< Kaznodziei 4 >
1 Potem zwróciłem się w stronę wszystkich ucisków, jakie zdarzają się pod słońcem, i przyjrzałem się im. I oto [widziałem] łzy uciśnionych, a nie mieli pocieszyciela. Siła była w rękach ciemięzców, a tamci nie mieli pocieszyciela.
Amalalu, na da defele hame hamobe hou osobo bagadega bu ba: i. Gasa fi dunu da asaboi dunuma nimi bagade hamobeba: le, asaboi dunu da dinanu, fidisu dunu hame ba: i. Bai gasa fi dunu, ili fawane da gasa gala.
2 Dlatego chwaliłem umarłych, którzy już odeszli, bardziej niż żywych, którzy jeszcze żyją.
Na da bogoi dunu ilima mudasa. Bai bogosu hou da esalusu hou baligisa.
3 Nawet lepszy od nich obu jest ten, którego jeszcze nie było i który nie widział zła, jakie się dzieje pod słońcem.
Be dunu amo da hame lalelegei da defele hame hamobe hou osobo bagadega gala, amo hame ba: beba: le, ilia hou da esalebe dunu ilia hou baligisa.
4 Zobaczyłem też, że wszelka praca i każde dobre dzieło wywołują tylko zazdrość jednego wobec drugiego. Także i to jest marnością i utrapieniem ducha.
Hou eno na ba: le, dawa: lai dagoi. Abuliba: le dunu ilia da hawa: gasa bagadedafa hamosala: , amola liligi huluane noga: i enoenoia hahamosala: ? Bai agoane, ilia da ilia na: iyado dunu ilia gagui amo mudale ba: sa. Be amo hou da hamedeidafa. Amo da fo mabe se bobogebe defele gala.
5 Głupi składa swoje ręce i zjada własne ciało.
Dunu oda ilia da agoane sia: sa, dunu hihia: me hawa: afaewane mae hamone, hina: lobo sogoba: digili udigili esalebeba: le bogomu, agoaiwane dunu da gagaoui dunu.
6 Lepsza jest pełna garść z pokojem niż obie pełne garści z trudem i utrapieniem ducha.
Amo sia: da dafawanela: ? Na hame dawa: Be amo na dawa: Fonobahadi fawane gaguli amola dogo olofoiwane esalumu da defea. Be eso huluane fo lamusa: ne, lobo aduna amoga mae helefili hawa: hamonanumu da hamedei liligi agoane.
7 Znowu obróciłem się i zobaczyłem [kolejną] marność pod słońcem.
Na da osobo bagade esalusu ganodini, eno hamedei liligi ba: i dagoi.
8 Jest to człowiek samotny, bez towarzysza, nie ma ani syna, ani brata i nie ma końca wszelki jego trud, a jego oczy nie mogą nasycić się bogactwem. [Nie myśli]: Dla kogo ja pracuję i odmawiam dobra swojej duszy? Także i to jest marnością i ciężką udręką.
Dunu afaedafa e da hisuwane fifi lala. E da mano hame amola ea eya ola hamedei, be amowane e da eso huluane hawa: hamonana. Be e da bagade gaguiba: le hame nodosa. E da nowama gasa bagade hawa: hamosala: ? Amola e da abuliba: le hahawane hou higasala: ? Amo hou amola da hamedei liligi. Agoaiwane esalusu da noga: i hame amola da: i dioi agoane.
9 Lepiej jest dwom niż jednemu, gdyż mają dobry pożytek ze swojej pracy.
Dunu aduna da dafululi hawa: hamomu da defea. Bai dunu aduna da gilisili hawa: hamosea, ela hawa: hamoi da baligili ba: mu.
10 Jeśli bowiem jeden upadnie, drugi podniesie swego towarzysza. Lecz biada samotnemu, gdy upadnie, bo nie ma drugiego, który by go podniósł.
Dunu ea sama afae amo dafasea bu ea sama eno amoea fidili lobolele wa: lesimu. Be dunu afae da e hisu dafasea, e da fidisu dunu hame ba: mu.
11 Także jeśli dwoje [ludzi] śpi [razem], grzeją się wzajemnie. Ale jeden jakże się ogrzeje?
Dunu aduna ela da anegagisia, ela gilisili sogobale gola diasea ela da dogoloi ba: mu. Be dia disu da gola diasea, di da habodane dogolole denesima: bela: ?
12 A jeśli [kto] przemaga jednego, to dwaj stawią mu czoła, a potrójny sznur nie rozerwie się tak łatwo.
Dunu afaedafa ea hisu ha lai dunuma gegesea e da hame hasanasimu. Be ha lai dunu ilia adunama doagala: sea, ilia gasaga da ela hame baligimu. Efe gomei osodayale hamoi amoea da hedolo hame damumu.
13 Lepszy jest chłopiec ubogi i mądry niż król stary i głupi, który nie potrafi już przyjmować napomnienia.
14 Bo [tamten] wychodzi z więzienia, aby królować, a ten urodzony w swoim królestwie zubożeje.
Hame gagui dunu da heda: le, bu hi fifi asi gala ganodini hina bagade hou lamusa: dawa: Amola se dabe iasu diasu hamoi dunu da se dabe iasu diasu fisili, hina bagade hou lamusa: dawa: Be e da da: i hamosea, fada: i sia: ne iasu higasea, e da gagaoui agoai. Ayeligi dunu amo da hame gaguiwane be noga: i dawa: lai, e da amo dunu ea hou baligisa.
15 Widziałem, jak wszyscy żyjący, którzy chodzą pod słońcem, przestawali z chłopcem, potomkiem, który miał wstąpić na miejsce tamtego.
Na dawa: i dagoi, dunu huluane nowa osobo bagade goe ganodini esalebe, amo fi ganodini da goi ayeligi afae, e da fa: no hina bagade ea sogebi lamu.
16 Niezliczony jest cały lud, jaki żył przed nimi. Lecz następni nie będą się z niego cieszyć. A tak i to jest marność i utrapienie ducha.
Hina bagade da dunu idimu hamedei amo ouligimusa: dawa: Be e da bogosea, dunu da ea hamobeba: le hame nodomu. Amo hou da bai hamedei. Hamedeiba: le, amo hou da gagaoui dunu fo mabe se bobogebe agoai ba: sa.