Dzieje 10
1 A w Cezarei był pewien człowiek imieniem Korneliusz, setnik z oddziału zwanego Italskim;
Now a certain man in Caesarea, named Cornelius, a centurion of the band called the Italian band,
2 Pobożny i bojący się Boga wraz z całym swoim domem. Dawał on wielkie jałmużny ludowi i zawsze modlił się do Boga.
a devout man, and one that feared God with all his house, giving much alms to the people, and praying to God always,
3 Około dziewiątej godziny dnia ujrzał wyraźnie w widzeniu anioła Boga, który przyszedł do niego i powiedział: Korneliuszu!
saw in a vision plainly, about the ninth hour of the day, an angel of God coming in to him, and saying to him, Cornelius!
4 A on uważnie patrzył na niego i będąc przestraszonym, zapytał: Co, Panie? I odpowiedział mu: Twoje modlitwy i jałmużny dotarły przed oblicze Boga jako przypomnienie.
And he, looking steadily at him, and becoming affrighted, said, What is it, Lord? And he said to him, Thy prayers and thine alms have come up for a memorial before God.
5 Dlatego teraz poślij mężczyzn do Jafy i sprowadź Szymona, zwanego Piotrem.
And now send men to Joppa, and call for one Simon, who is surnamed Peter;
6 Zatrzymał się on u pewnego Szymona, garbarza, który ma dom nad morzem. On ci powie, co masz robić.
he lodgeth with one Simon a tanner, whose house is by the seaside.
7 A gdy anioł, który mówił z Korneliuszem, odszedł, [ten] zawołał dwóch swoich sług i pobożnego żołnierza spośród tych, którzy stale mu posługiwali;
And when the angel that spoke to him had departed, he called two of his household servants, and a devout soldier of those who waited on him,
8 I opowiedziawszy im wszystko, posłał ich do Jafy.
and having told them every thing sent them to Joppa.
9 A nazajutrz, gdy byli w drodze i zbliżali się do miasta, około godziny szóstej Piotr wszedł na dach, aby się modlić.
On the morrow, as they were on their journey, and were drawing near the city, Peter went up on the housetop to pray, about the sixth hour.
10 A będąc głodnym, chciał [coś] zjeść. Gdy zaś przygotowywano [mu posiłek], wpadł w zachwycenie.
And he became very hungry and wished to eat; but while they were making ready, a trance came upon him,
11 Zobaczył otwarte niebo i zstępujący na niego jakiś przedmiot, podobny do wielkiego płótna, związany [ze sobą] czterema końcami i spuszczany ku ziemi.
and he beheld heaven opened, and a sort of vessel descending, as it were a large sheet having cords at the four corners, and let down upon the earth;
12 Były w nim wszelkie czworonożne [zwierzęta] ziemskie, bestie, gady i ptaki nieba.
wherein were all the four-footed beasts and creeping things of the earth, and birds of the air.
13 I odezwał się do niego głos: Wstań, Piotrze, zabijaj i jedz.
And there came a voice to him, Arise, Peter; slay, and eat.
14 A Piotr odpowiedział: Żadną miarą, Panie, bo nigdy nie jadłem niczego pospolitego lub nieczystego.
But Peter said, Not so, Lord; for I have never eaten anything common and unclean.
15 Wtedy znowu, po raz drugi dobiegł go głos: Tego, co Bóg oczyścił, ty nie uważaj za nieczyste.
And a voice came to him again, the second time, That which God hath cleansed, call not thou common.
16 I stało się tak trzy razy. Wówczas ten przedmiot został z powrotem wzięty do nieba.
This was done three times; and the vessel was immediately taken up into heaven.
17 A gdy Piotr zastanawiał się, co ma oznaczać widzenie, które miał, oto mężczyźni wysłani przez Korneliusza, dopytawszy się o dom Szymona, stanęli przed bramą;
Now, while Peter was doubting within himself what the vision which he had seen meant, lo! the men who were sent from Cornelius had made inquiry for Simon's house, and stood before the gate;
18 I zawołali, pytając, czy tam przebywa Szymon, zwany Piotrem.
and they called, and asked whether Simon, surnamed Peter, lodged there.
19 A gdy Piotr rozmyślał o tym widzeniu, powiedział do niego Duch: Szukają cię trzej mężczyźni.
And while Peter was meditating on the vision, the Spirit said to him, Behold, men are seeking thee;
20 Dlatego wstań, zejdź i idź z nimi bez wahania, bo ja ich posłałem.
but arise, and go down, and go with them, without scruple; for I have sent them.
21 Wtedy Piotr zszedł do mężczyzn, którzy zostali do niego posłani przez Korneliusza, i powiedział: Ja jestem tym, którego szukacie. Z jakiego powodu przyszliście?
And Peter went down to the men and said, Behold, I am he whom ye are seeking; for what cause have ye come?
22 A oni odpowiedzieli: Setnik Korneliusz, człowiek sprawiedliwy i bojący się Boga, mający dobre świadectwo od całego narodu żydowskiego, w widzeniu otrzymał przez świętego anioła polecenie, aby cię wezwał do swego domu i wysłuchał twoich słów.
And they said, Cornelius a centurion, a righteous man, and one that feareth God, and of good report among all the nation of the Jews, was warned from God by a holy angel to send for thee to his house, and to hear words from thee.
23 Wtedy zawołał ich do domu i udzielił gościny. A następnego dnia Piotr wyruszył z nimi i niektórzy bracia z Jafy towarzyszyli mu.
Then he called them in, and lodged them. And on the morrow he arose and went forth with them, and certain of the brethren from Joppa accompanied him.
24 A nazajutrz weszli do Cezarei. Korneliusz zaś czekał na nich, zwoławszy swoich krewnych i bliskich przyjaciół.
And the morrow after, he came into Caesarea. And Cornelius was expecting them, and had called together his kinsmen and near friends.
25 A gdy Piotr wchodził, Korneliusz wyszedł mu naprzeciw, padł mu do nóg i oddał [mu] pokłon.
And as Peter came in, Cornelius met him, and fell down at his feet, and did him reverence.
26 Lecz Piotr podniósł go, mówiąc: Wstań, ja też jestem człowiekiem.
But Peter raised him up, saying, Stand up; I myself also am a man.
27 A rozmawiając z nim, wszedł i zastał wielu zebranych.
And while talking with him, he went in, and found many who had come together.
28 I powiedział do nich: Wiecie, że nie wolno Żydowi przestawać z cudzoziemcem albo przychodzić do niego. Lecz Bóg mi pokazał, żebym żadnego człowieka nie nazywał pospolitym lub nieczystym.
And he said to them, Ye know that it is an unlawful thing for a Jew to keep company with one of another nation, or to come near him; but God showed me that I should not call any man common or unclean.
29 Dlatego też, będąc wezwany, przyszedłem bez sprzeciwu. Pytam więc: Dlaczego mnie wezwaliście?
Wherefore I came without objection, when sent for. I ask therefore, for what reason did ye send for me?
30 A Korneliusz odpowiedział: Cztery dni temu pościłem aż do tej godziny, a gdy o godzinie dziewiątej modliłem się w swoim domu, stanął przede mną [pewien] mąż w jasnej szacie;
And Cornelius said, Four days ago, I was fasting till this hour; and at the ninth hour was praying in my house; and lo! a man stood before me in bright clothing,
31 I powiedział: Korneliuszu, twoja modlitwa została wysłuchana, a twoje jałmużny dotarły przed oblicze Boga jako przypomnienie.
and said, Cornelius, thy prayer hath been heard, and thine alms have been remembered before God.
32 Dlatego poślij do Jafy i wezwij Szymona, zwanego Piotrem. Zatrzymał się on w domu Szymona, garbarza, nad morzem. Gdy przyjdzie, będzie z tobą mówić.
Send therefore to Joppa, and call for Simon, who is surnamed Peter; he lodgeth in the house of Simon a tanner, by the sea-side; and he, when he cometh, will speak to thee.
33 Natychmiast więc posłałem po ciebie, a ty dobrze zrobiłeś, że przyszedłeś. A teraz jesteśmy [tu] wszyscy obecni przed Bogiem, aby słuchać wszystkiego, co ci Bóg nakazał.
I therefore sent to thee immediately; and thou hast done well in coming here. Now therefore we are all present before God, to hear all things that have been commanded thee from the Lord.
34 Wtedy Piotr otworzył usta i powiedział: Prawdziwie dostrzegam, że Bóg nie ma względu na osoby;
And Peter opened his mouth, and said, Of a truth I perceive that God is not a respecter of persons,
35 Ale w każdym narodzie miły jest mu ten, kto się go boi i czyni to, co sprawiedliwe.
but in every nation he that feareth him and worketh righteousness is acceptable to him—
36 [A jeśli chodzi o] słowo, które posłał synom Izraela, zwiastując pokój przez Jezusa Chrystusa, który jest Panem wszystkich;
the word which he sent to the sons of Israel, publishing glad tidings of peace through Jesus Christ; he is Lord of all men.
37 Wy wiecie, co się działo w całej Judei, począwszy od Galilei, po chrzcie, który głosił Jan;
Ye yourselves know what was spoken of through the whole of Judaea, beginning from Galilee after the baptism which John preached,
38 Jak Bóg namaścił Duchem Świętym i mocą Jezusa z Nazaretu, który chodził, czyniąc dobrze i uzdrawiając wszystkich opanowanych przez diabła, bo Bóg był z nim.
relating to Jesus of Nazareth, that God anointed him with the Holy Spirit and with power; who went about doing good, and healing all that were overpowered by the Devil; for God was with him.
39 A my jesteśmy świadkami tego wszystkiego, co czynił w ziemi judzkiej i w Jerozolimie. Jego to zabili, zawiesiwszy na drzewie.
And we are witnesses of all things which he did both in the country of the Jews and in Jerusalem; whom they also slew by hanging him on a cross.
40 Jego [też] wskrzesił Bóg trzeciego dnia i sprawił, żeby się objawił;
Him God raised up on the third day, and caused him to be manifested,
41 Nie całemu ludowi, ale świadkom przedtem wybranym przez Boga, nam, którzy z nim jedliśmy i piliśmy po jego zmartwychwstaniu.
not to all the people, but to witnesses before appointed by God, to ourselves, who ate and drank with him after he rose from the dead;
42 Nakazał nam też głosić ludowi i świadczyć, że on jest ustanowionym przez Boga sędzią żywych i umarłych.
and he commanded us to preach to the people, and to testify that it is he who hath been appointed by God to be judge of the living and the dead.
43 Temu wszyscy prorocy wydają świadectwo, że przez jego imię każdy, kto w niego wierzy, otrzyma przebaczenie grzechów.
To him all the prophets bear witness, that through his name every one that believeth in him shall receive forgiveness of sins.
44 A gdy jeszcze Piotr mówił te słowa, Duch Święty zstąpił na wszystkich słuchających tej mowy.
While Peter was yet speaking these words, the Holy Spirit fell on all that heard the word.
45 I zdziwili się ci wierzący pochodzący z obrzezania, którzy przyszli z Piotrem, że dar Ducha Świętego został wylany także na pogan.
And those of the circumcision who believed, as many as came with Peter, were astonished that on the gentiles also was poured out the gift of the Holy Spirit;
46 Słyszeli ich bowiem mówiących językami i wielbiących Boga. Wtedy Piotr się odezwał:
for they heard them speaking with tongues, and magnifying God. Then answered Peter,
47 Czy ktoś może odmówić wody, żeby byli ochrzczeni ci, którzy otrzymali Ducha Świętego jak i my?
Can any one forbid water, that these should not be baptized, who have received the Holy Spirit even as we have?
48 I nakazał ochrzcić ich w imię Pana. I prosili go, aby [u nich] został kilka dni.
And he commanded that they should be baptized in the name of the Lord. Then they entreated him to remain some days.
