Powtórzonego 11

1 Miłuj więc PANA, swego Boga, i przestrzegaj jego nakazu, jego ustaw, jego praw i jego przykazań przez wszystkie dni.

Thou shalt therefore love the Lord thy God, and keep his charge, and his statutes, and his ordinances, and his commandments, all the days.

2 A poznajcie dziś (bo nie [mówię] do waszych synów, którzy nie znali i nie widzieli karania PANA, waszego Boga) jego wielkość, jego potężną rękę i jego wyciągnięte ramię;

And ye shall know this day, that [I speak] not with your children who have not known, and who have not seen the chastisement of the Lord your God, his greatness, his strong hand, and his outstretched arm;

3 Jego cuda i jego dzieła, których dokonał w Egipcie na faraonie, królu Egiptu, i na całej jego ziemi;

And his signs, and his acts, which he displayed in the midst of Egypt, unto Pharaoh the king of Egypt, and unto all his land;

4 I co uczynił wojskom Egiptu, ich koniom i ich rydwanom: sprawił, że wody Morza Czerwonego zalały je, gdy was gonili, i wytracił ich PAN aż do dziś;

And what he did unto the army of Egypt, unto its horses, and to its chariots; over whom he caused the water of the Red Sea to flow, as they pursued after you, and whom the Lord destroyed unto this day;

5 Także i to, co uczynił dla was na pustyni, aż do waszego przybycia na to miejsce;

And what he did unto you in the wilderness, until ye came unto this place;

6 I to, co uczynił Datanowi i Abiramowi, synom Eliaba, syna Rubena, gdy ziemia otworzyła swe usta i pochłonęła ich spośród całego Izraela razem z ich rodzinami, namiotami i całym ich dobytkiem.

And what he did unto Dathan and Abiram, the sons of Eliab, the son of Reuben; how the earth opened her mouth, and swallowed them up, and their households, and their tents, and all the living substance that followed them, in the midst of all Israel;

7 A wasze oczy widziały wszystkie te wielkie dzieła PANA, których dokonał.

But it is your own eyes which have seen all the great acts of the Lord which he hath done.

8 Przestrzegajcie więc każdego przykazania, które wam dziś nakazuję, abyście się umocnili, weszli i posiedli ziemię, do której wchodzicie, aby ją wziąć w posiadanie;

Ye shall therefore keep all the commandment which I command you this day, that ye may be strong, and go in and take possession of the land, whither ye go over to possess it;

9 I żebyście przedłużyli swoje dni na ziemi, którą PAN poprzysiągł dać waszym ojcom i ich potomstwu, ziemię opływającą mlekiem i miodem.

And in order that ye may live many days in the land, which the Lord hath sworn unto your fathers to give unto them and to their seed, a land flowing with milk and honey.

10 Ziemia bowiem, do której wchodzisz, aby ją posiąść, nie jest jak ziemia Egiptu, z której wyszliście, którą zasiewałeś swoim ziarnem i nawadniałeś [przy pomocy] swoich nóg, jak ogród jarzyn.

For the land, whither thou goest in to possess it, is not like the land of Egypt, from where ye came out, where thou sowest thy seed, and waterest it with thy foot, as a garden of herbs;

11 Lecz ziemia, do której wchodzicie, aby ją posiąść, [jest] ziemią gór i dolin, która pije wodę deszczu z nieba;

But the land, whither ye go over to possess it, is a land of mountains and valleys, from the rain of heaven doth it drink water.

12 Jest to ziemia, o którą PAN, twój Bóg, się troszczy, i na której oczy PANA, twego Boga, stale [spoczywają], od początku roku do jego końca.

A land which the Lord thy God careth for; always are the eyes of the Lord thy God upon it, from the beginning of the year even unto the end of the year.

13 A jeśli będziecie pilnie słuchać moich przykazań, które wam dziś nakazuję – żebyście miłowali PANA, swojego Boga, i służyli mu z całego swego serca i całą swoją duszą;

And it shall come to pass, if ye will hearken diligently unto my commandments which I command you this day, to love the Lord your God, and to serve him with all your heart and with all your soul,

14 Wtedy dam waszej ziemi w odpowiednim czasie deszcz wczesny i późny i będziesz zbierał swoje zboża, swoje wino i swoją oliwę.

That I will send rain for your land in its due season, the first rain and the latter rain, that thou mayest gather in thy corn, and thy wine, and thy oil.

15 Dam też trawę na twoich polach dla twojego bydła, a będziesz jadł do syta.

And I will give grass in thy field for thy cattle; and thou shalt eat and be satisfied,

16 Strzeżcie się, aby wasze serce nie dało się zwieść, abyście nie odstąpili i nie służyli innym bogom, i nie oddawali im pokłonu;

Take heed to yourselves, that your heart be not deceived, and ye turn aside, and serve other gods, and worship them;

17 Bo wówczas zapali się gniew PANA przeciwko wam i zamknie [on] niebo, aby nie było deszczu i aby ziemia nie wydała swego plonu, i szybko wyginiecie z tej dobrej ziemi, którą PAN wam daje.

[For] then the Lord's wrath will be kindled against you, and he will shut up the heavens that there be no rain, and the land will not yield her products; and ye shall perish quickly from off the good land which the Lord giveth unto you.

18 Weźcie więc te moje słowa do swego serca i do swej duszy i przywiążcie je do swojej ręki jako znak, i niech będą [jak] przepaski między waszymi oczami.

Therefore shall ye lay up these my words in your heart and in your soul; and ye shall bind them for a sign upon your hand, and they shall be as frontlets between your eyes.

19 I nauczcie ich swoje dzieci, rozmawiając o nich, gdy siedzisz w domu i gdy będziesz w drodze, gdy się kładziesz i gdy wstajesz.

And ye shall teach them to your children, to speak of them when thou sittest in thy house, and when thou walkest by the way, and when thou liest down, and when thou risest up.

20 Wypiszesz je też na odrzwiach swego domu i na swoich bramach;

And thou shalt write them upon the door-posts of thy house, and upon thy gates.

21 Aby się pomnożyły wasze dni i dni waszych dzieci w ziemi, którą PAN poprzysiągł dać waszym ojcom, dopóki niebo [będzie trwać] nad ziemią.

In order that your days may be multiplied, and the days of your children, in the land which the Lord swore unto your fathers to give unto them, as the days of the heavens over the earth.

22 Bo jeśli będziecie pilnie przestrzegać wszystkich przykazań, które ja wam nakazuję wypełniać, żebyście miłowali PANA, swojego Boga, i chodzili wszystkimi jego drogami, lgnąc do niego;

For if ye will diligently keep all this commandment which I command you, in order to do it, to love the Lord your God, to walk in all his ways, and to cleave unto him:

23 Wtedy PAN wypędzi przed wami wszystkie te narody i zawładniecie narodami większymi i potężniejszymi od was.

Then will the Lord drive out all these nations from before you, and ye shall supplant nations greater and mightier than yourselves.

24 Każde miejsce, po którym stąpać będzie stopa waszej nogi, będzie wasze: od pustyni i Libanu, od rzeki Eufrat aż do morza zachodniego będzie wasza granica.

Every place whereon the sole of your foot may tread shall be yours: from the wilderness and the Lebanon, from the river, the river Euphrates, even unto the Western Sea shall be your boundary.

25 Nikt nie ostoi się przed wami. PAN, wasz Bóg, wzbudzi strach i lęk przed wami po całej ziemi, którą będziecie deptać, jak wam powiedział.

There shall no man be able to stand up before you; the dread of you and the fear of you will the Lord your God lay upon all the land which ye may tread upon, as he hath spoken unto you.

26 Oto dziś kładę przed wami błogosławieństwo i przekleństwo.

Behold, I lay before you this day a blessing and a curse:

27 Błogosławieństwo, jeśli będziecie posłuszni przykazaniom PANA, swojego Boga, które dziś wam nakazuję.

The blessing, if ye will hearken unto the commandments of the Lord your God, which I command you this day;

28 A przekleństwo, jeśli nie będziecie posłuszni przykazaniom PANA, swojego Boga, i zboczycie z drogi, którą wam dziś nakazuję, aby pójść za innymi bogami, których nie poznaliście.

And the curse, if ye will not hearken unto the commandments of the Lord your God, and ye turn aside out of the way which I command you this day, to go after other gods, which ye know not.

29 Gdy PAN, twój Bóg, wprowadzi cię do ziemi, do której wchodzisz, aby ją posiąść, umieścisz [to] błogosławieństwo na górze Gerizim, a przekleństwo na górze Ebal.

And it shall come to pass, when the Lord thy God shall have brought thee in unto the land whither thou goest to possess it, that thou shalt put the blessing upon mount Gerizzim, and the curse upon mount 'Ebal.

30 Czy nie znajdują się [one] za Jordanem, po drodze w kierunku zachodu słońca, w ziemi Kananejczyków, którzy mieszkają na stepie, naprzeciwko Gilgal, przy równinie More?

Behold, they are on the other side of the Jordan, far away in the direction of the going down of the sun, in the land of the Canaanites, who dwell in the plain, opposite Gilgal, near the grove of Moreh.

31 Wy bowiem przejdziecie przez Jordan, aby wejść i posiąść ziemię, którą daje wam PAN, wasz Bóg, i posiądziecie ją i w niej zamieszkacie.

For ye are about to pass over the Jordan to go in to take possession of the land which the Lord your God giveth you; and ye will possess it, and dwell therein.

32 Dopilnujcie, abyście wypełniali wszystkie nakazy i prawa, które dziś wam przedkładam.

And ye shall then observe to do all the statutes and ordinances which I set before you this day.