Kaznodziei 7
1 Lepsze jest [dobre] imię niż wyborny olejek, a dzień śmierci niż dzień urodzenia.
| טוב שם משמן טוב ויום המות מיום הולדו |
2 Lepiej iść do domu żałoby niż do domu wesela, gdyż w tamtym [widzimy] koniec każdego człowieka, a człowiek żyjący weźmie to sobie do serca.
| טוב ללכת אל בית אבל מלכת אל בית משתה--באשר הוא סוף כל האדם והחי יתן אל לבו |
3 Lepszy jest smutek niż śmiech, bo przez smutek twarzy serce szlachetnieje.
| טוב כעס משחוק כי ברע פנים ייטב לב |
4 Serce mądrych jest w domu żałoby, ale serce głupich w domu wesela.
| לב חכמים בבית אבל ולב כסילים בבית שמחה |
5 Lepiej [jest] słuchać upomnień mądrego niż pieśni głupców.
| טוב לשמע גערת חכם--מאיש שמע שיר כסילים |
6 Czym bowiem jest trzaskanie cierni pod kotłem, tym jest śmiech głupca. Także i to jest marnością.
| כי כקול הסירים תחת הסיר כן שחק הכסיל וגם זה הבל |
7 Doprawdy, ucisk doprowadza mądrego do szaleństwa, a dar psuje serce.
| כי העשק יהולל חכם ויאבד את לב מתנה |
8 Lepsze jest dokończenie sprawy niż jej początek. Lepszy jest człowiek cierpliwego ducha niż [człowiek] wyniosłego ducha.
| טוב אחרית דבר מראשיתו טוב ארך רוח מגבה רוח |
9 Nie bądź w duchu skory do gniewu, gdyż gniew spoczywa w piersi głupich.
| אל תבהל ברוחך לכעוס כי כעס בחיק כסילים ינוח |
10 Nie mów: Jak to jest, że dawne dni były lepsze niż te obecne? Bo niemądrze byś o to pytał.
| אל תאמר מה היה--שהימים הראשנים היו טובים מאלה כי לא מחכמה שאלת על זה |
11 Dobra jest mądrość przy dziedzictwie i jest pożyteczna dla tych, którzy widzą słońce.
| טובה חכמה עם נחלה ויתר לראי השמש |
12 Mądrość bowiem jest osłoną, osłoną [są] też pieniądze; lecz korzyść z poznania jest taka: mądrość daje życie tym, którzy ją mają.
| כי בצל החכמה בצל הכסף ויתרון דעת החכמה תחיה בעליה |
13 Przypatrz się dziełu Boga. Kto bowiem może wyprostować to, co on krzywym uczynił?
| ראה את מעשה האלהים כי מי יוכל לתקן את אשר עותו |
14 W dniu powodzenia raduj się, a w dniu nieszczęścia rozważaj: Bóg uczynił zarówno jedno, jak i drugie po to, aby człowiek nie dociekł tego, co po nim nastanie.
| ביום טובה היה בטוב וביום רעה ראה גם את זה לעמת זה עשה האלהים על דברת שלא ימצא האדם אחריו מאומה |
15 Wszystko widziałem za swych marnych dni: niejeden sprawiedliwy ginie w swojej sprawiedliwości, a niejeden niegodziwiec żyje długo w swojej niegodziwości.
| את הכל ראיתי בימי הבלי יש צדיק אבד בצדקו ויש רשע מאריך ברעתו |
16 Nie bądź przesadnie sprawiedliwy ani przesadnie mądry. Czemu miałbyś się sam do zguby prowadzić?
| אל תהי צדיק הרבה ואל תתחכם יותר למה תשומם |
17 Nie bądź zbyt niegodziwy i nie bądź głupi. Czemu miałbyś umrzeć przed swoim czasem?
| אל תרשע הרבה ואל תהי סכל למה תמות בלא עתך |
18 Dobrze będzie, jeśli będziesz się tego trzymał, ale i tamtego z rąk nie wypuszczaj. Kto bowiem boi się Boga, uniknie tego wszystkiego.
| טוב אשר תאחז בזה וגם מזה אל תנח את ידך כי ירא אלהים יצא את כלם |
19 Mądrość daje mądremu [więcej] siły, niż [posiada ją] dziesięciu mocarzy, którzy są w mieście.
| החכמה תעז לחכם--מעשרה שליטים אשר היו בעיר |
20 Doprawdy, nie ma człowieka sprawiedliwego na ziemi, który czyniłby dobrze i nie grzeszył.
| כי אדם אין צדיק בארץ--אשר יעשה טוב ולא יחטא |
21 Nie zwracaj też uwagi na wszystkie słowa, które wypowiadają [ludzie], byś nie usłyszał, jak ci złorzeczy twój sługa.
| גם לכל הדברים אשר ידברו אל תתן לבך אשר לא תשמע את עבדך מקללך |
22 Wie bowiem twoje serce, że i ty wielokroć złorzeczyłeś innym.
| כי גם פעמים רבות ידע לבך אשר גם את (אתה) קללת אחרים |
23 Tego wszystkiego doświadczyłem mądrością [i] powiedziałem: Będę mądry. Ale mądrość oddaliła się ode mnie.
| כל זה נסיתי בחכמה אמרתי אחכמה והיא רחוקה ממני |
24 To, co jest dalekie, i to, co jest bardzo głębokie – któż to może zgłębić?
| רחוק מה שהיה ועמק עמק מי ימצאנו |
25 Zwróciłem swoje serce ku poznaniu, badaniu i szukaniu mądrości oraz rozeznaniu rzeczy, by poznać niegodziwość głupstwa, głupoty i szaleństwa.
| סבותי אני ולבי לדעת ולתור ובקש חכמה וחשבון ולדעת רשע כסל והסכלות הוללות |
26 I odkryłem, że bardziej gorzka niż śmierć jest kobieta, której serce jest jak sieć i sidło, a jej ręce jak pęta. Kto się Bogu podoba, uwolni się od niej, ale grzesznik będzie przez nią usidlony.
| ומוצא אני מר ממות את האשה אשר היא מצודים וחרמים לבה--אסורים ידיה טוב לפני האלהים ימלט ממנה וחוטא ילכד בה |
27 Oto co odkryłem – mówi Kaznodzieja – [badając] jedną po drugiej, aby dojść do istoty rzeczy;
| ראה זה מצאתי אמרה קהלת אחת לאחת למצא חשבון |
28 Czego jeszcze szuka moja dusza, lecz nie znajduje: Jednego mężczyznę spośród tysiąca znalazłem, ale kobiety spośród wszystkich nie znalazłem.
| אשר עוד בקשה נפשי ולא מצאתי אדם אחד מאלף מצאתי--ואשה בכל אלה לא מצאתי |
29 Oto to tylko odkryłem: Bóg stworzył człowieka prawego, ale oni szukali rozlicznych wymysłów.
| לבד ראה זה מצאתי אשר עשה האלהים את האדם ישר והמה בקשו חשבנות רבים |
