他必服事你六年；第七年他可以自由，白白地出去。
3 Jeśli sam przyszedł, sam odejdzie; a jeśli miał żonę, jego żona odejdzie z nim.
他若孤身来就可以孤身去；他若有妻，他的妻就可以同他出去。
4 Jeśli jego pan dał mu żonę, a ona urodziła mu synów lub córki, to jego żona i dzieci będą należały do jego pana, a on odejdzie sam.
他主人若给他妻子，妻子给他生了儿子或女儿，妻子和儿女要归主人，他要独自出去。
5 A jeśli niewolnik powie: Kocham mojego pana, moją żonę i moich synów, nie wyjdę na wolność;
倘或奴仆明说：‘我爱我的主人和我的妻子儿女，不愿意自由出去。’
6 Wtedy jego pan zaprowadzi go do sędziów i przyprowadzi go do drzwi albo do ich słupka; i jego pan szydłem przekłuje mu ucho, i będzie jego niewolnikiem na zawsze.
他的主人就要带他到审判官那里，又要带他到门前，靠近门框，用锥子穿他的耳朵，他就永远服事主人。
7 Jeśli zaś kto sprzeda swoją córkę, aby była niewolnicą, nie odejdzie ona, jak odchodzą niewolnicy.
“人若卖女儿作婢女，婢女不可像男仆那样出去。
8 Jeśli się nie spodoba swemu panu, który zamierzał ją poślubić, niech pozwoli, aby została odkupiona. Nie ma prawa sprzedać jej obcemu ludowi, ponieważ zrobiłby jej krzywdę.
主人选定她归自己，若不喜欢她，就要许她赎身；主人既然用诡诈待她，就没有权柄卖给外邦人。
9 A jeśli przeznaczył ją dla swego syna, to postąpi z nią według prawa córek.
主人若选定她给自己的儿子，就当待她如同女儿。
10 Jeśli weźmie sobie za żonę jeszcze inną, nie umniejszy jej pożywienia, jej ubrania ani prawa małżeńskiego.
若另娶一个，那女子的吃食、衣服，并好合的事，仍不可减少。
11 A jeśli nie zapewni jej tych trzech rzeczy, wtedy wyjdzie ona darmo bez okupu.
若不向她行这三样，她就可以不用钱赎，白白地出去。”
12 Kto uderzy człowieka tak, że ten umrze, poniesie śmierć;
“打人以致打死的，必要把他治死。
13 A jeśli nie czyhał na niego, ale Bóg podał go w jego rękę, wyznaczę miejsce, do którego będzie mógł uciec.
人若不是埋伏着杀人，乃是 神交在他手中，我就设下一个地方，他可以往那里逃跑。
14 Ale jeśli ktoś czyha na swego bliźniego i podstępnie go zabija, to nawet od mojego ołtarza go weźmiesz, aby umarł.
人若任意用诡计杀了他的邻舍，就是逃到我的坛那里，也当捉去把他治死。
15 Kto uderzy swego ojca albo swoją matkę, poniesie śmierć.
“打父母的，必要把他治死。
16 Kto uprowadzi człowieka i sprzeda go lub zostanie on znaleziony w jego ręku, poniesie śmierć.
“拐带人口，或是把人卖了，或是留在他手下，必要把他治死。
17 Kto złorzeczy swemu ojcu lub swojej matce, poniesie śmierć.
“咒骂父母的，必要把他治死。
18 A jeśli mężczyźni się pokłócą i jeden uderzy drugiego kamieniem lub pięścią, tak że ten nie umrze, ale musi położyć się w łóżku;
“人若彼此相争，这个用石头或是拳头打那个，尚且不至于死，不过躺卧在床，
19 To jeśli wstanie i będzie mógł chodzić po ulicy o lasce, ten, który uderzył, będzie niewinny; wypłaci mu tylko odszkodowanie i będzie łożyć na jego leczenie.
若再能起来扶杖而出，那打他的可算无罪；但要将他耽误的工夫用钱赔补，并要将他全然医好。
20 Jeśli zaś ktoś uderzy kijem swego niewolnika lub swoją niewolnicę tak, że umrą pod jego ręką, musi ponieść karę;
“人若用棍子打奴仆或婢女，立时死在他的手下，他必要受刑。
21 Jeśli jednak [niewolnik] zostaje [przy życiu] dzień lub dwa, nie będzie karany; bo niewolnik to jego pieniądze.
若过一两天才死，就可以不受刑，因为是用钱买的。
22 Jeśli mężczyźni się pokłócą i uderzą kobietę brzemienną, tak że wyjdzie z niej płód, jednak bez żadnej szkody, to musi ponieść karę, jaką nałoży na niego mąż tej kobiety, a da według [uznania] sędziów.
“人若彼此争斗，伤害有孕的妇人，甚至坠胎，随后却无别害，那伤害她的，总要按妇人的丈夫所要的，照审判官所断的，受罚。
23 Jeśli jednak dojdzie do szkody, wtedy dasz życie za życie;
若有别害，就要以命偿命，
24 Oko za oko, ząb za ząb, rękę za rękę, nogę za nogę;
以眼还眼，以牙还牙，以手还手，以脚还脚，
25 Oparzenie za oparzenie, ranę za ranę, siniec za siniec.
以烙还烙，以伤还伤，以打还打。
26 Jeśli ktoś uderzy w oko swego niewolnika lub w oko swojej niewolnicy, tak że je wybije, za jego oko wypuści go na wolność.
“人若打坏了他奴仆或是婢女的一只眼，就要因他的眼放他去得以自由。
27 Jeśli też [ktoś] wybije ząb swemu niewolnikowi lub ząb swojej niewolnicy, za jego ząb wypuści go na wolność.
若打掉了他奴仆或是婢女的一个牙，就要因他的牙放他去得以自由。”
28 Jeśli czyjś wół ubodzie na śmierć mężczyznę lub kobietę, ten wół musi zostać ukamienowany, a jego mięsa nie wolno jeść. Właściciel wołu zaś będzie niewinny.
“牛若触死男人或是女人，总要用石头打死那牛，却不可吃它的肉；牛的主人可算无罪。
29 Jeśli jednak wół bódł przedtem i ostrzegano o tym jego właściciela, ten zaś nie pilnował go, i [wół] zabił mężczyznę lub kobietę, wół będzie ukamienowany i jego właściciel poniesie śmierć.
倘若那牛素来是触人的，有人报告了牛主，他竟不把牛拴着，以致把男人或是女人触死，就要用石头打死那牛，牛主也必治死。
30 Jeśli nałożono mu karę pieniężną, wtedy da za swoją duszę okup, jaki na niego nałożą.
若罚他赎命的价银，他必照所罚的赎他的命。
31 Choćby ubódł syna lub córkę, postąpią z nim według tego samego prawa.
牛无论触了人的儿子或是女儿，必照这例办理。
32 Jeśli wół ubodzie niewolnika lub niewolnicę, da ich panu trzydzieści syklów srebra, a wół będzie ukamienowany.
牛若触了奴仆或是婢女，必将银子三十舍客勒给他们的主人，也要用石头把牛打死。
33 Jeśli ktoś zostawi studnię odkrytą lub jeśli ktoś wykopie studnię i nie nakryje jej, a wpadnie w nią wół lub osioł;
“人若敞着井口，或挖井不遮盖，有牛或驴掉在里头，
34 Właściciel tej studni musi wyrównać stratę [i] wynagrodzi ich właścicielowi, a zdechłe [zwierzę] będzie należeć do niego.
井主要拿钱赔还本主人，死牲畜要归自己。
35 Także jeśli czyjś wół ubodzie na śmierć wołu jego sąsiada, wtedy sprzedadzą żywego wołu i podzielą się zapłatą za niego; podzielą się też tym zdechłym.
“这人的牛若伤了那人的牛，以至于死，他们要卖了活牛，平分价值，也要平分死牛。
36 Ale jeśli było wiadomo, że ten wół bódł przedtem, a jego właściciel nie pilnował go, musi oddać wołu za wołu, a zdechłe [zwierzę] będzie należeć do niego.
人若知道这牛素来是触人的，主人竟不把牛拴着，他必要以牛还牛，死牛要归自己。”
