Kaznodziei 10
1 Zdechłe muchy zasmradzają i psują olejek aptekarza. Tak samo odrobina głupstwa psuje [człowieka] poważanego z powodu jego mądrości i sławy.
Muscae morientes perdunt suavitatem unguenti. Pretiosior est sapientia et gloria, parva et ad tempus stultitia.
2 Serce mądrego jest po jego prawicy, ale serce głupca po jego lewicy.
Cor sapientis in dextera eius, et cor stulti in sinistra illius.
3 Nawet gdy głupiec idzie drogą, brakuje mu rozumu, i mówi wszystkim, że jest głupcem.
Sed et in via stultus ambulans, cum ipse insipiens sit, omnes stultos aestimat.
4 Jeśli duch władcy powstaje przeciwko tobie, nie opuszczaj swego miejsca, gdyż pokora zapobiega wielkim wykroczeniom.
Si spiritus potestatem habentis ascenderit super te, locum tuum ne demiseris: quia curatio faciet cessare peccata maxima.
5 Jest zło, które widziałem pod słońcem, to błąd, który pochodzi od władcy:
Est malum quod vidi sub sole, quasi per errorem egrediens a facie principis:
6 Głupota jest wywyższona do wielkiej godności, a bogaci [w mądrość] siedzą nisko.
positum stultum in dignitate sublimi, et divites sedere deorsum.
7 Widziałem sługi na koniach, a książąt idących pieszo jak słudzy.
Vidi servos in equis: et principes ambulantes super terram quasi servos.
8 Kto kopie dół, [sam] w niego wpadnie, kto rozwala płot, tego ukąsi wąż.
Qui fodit foveam, incidet in eam: et qui dissipat sepem, mordebit eum coluber.
9 Kto przenosi kamienie, porani się nimi, kto rąbie drwa, naraża się na niebezpieczeństwo.
Qui transfert lapides, affligetur in eis: et qui scindit ligna, vulnerabitur ab eis.
10 Jeśli stępi się żelazo, a nie naostrzy się jego ostrza, wtedy trzeba wytężyć siły. Ale lepiej skutkuje mądrość.
Si retusum fuerit ferrum, et hoc non ut prius, sed hebetatum fuerit, multo labore exacuetur, et post industriam sequetur sapientia.
11 Wąż ukąsi bez zaklęcia, a gaduła nie jest niczym lepszym.
Si mordeat serpens in silentio, nihil eo minus habet qui occulte detrahit.
12 Słowa z ust mądrego są łaskawe, ale wargi głupca pożerają jego samego.
Verba oris sapientis gratia: et labia insipientis praecipitabunt eum:
13 Początek słów jego ust to głupota, a koniec jego mowy to wielkie szaleństwo.
Initium verborum eius stultitia, et novissimum oris illius error pessimus.
14 Głupiec wiele mówi, [choć] człowiek nie wie, co nastąpi. Któż mu oznajmi, co po nim nastanie?
Stultus verba multiplicat. Ignorat homo quid ante se fuerit: et quid post se futurum sit, quis ei poterit indicare?
15 Głupi męczą się trudem, a nie wiedzą nawet, jak dojść do miasta.
Labor stultorum affliget eos, qui nesciunt in urbem pergere.
16 Biada tobie, ziemio, gdy twoim królem dziecko, a twoi książęta z rana biesiadują.
Vae tibi terra, cuius rex puer est, et cuius principes mane comedunt.
17 Błogosławiona jesteś, ziemio, gdy twój król pochodzi ze szlachetnego rodu, a twoi książęta we właściwym czasie jadają, by się posilić, a nie dla pijaństwa.
Beata terra, cuius rex nobilis est, et cuius principes vescuntur in tempore suo ad reficiendum, et non ad luxuriam.
18 Z powodu lenistwa chyli się dach, a wskutek opieszałości rąk przecieka dom.
In pigritiis humiliabitur contignatio, et in infirmitate manuum perstillabit domus.
19 Dla uciechy wyprawia się ucztę i wino rozwesela życie, ale pieniądze umożliwiają wszystko.
In risum faciunt panem, et vinum ut epulentur viventes: et pecuniae obediunt omnia.
20 Nawet w swoich myślach nie złorzecz królowi ani w swojej sypialni nie przeklinaj bogatego, bo ptak niebieski zaniesie ten głos, a to, co skrzydlate, rozgłosi sprawę.
In cogitatione tua regi ne detrahas, et in secreto cubiculi tui ne maledixeris diviti: quia et aves caeli portabunt vocem tuam, et qui habet pennas annunciabit sententiam.
