Kaznodziei 10
1 Zdechłe muchy zasmradzają i psują olejek aptekarza. Tak samo odrobina głupstwa psuje [człowieka] poważanego z powodu jego mądrości i sławy.
Мертвые мухи портят и делают зловонною благовонную масть мироварника: то же делает небольшая глупость уважаемого человека с его мудростью и честью.
2 Serce mądrego jest po jego prawicy, ale serce głupca po jego lewicy.
Сердце мудрого - на правую сторону, а сердце глупого - на левую.
3 Nawet gdy głupiec idzie drogą, brakuje mu rozumu, i mówi wszystkim, że jest głupcem.
По какой бы дороге ни шел глупый, у него всегда недостает смысла, и всякому он выскажет, что он глуп.
4 Jeśli duch władcy powstaje przeciwko tobie, nie opuszczaj swego miejsca, gdyż pokora zapobiega wielkim wykroczeniom.
Если гнев начальника вспыхнет на тебя, то не оставляй места твоего; потому что кротость покрывает и большие проступки.
5 Jest zło, które widziałem pod słońcem, to błąd, który pochodzi od władcy:
Есть зло, которое видел я под солнцем, это - как бы погрешность, происходящая от властелина;
6 Głupota jest wywyższona do wielkiej godności, a bogaci [w mądrość] siedzą nisko.
невежество поставляется на большой высоте, а богатые сидят низко.
7 Widziałem sługi na koniach, a książąt idących pieszo jak słudzy.
Видел я рабов на конях, а князей ходящих, подобно рабам, пешком.
8 Kto kopie dół, [sam] w niego wpadnie, kto rozwala płot, tego ukąsi wąż.
Кто копает яму, тот упадет в нее, и кто разрушает ограду, того ужалит змей.
9 Kto przenosi kamienie, porani się nimi, kto rąbie drwa, naraża się na niebezpieczeństwo.
Кто передвигает камни, тот может надсадить себя, и кто колет дрова, тот может подвергнуться опасности от них.
10 Jeśli stępi się żelazo, a nie naostrzy się jego ostrza, wtedy trzeba wytężyć siły. Ale lepiej skutkuje mądrość.
Если притупится топор, и если лезвие его не будет отточено, то надобно будет напрягать силы; мудрость умеет это исправить.
11 Wąż ukąsi bez zaklęcia, a gaduła nie jest niczym lepszym.
Если змей ужалит без заговаривания, то не лучше его и злоязычный.
12 Słowa z ust mądrego są łaskawe, ale wargi głupca pożerają jego samego.
Слова из уст мудрого - благодать, а уста глупого губят его же:
13 Początek słów jego ust to głupota, a koniec jego mowy to wielkie szaleństwo.
начало слов из уст его - глупость, а конец речи из уст его - безумие.
14 Głupiec wiele mówi, [choć] człowiek nie wie, co nastąpi. Któż mu oznajmi, co po nim nastanie?
Глупый наговорит много, хотя человек не знает, что будет, и кто скажет ему, что будет после него?
15 Głupi męczą się trudem, a nie wiedzą nawet, jak dojść do miasta.
Труд глупого утомляет его, потому что не знает даже дороги в город.
16 Biada tobie, ziemio, gdy twoim królem dziecko, a twoi książęta z rana biesiadują.
Горе тебе, земля, когда царь твой отрок, и когда князья твои едят рано!
17 Błogosławiona jesteś, ziemio, gdy twój król pochodzi ze szlachetnego rodu, a twoi książęta we właściwym czasie jadają, by się posilić, a nie dla pijaństwa.
Благо тебе, земля, когда царь у тебя из благородного рода, и князья твои едят вовремя, для подкрепления, а не для пресыщения!
18 Z powodu lenistwa chyli się dach, a wskutek opieszałości rąk przecieka dom.
От лености обвиснет потолок, и когда опустятся руки, то протечет дом.
19 Dla uciechy wyprawia się ucztę i wino rozwesela życie, ale pieniądze umożliwiają wszystko.
Пиры устраиваются для удовольствия, и вино веселит жизнь; а за все отвечает серебро.
20 Nawet w swoich myślach nie złorzecz królowi ani w swojej sypialni nie przeklinaj bogatego, bo ptak niebieski zaniesie ten głos, a to, co skrzydlate, rozgłosi sprawę.
Даже и в мыслях твоих не злословь царя, и в спальной комнате твоей не злословь богатого; потому что птица небесная может перенести слово твое, и крылатая - пересказать речь твою.
