Dzieje 21
1 Po rozstaniu z nimi odpłynęliśmy i prostym kursem przybyliśmy na Kos, a nazajutrz na Rodos, stamtąd zaś do Patary.
And as we launched forth, and were departed from them, we came with a straight course vnto Coos, and the day following vnto the Rhodes, and from thence vnto Patara.
2 Znalazłszy [tam] statek, który miał płynąć do Fenicji, wsiedliśmy [na niego] i odpłynęliśmy.
And we found a ship that went ouer vnto Phenice, and went aboard, and set forth.
3 A gdy zobaczyliśmy Cypr, zostawiliśmy go po lewej stronie, popłynęliśmy do Syrii i przybyliśmy do Tyru. Tam bowiem miano wyładować towary ze statku.
And whe we had discouered Cyprus, we left it on the left hand, and sailed toward Syria, and arriued at Tyrus: for there the ship vnladed ye burden.
4 Odszukawszy uczniów, pozostaliśmy tam siedem dni, a oni pod wpływem Ducha mówili Pawłowi, żeby nie szedł do Jerozolimy.
And when we had found disciples, we taried there seuen dayes. And they told Paul through the Spirit, that he should not goe vp to Hierusalem.
5 Po upływie tych dni odeszliśmy i wyruszyliśmy w drogę, a wszyscy z żonami i dziećmi odprowadzili nas za miasto. A uklęknąwszy na wybrzeżu, modliliśmy się.
But when the dayes were ended, we departed and went our way, and they all accompanied vs with their wiues and children, euen out of the citie: and we kneeling downe on the shore, prayed.
6 A gdy pożegnaliśmy się ze sobą, weszliśmy na statek, a oni wrócili do domu.
Then when we had embraced one another, we tooke ship, and they returned home.
7 Pod koniec żeglugi z Tyru przypłynęliśmy do Ptolemaidy i powitawszy braci, spędziliśmy u nich jeden dzień.
And when we had ended the course from Tyrus, we arriued at Ptolemais, and saluted the brethren, and abode with them one day.
8 A wyszedłszy nazajutrz, Paweł i my, jego towarzysze, dotarliśmy do Cezarei. Weszliśmy do domu Filipa ewangelisty, który był jednym z siedmiu, i zatrzymaliśmy się u niego.
And the next day, Paul and we that were with him, departed, and came vnto Cesarea: and we entred into the house of Philippe the Euangelist, which was one of the seuen Deacons, and abode with him.
9 A miał on cztery córki, dziewice, które prorokowały.
Now he had foure daughters virgins, which did prophecie.
10 Kiedy tam mieszkaliśmy przez wiele dni, przyszedł z Judei pewien prorok, imieniem Agabos.
And as we taried there many dayes, there came a certaine Prophet from Iudea, named Agabus.
11 Przybył do nas, wziął pas Pawła, związał sobie ręce i nogi i powiedział: To mówi Duch Święty: Tak Żydzi zwiążą w Jerozolimie i wydadzą w ręce pogan człowieka, do którego należy ten pas.
And when he was come vnto vs, he tooke Pauls girdle, and bound his owne hands and feete, and sayd, Thus sayth the holy Ghost, So shall the Iewes at Hierusalem binde the man that oweth this girdle, and shall deliuer him into the hands of the Gentiles.
12 Gdy to usłyszeliśmy, prosiliśmy my i miejscowi [bracia], aby nie szedł do Jerozolimy.
And when we had heard these things, both we and other of the same place besought him that he would not go vp to Hierusalem.
13 Wtedy Paweł odpowiedział: Co czynicie, płacząc i rozdzierając mi serce? Ja bowiem dla imienia Pana Jezusa jestem gotowy nie tylko dać się związać, ale i umrzeć w Jerozolimie.
Then Paul answered, and sayd, What doe ye weeping and breaking mine heart? For I am ready not to be bound onely, but also to die at Hierusalem for the Name of the Lord Iesus.
14 A gdy nie dał się przekonać, ustąpiliśmy, mówiąc: Niech się stanie wola Pana.
So when he would not be perswaded, we ceased, saying, The will of the Lord be done.
15 Po [upływie] tych dni wzięliśmy [swoje] rzeczy i ruszyliśmy do Jerozolimy.
And after those dayes we trussed vp our fardels, and went vp to Hierusalem.
16 Szli z nami [niektórzy] uczniowie z Cezarei, prowadząc niejakiego Mnazona Cypryjczyka, starego ucznia, u którego mieliśmy się zatrzymać.
There went with vs also certaine of the disciples of Cesarea, and brought with them one Mnason of Cyprus, an olde disciple, with whome we should lodge.
17 A gdy przybyliśmy do Jerozolimy, bracia przyjęli nas z radością.
And when we were come to Hierusalem, the brethren receiued vs gladly.
18 Nazajutrz Paweł poszedł z nami do Jakuba, gdzie zebrali się wszyscy starsi.
And the next day Paul went in with vs vnto Iames: and all the Elders were there assembled.
19 Powitawszy ich, opowiedział im szczegółowo, czego Bóg dokonał wśród pogan przez jego posługę.
And when he had embraced them, hee tolde by order all things, that God had wrought among the Gentiles by his ministration.
20 Gdy to usłyszeli, chwalili Pana i powiedzieli: Widzisz, bracie, ile tysięcy Żydów uwierzyło, a wszyscy gorliwie trzymają się prawa.
So when they heard it, they glorified God, and sayd vnto him, Thou seest, brother, how many thousand Iewes there are which beleeue, and they are all zealous of the Law:
21 Lecz o tobie słyszeli, że odwodzisz od Mojżesza wszystkich Żydów, którzy są wśród pogan, mówiąc, że nie mają obrzezywać dzieci ani żyć według [swoich] zwyczajów.
Now they are informed of thee, that thou teachest all the Iewes, which are among the Gentiles, to forsake Moses, and sayest that they ought not to circumcise their sonnes, neither to liue after the customes.
22 Cóż więc czynić? Z pewnością zejdzie się lud, bo usłyszą, że przybyłeś.
What is then to be done? the multitude must needes come together: for they shall heare that thou art come.
23 Zrób zatem to, co ci mówimy. Mamy tu czterech mężczyzn, którzy złożyli ślub.
Doe therefore this that we say to thee. We haue foure men, which haue made a vowe,
24 Weź ich ze sobą, poddaj się wraz z nimi oczyszczeniu i pokryj za nich koszty, aby mogli ostrzyc głowy. Wtedy wszyscy poznają, że w tym, co o tobie słyszeli, nie ma nic [z prawdy], ale że i ty sam postępujesz [porządnie], przestrzegając prawa.
Them take, and purifie thy selfe with them, and contribute with them, that they may shaue their heads: and all shall knowe, that those things, whereof they haue bene informed concerning thee, are nothing, but that thou thy selfe also walkest and keepest the Lawe.
25 A co do pogan, którzy uwierzyli, napisaliśmy, postanawiając, aby niczego takiego nie zachowywali, tylko żeby się wystrzegali tego, co ofiarowane bożkom, i krwi, i tego, co uduszone, i nierządu.
For as touching ye Gentiles, which beleeue, we haue written, and determined that they obserue no such thing, but that they keepe themselues from things offred to idoles, and from blood, and from that that is strangled, and from fornication.
26 Wtedy Paweł wziął ze sobą tych mężczyzn, a następnego dnia poddał się razem z nimi oczyszczeniu i wszedł do świątyni, zgłaszając wypełnienie dni oczyszczenia, aż za każdego z nich złożona zostanie ofiara.
Then Paul tooke the men, and the next day was purified with them, and entred into the Temple, declaring the accomplishment of the dayes of the purification, vntill that an offering should be offered for euery one of them.
27 Kiedy zaś te siedem dni dobiegało końca, zobaczyli go w świątyni Żydzi z Azji, podburzyli tłum i rzucili się na niego;
And when the seuen dayes were almost ended, the Iewes which were of Asia (when they sawe him in the Temple) moued all the people, and laide hands on him,
28 Wołając: Mężowie Izraelici, pomóżcie! To jest człowiek, który wszędzie wszystkich naucza przeciwko ludowi i prawu, i temu miejscu, a nadto jeszcze i Greków wprowadził do świątyni i splugawił to święte miejsce.
Crying, Men of Israel, helpe: this is the man that teacheth all men euery where against the people, and the Lawe, and this place: moreouer, he hath brought Grecians into the Temple, and hath polluted this holy place.
29 Przedtem bowiem widzieli z nim w mieście Trofima z Efezu i sądzili, że Paweł wprowadził go do świątyni.
For they had seene before Trophimus an Ephesian with him in the citie, whom they supposed that Paul had brought into the Temple.
30 I poruszyło się całe miasto, i zbiegł się lud. A schwytawszy Pawła, wyciągnęli go ze świątyni i natychmiast zamknięto drzwi.
Then all the citie was moued, and the people ran together: and they tooke Paul and drewe him out of the Temple, and forth with the doores were shut.
31 A gdy usiłowali go zabić, dano znać dowódcy oddziału, że cała Jerozolima jest wzburzona.
But as they went about to kill him, tydings came vnto the chiefe captaine of the band, that all Hierusalem was on an vproare.
32 Natychmiast wziął żołnierzy i setników i zbiegł do nich [na dół]. A kiedy zobaczyli dowódcę i żołnierzy, przestali bić Pawła.
Who immediately tooke souldiers and Centurions, and ran downe vnto them: and when they sawe the chiefe Captaine and the souldiers, they left beating of Paul.
33 Wtedy dowódca zbliżył się, zatrzymał go, kazał związać dwoma łańcuchami i wypytywał, kim jest i co zrobił.
Then the chiefe Captaine came neere and tooke him, and commanded him to be bound with two chaines, and demaunded who he was, and what he had done.
34 I jedni z tłumu krzyczeli tak, a drudzy inaczej. A gdy z powodu zgiełku nie mógł dowiedzieć się niczego pewnego, rozkazał zaprowadzić go do twierdzy.
And one cryed this, another that, among the people. So when he could not know the certeintie for the tumult, he commanded him to be led into the castell.
35 Kiedy znalazł się na schodach, doszło do tego, że żołnierze musieli go nieść z powodu naporu tłumu.
And when hee came vnto the grieces, it was so that he was borne of the souldiers, for the violence of the people.
36 Wielki tłum bowiem szedł za nim, wołając: Zgładź go!
For the multitude of the people followed after, crying, Away with him.
37 A gdy Paweł miał być wprowadzony do twierdzy, zapytał dowódcę: Czy wolno mi coś do ciebie powiedzieć? A on odpowiedział: Mówisz po grecku?
And as Paul should haue bene led into the castell, he sayd vnto the chiefe Captaine, May I speake vnto thee? Who sayd, Canst thou speake Greeke?
38 Czy nie jesteś tym Egipcjaninem, który przed tymi dniami wzniecił rozruchy i wyprowadził na pustynię cztery tysiące zabójców?
Art not thou the Egyptian who before these dayes raised a sedition, and led out into the wildernesse foure thousande men that were murtherers?
39 A Paweł powiedział: Jestem Żydem z Tarsu, obywatelem znacznego miasta w Cylicji. Dlatego proszę cię, pozwól mi przemówić do ludu.
Then Paul sayde, Doubtlesse, I am a man which am a Iewe, and citizen of Tarsus, a famous citie of Cilicia, and I beseech thee, suffer mee to speake vnto the people.
40 Gdy pozwolił, Paweł, stojąc na schodach, dał ręką znak ludowi, a gdy nastała wielka cisza, przemówił po hebrajsku:
And when he had giuen him licence, Paul stoode on the grieces, and beckened with the hand vnto the people: and when there was made great silence, hee spake vnto them in the Hebrewe tongue, saying,
