< Kaznodziei 10 >
1 Zdechłe muchy zasmradzają i psują olejek aptekarza. Tak samo odrobina głupstwa psuje [człowieka] poważanego z powodu jego mądrości i sławy.
Des mouches mortes gâtent une fiole d'huile parfumée; mieux vaut un peu de sagesse qu'une grande gloire avec de la folie.
2 Serce mądrego jest po jego prawicy, ale serce głupca po jego lewicy.
Le cœur du sage est dans sa main droite; le cœur de l'impie est dans sa main gauche.
3 Nawet gdy głupiec idzie drogą, brakuje mu rozumu, i mówi wszystkim, że jest głupcem.
Même quand l'insensé chemine dans sa voie, le cœur lui manque, et tout ce qu'il pense n'est que folie.
4 Jeśli duch władcy powstaje przeciwko tobie, nie opuszczaj swego miejsca, gdyż pokora zapobiega wielkim wykroczeniom.
Si le courroux de celui qui a le pouvoir s'élève contre toi, ne quitte point ta demeure; car le silence sera le meilleur remède à tes offenses.
5 Jest zło, które widziałem pod słońcem, to błąd, który pochodzi od władcy:
Il est encore un mal que j'ai vu sous le soleil, sortant comme involontairement de la face de celui qui a le pouvoir.
6 Głupota jest wywyższona do wielkiej godności, a bogaci [w mądrość] siedzą nisko.
L'insensé a été promu aux grandeurs, et les riches seront assis au dernier rang.
7 Widziałem sługi na koniach, a książąt idących pieszo jak słudzy.
J'ai vu des serviteurs à cheval, et des princes marcher à pied comme des esclaves.
8 Kto kopie dół, [sam] w niego wpadnie, kto rozwala płot, tego ukąsi wąż.
celui qui creuse une fosse y tombera, et celui qui détruit une haie, le serpent le mordra.
9 Kto przenosi kamienie, porani się nimi, kto rąbie drwa, naraża się na niebezpieczeństwo.
Celui qui ramasse des pierres s'y blessera lui-même, et celui qui fend du bois se met en péril.
10 Jeśli stępi się żelazo, a nie naostrzy się jego ostrza, wtedy trzeba wytężyć siły. Ale lepiej skutkuje mądrość.
Si son fer lui échappe, il en a le visage troublé; cependant il rassemble ses forces, mais alors sa sagesse ne profite pas à cet homme.
11 Wąż ukąsi bez zaklęcia, a gaduła nie jest niczym lepszym.
Un charmeur ne tire pas grand profit de son art, si un serpent le mord sans siffler.
12 Słowa z ust mądrego są łaskawe, ale wargi głupca pożerają jego samego.
La grâce découle de la bouche du sage, et les lèvres de l'insensé le font trébucher.
13 Początek słów jego ust to głupota, a koniec jego mowy to wielkie szaleństwo.
Il commence par les folies de sa langue; il finit par les méchancetés de ses lèvres.
14 Głupiec wiele mówi, [choć] człowiek nie wie, co nastąpi. Któż mu oznajmi, co po nim nastanie?
Car l'insensé multiplie les paroles. L'homme ne sait ni le passé ni l'avenir; et ce qui viendra après lui, qui le lui prédira?
15 Głupi męczą się trudem, a nie wiedzą nawet, jak dojść do miasta.
Le travail des insensés leur sera funeste, comme celui de l'homme qui ne sait pas le chemin pour aller à la ville.
16 Biada tobie, ziemio, gdy twoim królem dziecko, a twoi książęta z rana biesiadują.
Malheur à toi, ville dont le roi est jeune, et où les princes sont à table dès le matin!
17 Błogosławiona jesteś, ziemio, gdy twój król pochodzi ze szlachetnego rodu, a twoi książęta we właściwym czasie jadają, by się posilić, a nie dla pijaństwa.
Heureuse es-tu, terre dont le roi sera fils d'hommes généreux, et où les princes mangeront au temps opportun, pour soutenir leurs forces, et n'auront pas à rougir de leurs excès.
18 Z powodu lenistwa chyli się dach, a wskutek opieszałości rąk przecieka dom.
Le plancher du paresseux s'affaissera, et, à cause de l'inertie de ses mains, dans sa maison tombera la pluie goutte à goutte.
19 Dla uciechy wyprawia się ucztę i wino rozwesela życie, ale pieniądze umożliwiają wszystko.
On leur prépare du pain pour les réjouir, du vin et de l'huile pour égayer leur vie; et ainsi tout obéit à leur argent, mais pour leur honte.
20 Nawet w swoich myślach nie złorzecz królowi ani w swojej sypialni nie przeklinaj bogatego, bo ptak niebieski zaniesie ten głos, a to, co skrzydlate, rozgłosi sprawę.
Toutefois, même dans le secret de la conscience, ne maudis point le roi; dans ta chambre à coucher, ne maudis point le riche, car quelque oiseau du ciel rapporterait tes paroles, quelque insecte ailé publierait tes discours.