< Kaznodziei 10 >
1 Zdechłe muchy zasmradzają i psują olejek aptekarza. Tak samo odrobina głupstwa psuje [człowieka] poważanego z powodu jego mądrości i sławy.
Мухи умершыя згнояют елеа сладость: честно малое мудрости паче славы велики безумия.
2 Serce mądrego jest po jego prawicy, ale serce głupca po jego lewicy.
Сердце мудраго одесную его, сердце же безумнаго ошуюю его:
3 Nawet gdy głupiec idzie drogą, brakuje mu rozumu, i mówi wszystkim, że jest głupcem.
и в путь егда безумный идет, сердце его лишается, и яже помышляет, вся безумие суть.
4 Jeśli duch władcy powstaje przeciwko tobie, nie opuszczaj swego miejsca, gdyż pokora zapobiega wielkim wykroczeniom.
Аще дух владеющаго взыдет на тя, места твоего не остави: яко изцеление утолит грехи велики.
5 Jest zło, które widziałem pod słońcem, to błąd, który pochodzi od władcy:
Есть лукавство, еже видех под солнцем, аки невольно изыде от лица владеющаго:
6 Głupota jest wywyższona do wielkiej godności, a bogaci [w mądrość] siedzą nisko.
вдан безумный в высоты велики, а богатии во смиренных сядут:
7 Widziałem sługi na koniach, a książąt idących pieszo jak słudzy.
видех рабов на конех, и князей идущих яко рабов на земли.
8 Kto kopie dół, [sam] w niego wpadnie, kto rozwala płot, tego ukąsi wąż.
Копаяй яму впадет в ню, и разоряющаго ограду угрызнет его змий.
9 Kto przenosi kamienie, porani się nimi, kto rąbie drwa, naraża się na niebezpieczeństwo.
Иземляй камение поболит от них, разсецаяй дрова беду приимет в них:
10 Jeśli stępi się żelazo, a nie naostrzy się jego ostrza, wtedy trzeba wytężyć siły. Ale lepiej skutkuje mądrość.
аще спадет сечиво, и сам лицем смятется: и силы укрепит, и изюбилие мужу мудрость.
11 Wąż ukąsi bez zaklęcia, a gaduła nie jest niczym lepszym.
Аще угрызнет змий не в шепте, и несть излишества обавающему.
12 Słowa z ust mądrego są łaskawe, ale wargi głupca pożerają jego samego.
Словеса уст премудраго благодать, устне же безумнаго потопят его:
13 Początek słów jego ust to głupota, a koniec jego mowy to wielkie szaleństwo.
начало словес уст его безумие, и последняя уст его прелесть лукава.
14 Głupiec wiele mówi, [choć] człowiek nie wie, co nastąpi. Któż mu oznajmi, co po nim nastanie?
Безумный умножает словеса: не разуме человек, что бывшее и что будущее, что созади его, (и) кто возвестит ему?
15 Głupi męczą się trudem, a nie wiedzą nawet, jak dojść do miasta.
Труд безумных озлобит их, иже не разуме ити во град.
16 Biada tobie, ziemio, gdy twoim królem dziecko, a twoi książęta z rana biesiadują.
Горе тебе, граде, в немже царь твой юн, и князи твои рано ядят.
17 Błogosławiona jesteś, ziemio, gdy twój król pochodzi ze szlachetnego rodu, a twoi książęta we właściwym czasie jadają, by się posilić, a nie dla pijaństwa.
Блаженна ты, земле, еяже царь твой сын свободных, и князи твои во время ядят в силе и не постыдятся.
18 Z powodu lenistwa chyli się dach, a wskutek opieszałości rąk przecieka dom.
В леностех смирится строп, и в празднестве рук прокаплет храмина.
19 Dla uciechy wyprawia się ucztę i wino rozwesela życie, ale pieniądze umożliwiają wszystko.
Во смех творят хлеб и вино и елей, еже веселитися живущым: и сребра со смирением послушают всяческая.
20 Nawet w swoich myślach nie złorzecz królowi ani w swojej sypialni nie przeklinaj bogatego, bo ptak niebieski zaniesie ten głos, a to, co skrzydlate, rozgłosi sprawę.
И в совести убо твоей не клени царя, и в клети ложницы твоея не клени богатаго: яко птица небесная донесет глас твой, и имеяй криле возвестит слово твое.