Kaznodziei 1
1 Słowa Kaznodziei, syna Dawida, króla w Jerozolimie.
The words of the Preacher, the son of David, king in Jerusalem.
2 Marność nad marnościami – mówi Kaznodzieja – marność nad marnościami. Wszystko jest marnością.
Vanity of vanities, saith the Preacher, vanity of vanities! all is vanity.
3 Jaki pożytek ma człowiek z całego swego trudu, który podejmuje pod słońcem?
What profit hath man of all his labour wherewith he laboureth under the sun?
4 Jedno pokolenie przemija, [drugie] pokolenie przychodzi, lecz ziemia trwa na wieki.
[One] generation passeth away, and [another] generation cometh, but the earth standeth for ever.
5 Słońce wschodzi i słońce zachodzi, i spieszy do swego miejsca, z którego znów wschodzi.
The sun also riseth, and the sun goeth down, and hasteth to its place where it ariseth.
6 Wiatr idzie na południe i zawraca na północ, krąży nieustannie i znowu wraca na drogę swego krążenia.
The wind goeth towards the south, and turneth about towards the north: it turneth about continually, and the wind returneth again to its circuits.
7 Wszystkie rzeki płyną do morza, lecz morze się nie przepełnia; do miejsca, z którego rzeki płyną, [znowu] wracają.
All the rivers run into the sea, yet the sea is not full: unto the place whither the rivers go, thither they go again.
8 Wszystkie rzeczy [są] pełne trudu, a człowiek nie zdoła tego wyrazić. Oko nie nasyci się patrzeniem ani ucho nie napełni się słuchaniem.
All things are full of toil; none can express it. The eye is not satisfied with seeing, nor the ear filled with hearing.
9 To, co było, jest tym, co będzie; a to, co się stało, jest tym, co się stanie. I nie ma nic nowego pod słońcem.
That which hath been is that which shall be; and that which hath been done is that which will be done: and there is nothing new under the sun.
10 Czy jest coś, o czym można by powiedzieć: Patrz, to jest coś nowego? I to już było w dawnych czasach, które były przed nami.
Is there a thing whereof it may be said, See, this is new? It hath been already in the ages which were before us.
11 Nie ma pamięci o dawnych rzeczach; także o tych, które będą, nie będzie pamięci u tych, którzy potem nastaną.
There is no remembrance of former things; neither shall there be remembrance of things that are to come with those who shall live afterwards.
12 Ja, Kaznodzieja, byłem królem nad Izraelem w Jerozolimie.
I, the Preacher, was king over Israel in Jerusalem.
13 I przyłożyłem się w swoim sercu [do tego], aby mądrością szukać wszystkiego i wybadać wszystko, co się dzieje pod niebem. To uciążliwe zadanie Bóg dał synom ludzkim, aby się nim trudzili.
And I applied my heart to seek and search out by wisdom concerning all that is done under the heavens: this grievous occupation hath God given to the children of men to weary themselves therewith.
14 Widziałem wszystkie sprawy, jakie się dzieją pod słońcem, a oto wszystko jest marnością i utrapieniem ducha.
I have seen all the works that are done under the sun, and behold, all is vanity and pursuit of the wind.
15 Tego, co krzywe, nie da się wyprostować, a tego, czego brak, nie da się policzyć.
That which is crooked cannot be made straight; and that which is wanting cannot be numbered.
16 Tak więc pomyślałem w swoim sercu: Oto wzbogaciłem się i dano mi więcej mądrości niż wszystkim, którzy byli przede mną w Jerozolimie. I moje serce doświadczyło wielkiej mądrości i wiedzy.
I communed with mine own heart, saying, Lo, I have become great and have acquired wisdom more than all they that have been before me over Jerusalem; and my heart hath seen much of wisdom and knowledge.
17 I przyłożyłem się w swoim sercu [do tego], aby poznać mądrość, a także by poznać szaleństwo i głupotę. [Ale] poznałem, że i to jest utrapieniem ducha.
And I applied my heart to the knowledge of wisdom, and to the knowledge of madness and folly: I perceived that this also is a striving after the wind.
18 Gdzie bowiem jest wiele mądrości, [tam] jest wiele smutku. A kto przysparza wiedzy, przysparza i cierpienia.
For in much wisdom is much vexation, and he that increaseth knowledge increaseth sorrow.
