< Wyjścia 1 >
1 Oto imiona synów Izraela, którzy przybyli z Jakubem do Egiptu; każdy przybył ze swoją rodziną:
These are the names of the sons of Israel who came to Egypt with Jacob, each with his household:
2 Ruben, Symeon, Lewi i Juda;
Reuben, Simeon, Levi, and Judah,
3 Issachar, Zebulon i Beniamin;
Issachar, Zebulun, and Benjamin,
4 Dan, Neftali, Gad i Aszer.
Dan and Naphtali, Gad and Asher.
5 A wszystkich dusz, które wyszły z bioder Jakuba, było siedemdziesiąt. Józef zaś [już] był w Egipcie.
All the people who were directly descended from Jacob were seventy-five, and Joseph was in Egypt already.
6 Potem umarli Józef, wszyscy jego bracia i całe to pokolenie.
Joseph died, as did all his brothers, and all that generation.
7 A synowie Izraela byli płodni, rozrodzili się, rozmnożyli i bardzo umacniali, a ziemia była ich pełna.
The children of Israel were fruitful, and increased abundantly, and multiplied, and grew exceedingly mighty; and the land was filled with them.
8 Wówczas nastał nad Egiptem nowy król, który nie znał Józefa.
Now there arose a new king over Egypt, who did not know Joseph.
9 I powiedział do swego ludu: Oto lud synów Izraela stał się liczniejszy i potężniejszy od nas.
He said to his people, "Look, the people of the sons of Israel are more and mightier than we.
10 Postąpmy więc z nimi mądrze, by się nie rozmnożyli, bo gdyby przyszła wojna, mogliby przyłączyć się do naszych wrogów i walczyć przeciwko nam, i opuścić ziemię.
Come, let us deal wisely with them, lest they multiply, and it happen that when any war breaks out, they also join themselves to our enemies, and fight against us, and escape out of the land."
11 Ustanowiono więc nad nimi nadzorców, aby ich gnębili ciężarami. I [lud Izraela] zbudował dla faraona miasta na składy: Pitom i Ramzes.
Therefore they set taskmasters over them to afflict them with their burdens. They built storage cities for Pharaoh: Pithom and Rameses.
12 Ale im bardziej ich gnębili, tym bardziej się rozmnażali i rośli, tak że zatrwożyli się z powodu synów Izraela.
But the more they afflicted them, the more they multiplied and the more they spread out. And they were in dread of the children of Israel.
13 I Egipcjanie zmuszali synów Izraela do ciężkiej pracy.
And the Egyptians ruthlessly made the children of Israel labor,
14 I uprzykrzali [im] życie uciążliwą pracą przy glinie i przy cegłach, i przy każdej robocie na polu. Do wszelkiej pracy zmuszali ich bez litości.
and they made their lives bitter with hard labor, in mortar and in brick, and in all manner of labor in the field, all their labors which they ruthlessly made them do.
15 I król Egiptu rozkazał hebrajskim położnym, z których jedna miała na imię Szifra, a druga Pua;
The king of Egypt spoke to the Hebrew midwives, of whom the name of the one was Shiphrah, and the name of the other Puah,
16 Powiedział: Gdy będziecie przy porodach hebrajskich [kobiet] i zobaczycie, że urodził się syn, zabijcie go, a jeśli córka, niech zostanie przy życiu.
and he said, "When you perform the duty of a midwife to the Hebrew women, and see them on the birth stool; if it is a son, then you shall kill him; but if it is a daughter, then she shall live."
17 Lecz położne bały się Boga i nie robiły tak, jak im rozkazał król Egiptu, ale pozostawiały chłopców przy życiu.
But the midwives feared God, and did not do what the king of Egypt commanded them, but saved the baby boys alive.
18 Wtedy król Egiptu wezwał położne i powiedział do nich: Dlaczego tak postąpiłyście, że pozostawiłyście chłopców przy życiu?
The king of Egypt called for the midwives, and said to them, "Why have you done this thing, and have saved the boys alive?"
19 Położne odpowiedziały faraonowi: Hebrajskie kobiety nie [są] takie jak egipskie [kobiety]. Są bowiem żywotne, rodzą wcześniej, zanim przyjdzie do nich położna.
The midwives said to Pharaoh, "Because the Hebrew women aren't like the Egyptian women; for they are vigorous, and give birth before the midwife comes to them."
20 I Bóg dobrze czynił tym położnym, a lud się mnożył i bardzo się wzmocnił.
God dealt well with the midwives, and the people multiplied, and grew very mighty.
21 A ponieważ położne bały się Boga, zbudował im domy.
It happened, because the midwives feared God, that he gave them families.
22 Wtedy faraon rozkazał całemu swemu ludowi: Każdego syna, który się urodzi, wrzućcie do rzeki, a każdą córkę pozostawcie przy życiu.
Pharaoh commanded all his people, saying, "You are to cast every son who is born to the Hebrews into the river, but every daughter you are to keep alive."