Powtórzonego 30
1 A gdy spadnie na ciebie to wszystko, błogosławieństwo i przekleństwo, które przedłożyłem przed tobą, a wspomnisz je sobie w swym sercu pośród wszystkich narodów, do których PAN, twój Bóg, cię wypędzi;
“I have now told you about the ways that Yahweh our God will bless you [if you obey him] and the ways that he will curse you [if you disobey him]. I am saying that you must choose which you want. But when [you choose not to obey his laws], some day you will be living in the countries to which he will scatter you, and you will remember [what I told you].
2 I zawrócisz do PANA, swego Boga, i będziesz słuchał jego głosu we wszystkim, co ci dziś nakazuję, ty i twoi synowie, z całego swego serca i całą swoją duszą;
Then, if you return to Yahweh our God and faithfully [IDM] obey all that I have today commanded you to do,
3 Wtedy PAN, twój Bóg, wyprowadzi cię z twego więzienia i zlituje się nad tobą, i przywróci, i zgromadzi cię ze wszystkich narodów, wśród których PAN, twój Bóg, cię rozproszył.
he will be merciful to you. He will bring you back from the nations to which he scattered you, and he will cause you to be prosperous again.
4 Choćby twoi wygnani byli na krańcu nieba, stamtąd zgromadzi cię PAN, twój Bóg, i stamtąd cię zabierze;
Even if you have been scattered to the most distant places on the earth, Yahweh our God will gather you from there and bring you back [to your land].
5 I PAN, twój Bóg, przyprowadzi cię do ziemi, którą odziedziczyli twoi ojcowie, i posiądziesz ją, i będzie ci wyświadczać dobro oraz rozmnoży cię bardziej niż twoich przodków.
He will enable you to possess again the land where your ancestors lived. And he will cause you to be more prosperous and more numerous than you are now.
6 PAN, twój Bóg, obrzeza twoje serce i serce twego potomstwa, abyś miłował PANA, swego Boga, z całego swego serca i całą swoją duszą, abyś żył.
Yahweh our God will change [MET] your inner beings, with the result that you will love him more than you love anything else and want to do only what he wants you to do. And then you will continue to live in that land.
7 I włoży PAN, twój Bóg, wszystkie te przekleństwa na twoich wrogów i na tych, którzy cię nienawidzą i którzy cię prześladowali.
Yahweh our God will cause your enemies and those who oppressed/persecuted you to experience all the disasters that I have told you about.
8 A ty zawrócisz i będziesz słuchał głosu PANA i wypełniał wszystkie jego przykazania, które ci dziś nakazuję.
You will do what Yahweh wants you to do, as you did before, and you will obey all the commands that I have given to you today.
9 I PAN, twój Bóg, poszczęści tobie w każdej sprawie twych rąk, w owocu twego łona, w owocu twego bydła i w owocu twej ziemi, ku dobremu. PAN bowiem znowu będzie się cieszył tobą, czyniąc ci dobro, jak się cieszył twoimi ojcami;
Yahweh our God will cause you to be very successful in all that you do. You will have many children [IDM], and a lot of cattle, and you will have abundant crops. He will again be happy to enable you to prosper, just like he was happy to enable your ancestors to prosper.
10 Jeśli będziesz słuchał głosu PANA, swego Boga, by przestrzegać jego przykazań i ustaw zapisanych w księdze tego Prawa, i jeśli zawrócisz do PANA, swego Boga, z całego swego serca i całą swoją duszą.
[But he will do those things only] if you do what he has told you to do, and if you obey all his rules and regulations that I have written about [in this scroll], and if you will love him more than you love anything else and want to do only what he wants you to do.
11 To przykazanie bowiem, które ci dziś nakazuję, nie jest zakryte przed tobą ani nie [jest] zbyt dalekie;
The commands that I am giving to you today are not very difficult for you [to obey], and they are not [difficult to know].
12 Nie jest w niebie, byś miał mówić: Któż dla nas wstąpi do nieba i przyniesie je nam, i opowie je nam, abyśmy je wypełniali?
They are not in heaven, with the result that you need to say, ‘(Who will need to go up to heaven for us to bring them [down here to us] in order that we can hear them and obey them?/Someone will need to go up to heaven for us to bring them [down here to us] in order that we can hear them and obey them.)’ [RHQ]
13 Nie jest też ono za morzem, byś miał mówić: Któż dla nas popłynie za morze i przyniesie je nam, i opowie je nam, abyśmy je wypełniali.
And they are not on the other side of the sea, with the result that you need to say, ‘(Who will need to cross the sea for us and bring them back to us, in order that we can hear them and obey them?/Someone will need to cross the sea for us and bring them back to us, in order that we can hear them and obey them.)’ [RHQ]
14 Lecz to słowo [jest] bardzo blisko ciebie, w twoich ustach i w twoim sercu, abyś je wypełniał.
[You do not need to do that because] his commands are here with you. You know them [MTY] and you have (memorized them/put them in your minds). So you can [easily] obey them.
15 Oto dziś położyłem przed tobą życie i dobro oraz śmierć i zło;
So listen! Today I am allowing you to choose between [doing what is] evil and [doing what is] good, between what will enable you to live [for a long time] and [what will cause you] to die [while you are still young].
16 Gdyż dziś ci nakazuję, abyś miłował PANA, swego Boga, i chodził jego drogami, i przestrzegał jego przykazań, ustaw i praw, abyś żył i rozmnożył się, i PAN, twój Bóg, będzie ci błogosławił w ziemi, do której idziesz, aby ją posiąść.
[I say again], if you obey the commands of Yahweh our God that I am giving to you today, and if you love him and conduct your lives as he wants you to do, and if you obey all his rules and regulations, you will prosper and become very numerous, and Yahweh our God will bless you in the land that you are about to enter and possess.
17 Jeśli zaś twoje serce odwróci się i nie posłuchasz, ale dasz się odwieść, będziesz oddawał pokłon innym bogom i im służył;
But if you turn away [from Yahweh] and refuse to heed what he says, and if you allow yourselves to be led away to worship other gods,
18 Oznajmiam wam dziś, że na pewno zginiecie i nie przedłużycie swych dni na ziemi, do której się przeprawiasz przez Jordan, aby tam wejść i posiąść ją.
I am warning you today that you will [soon] die. You will not live for a long time in the land that you are about to cross the Jordan [River] to enter and possess.
19 Biorę dziś na świadków przeciwko wam niebo i ziemię, że położyłem przed tobą życie i śmierć, błogosławieństwo i przekleństwo. Wybierz więc życie, abyś żył, ty i twoje potomstwo;
I am requesting that [everyone in] heaven and the earth testify to you, that today I am allowing you to choose whether you [want to] live for a long time or to soon die, whether [you want Yahweh to] bless you or to curse you. So choose to live.
20 I miłował PANA, swego Boga, słuchał jego głosu i do niego lgnął. On bowiem [jest] twoim życiem i przedłużeniem twoich dni, abyś mieszkał w ziemi, którą PAN poprzysiągł dać twoim ojcom: Abrahamowi, Izaakowi i Jakubowi.
[Choose to] love Yahweh our God, and to obey him [MTY], and to (be faithful to/have a close relationship with) him. If you do that, you and your descendants will live for a long time in the land that Yahweh solemnly promised to your ancestors Abraham, Isaac, and Jacob, that he would give to them.”
