Daniela 3
1 Król Nabuchodonozor wykonał złoty posąg o wysokości sześćdziesięciu łokci [i] szerokości sześciu łokci [i] postawił go na równinie Dura w prowincji Babilonu.
Ruoth Nebukadneza noloso kido moro mar dhahabu ma borne noromo fut piero aboro gaboro gi nus, to lachne ne en fut apar, kendo nochunge e paw Dura e piny Babulon.
2 Wtedy król Nabuchodonozor rozesłał [posłów], aby zebrali książąt, starostów, dowódców, sędziów, skarbników, prawników, urzędników i wszystkich przełożonych prowincji, by przyszli na poświęcenie posągu, który wystawił król Nabuchodonozor.
Eka ruoth nogolo chik mondo ochokne jorit pinje gi jochik jotich, gi jotelo, gi jongʼad rieko, gi jokeno, gi jongʼad bura, gi joyal buche kod jotelo duto mag gwenge, mondo gibi e nyasi mar pwodho kido mane osechungono.
3 Wtedy zgromadzili się książęta, starostowie, dowódcy, sędziowie, skarbnicy, prawnicy, urzędnicy i wszyscy przełożeni prowincji na poświęcenie posągu, który wzniósł król Nabuchodonozor; i stanęli przed posągiem, który wystawił Nabuchodonozor.
Kuom mano jorit pinje, jochik jotich, ruodhi, jongʼad rieko, jokeno, jongʼad bura, joyal buche kod jotelo mamoko duto mag gwenge nochokore kaachiel mondo gigwedh kido ma ruoth Nebukadneza nosechungo, kendo negichungʼ e nyime.
4 A herold zawołał donośnym głosem: Rozkazuje się wam, ludy, narody i języki;
Eka jaote nokok matek niya, “Ma e gima ochiku mondo utim, yaye ogendini, gi pinje kod ji moa e dhoudi mopogore opogore.
5 W chwili gdy usłyszycie dźwięk trąby, fletu, harfy, sambuki, psałterionu, cymbałów i wszelkiego instrumentu muzycznego, macie paść i oddać pokłon złotemu posągowi, który wystawił król Nabuchodonozor.
Ka uwinjo ywak mar tungʼ, asili, nyagweru, nyatiti, orutu kod kit thumbe mayoreyore, to nyaka upodhi piny auma kendo ulam kido mar dhahabu ma ruoth Nebukadneza osechungoni.
6 A kto nie upadnie i nie odda pokłonu, zostanie w tej samej godzinie wrzucony do pieca rozpalonego ogniem.
Ngʼato angʼata ma ok opodho piny auma mondo olam kidono to ibiro dir e mach makakni.”
7 W chwili więc, gdy wszyscy ludzie usłyszeli dźwięk trąby, fletu, harfy, sambuki, psałterionu i wszelkich instrumentów muzycznych, upadli wszyscy ludzie, [wszystkie] narody i języki i oddali pokłon złotemu posągowi, który wystawił król Nabuchodonozor.
Kuom mano e sa mane giwinjoe ywak mar tungʼ, asili, nyagweru, nyatiti, orutu kod kit thumbe mayoreyore, ogendini duto, pinje kod ji duto moa e dhoudi mopogore opogore ne olamo kido mar dhahabu ma ruoth Nebukadneza nochungo.
8 Dlatego w tym czasie przyszli niektórzy Chaldejczycy i złożyli skargę przeciwko Żydom.
E ndalogo jorieko ma jo-Kaldea moko nosudo nyime kendo negikwedo jo-Yahudi.
9 Mówili do króla Nabuchodonozora: Królu, żyj na wieki!
Negiwachone ruoth Nebukadneza niya, “Yaye ruoth, dag nyaka chiengʼ!
10 Ty, królu, wydałeś dekret, aby każdy człowiek, który usłyszy dźwięk trąby, fletu, harfy, sambuki, psałterionu, cymbałów i wszelkich instrumentów muzycznych, upadł i oddał pokłon złotemu posągowi;
Isegolo chik, yaye ruoth, ni ngʼato ka ngʼato mowinjo ywak mar tungʼ, asili, nyagweru, nyatiti, orutu kod kit thumbe mayoreyore to nyaka podhi piny auma kendo lam kido mar dhahabu,
11 A kto by nie upadł i nie oddał pokłonu, aby został wrzucony do pieca rozpalonego ogniem.
kendo ni ngʼato angʼata ma ok opodho piny auma mondo olam kidono to ibiro dir e mach makakni.
12 Znaleźli się jednak niektórzy Żydzi, których ustanowiłeś nad sprawami prowincji Babilonu: Szadrak, Meszak i Abed-Nego. Ci mężczyźni zlekceważyli [twój] dekret, królu. Nie chwalą twoich bogów i nie oddają pokłonu złotemu posągowi, który wystawiłeś.
To nitie jo-Yahudi moko ma iseketo jorit e migepe mopogore opogore e piny Babulon ma gin Shadrak, Meshak kod Abednego, motamore timo gima iwacho, yaye ruoth. Gin ok giti ne nyisechegi, to bende ok gilam kido mar dhahabu misechungo.”
13 Wtedy Nabuchodonozor we wściekłości i gniewie rozkazał przyprowadzić Szadraka, Meszaka i Abed-Nego; przyprowadzono więc ich przed króla.
Mirima mager nomako Nebukadneza mi nogolo chik mondo okel Shadrak, Meshak kod Abednego e nyime. Omiyo nokel jogi e nyim ruoth,
14 [I] zwrócił się do nich Nabuchodonozor, i zapytał ich: Czy to prawda, Szadraku, Meszaku i Abed-Nego, że nie czcicie moich bogów i nie oddajecie pokłonu złotemu posągowi, który wystawiłem?
kendo Nebukadneza nowachonegi niya, “Bende en adier, Shadrak, Meshak kod Abednego, ni ok uti ne nyisechena kendo ok ulam kido mar dhahabu masechungo?
15 Teraz więc bądźcie gotowi, aby w chwili, gdy usłyszycie dźwięk trąby, fletu, harfy, sambuki, psałterionu, cymbałów i wszelkich instrumentów muzycznych, upaść i oddać pokłon posągowi, który wykonałem. Jeśli nie oddacie pokłonu, zostaniecie w tej samej godzinie wrzuceni do środka pieca rozpalonego ogniem, a kim jest ten Bóg, który by mógł was wyrwać z mojej ręki?
Ka uwinjo ywak mar tungʼ, asili, nyagweru, nyatiti, orutu kod kit thumbe mayoreyore, mi upodho piny auma kendo ulamo kido maseloso, to mano ber. To ka ok upodho piny auma mi ulame, to ibiro diru e mach makakni. Koso uparo ni nitie nyasaye moro manyalo resou e lweta?”
16 Szadrak, Meszak i Abed-Nego odpowiedzieli królowi: Nabuchodonozorze, my się nie martwimy tym, co odpowiedzieć.
Shadrak, Meshak kod Abednego nodwoko ruoth niya, “Yaye Nebukadneza, onge tiende mondo wapwore e nyimi kuom wachni.
17 Nasz Bóg, którego chwalimy, może nas wyrwać z pieca rozpalonego ogniem i z twojej ręki. Czy wyrwie nas, królu;
Ka dipo odirwa ei mach makakni, to Nyasaye mwatiyone nigi teko mar resowa, kendo obiro resowa kogolowa e lweti, yaye ruoth.
18 Czy nie [wyrwie], niech ci będzie wiadomo, królu, że nie będziemy chwalić twoich bogów ani nie oddamy pokłonu złotemu posągowi, który wystawiłeś.
To kata ka dipo ni ok otimo kamano, to wadwaro ni mondo ingʼe, yaye ruoth, ni ok wabi tiyone nyisecheni kata lamo kido mar dhahabu misechungo.”
19 Wtedy Nabuchodonozor napełnił się wściekłością, tak że wyraz jego twarzy zmienił się wobec Szadraka, Meszaka i Abed-Nego. Wydał rozkaz, by rozpalono piec siedem razy mocniej, niż zwykle rozpalano.
Kuom mano, mirima mager nomako Nebukadneza gi Shadrak, Meshak kod Abednego kendo chunye nokethore kodgi. Nogolo chik mondo ochwak mach maliet moloyo lietne mapile nyadibiriyo,
20 Najsilniejszym ludziom ze swego wojska rozkazał związać Szadraka, Meszaka i Abed-Nego i wrzucić do pieca rozpalonego ogniem.
kendo nochiko moko kuom askechege maroteke mane ni e oganda mar jolweny mage mondo gitwe Shadrak, Meshak kod Abednego kendo gidirgi ei mach makakni.
21 Wtedy związano tych mężczyzn w ich płaszczach i ubraniach, w ich czapkach i szatach i wrzucono ich do środka pieca rozpalonego ogniem.
Omiyo jogi notwe, ka girwako kandho mag-gi, sirwechegi, kilemba mag-gi kod lewni mamoko, mi nodirgi ei mach makakni.
22 Ponieważ rozkaz króla przynaglał, a piec był bardzo rozpalony, płomień ognia zabił tych ludzi, którzy wrzucili Szadraka, Meszaka i Abed-Nego.
Ruoth nogolo chik mondo odir jogi e mach mapiyo, kendo liet mar mach kende ema ne onego jolweny mane otero Shadrak, Meshak kod Abednego,
23 A ci trzej mężowie, Szadrak, Meszak i Abed-Nego, wpadli związani do środka pieca rozpalonego ogniem.
kendo ji adekgo notwe motegno kanyakla modirgi ei mach makakni.
24 Wtedy król Nabuchodonozor zdumiał się, powstał spiesznie i zapytał swoich doradców: Czy nie wrzuciliśmy trzech związanych mężów do środka ognia? A oni odpowiedzieli królowi: Prawda, królu.
Eka ruoth Nebukadneza nochungʼ malo ka dhoge omoko kendo nopenjo jongʼad rieko mage niya, “Donge ji adek ema ne watweyo mi wadiro e mach?” Negidwoke niya, “En kamano, yaye ruodh.”
25 A on odpowiedział: Oto widzę czterech mężów rozwiązanych, przechadzających się pośród ognia, i nie odnoszą [żadnej] szkody, a wygląd czwartej osoby jest podobny do Syna Bożego.
To nodwoko niya, “Neuru! Aneno ji angʼwen kawuotho koni gi koni e mach, ka gin thuolo kendo onge gima ohinyogi, kendo ngʼat mar angʼwen chalo gi wuod nyiseche.”
26 Wtedy zbliżył się Nabuchodonozor do otworu pieca rozpalonego ogniem i powiedział: Szadraku, Meszaku i Abed-Nego, słudzy Najwyższego Boga, wyjdźcie i przyjdźcie tutaj. Wyszli więc Szadrak, Meszak i Abed-Nego ze środka ognia.
Eka Nebukadneza nosudo machiegni gi mach makaknino kendo nokok matek niya, “Shadrak, Meshak kod Abednego, ma jotich Nyasaye Mamalo Mogik, wuoguru oko! Biuru ka!” Omiyo Shadrak, Meshak kod Abednego nowuok e mach kabiro ire,
27 A zgromadziwszy się, książęta, starostowie, urzędnicy i dowódcy króla widzieli tych mężczyzn, to, że ogień nie miał żadnej mocy nad ich ciałami, włosy z ich głowy nie spaliły się, ich płaszcze nie były zniszczone ani swąd ognia ich nie przeniknął.
kendo jorit pinje, jochik tich, jotelo, kod jongʼad rieko mag ruoth nosudo butgi machiegni molworogi. Negineno ka mach ne ok owangʼogi, onge yie wigi kata achiel mane mach oreyo, kandho mag-gi bende ne ok orewore, to bende ne ok gidungʼ kata mana iro.
28 Wtedy Nabuchodonozor powiedział: Błogosławiony niech będzie Bóg Szadraka, Meszaka i Abed-Nego, który posłał swego Anioła i wyrwał swoje sługi, którzy mu ufali, którzy nie posłuchali słowa króla, ale oddali swe ciała, aby nie służyć ani oddawać pokłonu żadnemu bogu oprócz swego Boga.
Eka Nebukadneza nowacho niya, “Opak Nyasach Shadrak, Meshak kod Abednego nikech en ema oseoro malaikane mi oreso jotichne! Negigeno kuome mi gidagi luwo chikna kendo ne giyie wito ngimagi kar tiyona kata lamo nyasaye moro machielo ma ok Nyasachgi giwegi.
29 Dlatego wydaję taki dekret: Ktokolwiek ze wszelkiego ludu, narodu i języka wypowie bluźnierstwo przeciwko Bogu Szadraka, Meszaka i Abed-Nego, zostanie rozsiekany na kawałki, a jego dom zamieniony w gnojowisko, gdyż nie ma innego Boga, który mógłby wyrwać jak ten.
Kuom mano, agolo chik ni ogendini duto gi ji moa e dhoudi mopogore opogore ma dipo ni owacho gimoro marach kuom Nyasach Shadrak, Meshak kod Abednego mondo negi kendo utegi mondo omuki mi lokre pidhe, nikech onge nyasaye moro machielo manyalo reso ji e yo machal kama.”
30 Wtedy król wywyższył Szadraka, Meszaka i Abed-Nego w prowincji Babilonu.
Eka ruoth nochoro Shadrak, Meshak kod Abednego e telo mamalo e piny Babulon.
