I Królewska 7
1 Swój dom natomiast Salomon budował trzynaście lat i cały swój dom wykończył.
Solomon took thirteen years to build his own palace.
2 Zbudował też dom lasu Libanu, długi na sto łokci, szeroki na pięćdziesiąt łokci i wysoki na trzydzieści łokci. Na czterech rzędach kolumn cedrowych [wspierały się] belki cedrowe.
He built the Palace of the Forest of Lebanon. Its length was one hundred cubits, its width was fifty cubits, and its height was thirty cubits. The palace was built with four rows of cedar pillars with cedar beams on the pillars.
3 Był on pokryty dachem cedrowym, zbudowanym na belkach, które wznosiły się na czterdziestu pięciu kolumnach, po piętnaście w każdym rzędzie.
The house was roofed with cedar that rested on beams. Those beams were supported by pillars. There were forty-five beams, fifteen in a row.
4 Były też trzy rzędy okien, [jedno] okno naprzeciwko drugiego w trzech szeregach.
There were beams in three rows, and each window was opposite another window in three sets.
5 Wszystkie drzwi i odrzwia były prostokątne, [również] okna. Okna były naprzeciw siebie w trzech rzędach.
All the doors and posts were made square with beams, and window was opposite window in three sets.
6 Zbudował też przedsionek kolumnowy, długi na pięćdziesiąt łokci i szeroki na trzydzieści łokci. A przed nim znajdował się przedsionek, przed nim były także kolumny i belki.
There was a colonnade fifty cubits long and thirty cubits wide, with a portico in front and pillars and a roof.
7 Ponadto zbudował przedsionek tronowy, w którym sądził, przedsionek sądowy. Był on pokryty cedrem od podłogi aż do sufitu.
Solomon built the hall of the throne where he was to judge, the hall of justice. It was covered with cedar from floor to floor.
8 A w swoim domu, w którym mieszkał, [znajdował się] drugi dziedziniec za przedsionkiem i był tak samo wykonany. Salomon zbudował także dom podobny do tego przedsionka dla córki faraona, którą poślubił.
Solomon's house in which he was to live, in another courtyard within the palace grounds, was similarly designed. He also built a house like this for Pharaoh's daughter, whom he had taken as a wife.
9 To wszystko [wykonane] było z kosztownych kamieni wyciosanych na miarę i ciętych piłą, wewnątrz i na zewnątrz, od podłogi aż do sufitu, od dworu aż do wielkiego dziedzińca.
These buildings were adorned with costly hewn stones, precisely measured and cut with a saw and smoothed on all sides. These stones were used from the foundation to the stones on top, and also on the outside to the great court.
10 A fundament [wykonany] był z kosztownych kamieni, kamieni wielkich, z kamieni na dziesięć łokci i z kamieni na osiem łokci.
The foundation was constructed with very large, costly stones of eight and ten cubits in length.
11 A nad tym były kamienie kosztowne wyciosane na miarę, z deskami cedrowymi.
Above were costly hewn stones precisely cut to size, and cedar beams.
12 Wielki dziedziniec miał dokoła trzy rzędy ociosanych kamieni i jeden rząd belek cedrowych, tak samo jak wewnętrzny dziedziniec domu PANA i przedsionek tego domu.
The great courtyard surrounding the palace had three rows of cut stone and a row of cedar beams like the courtyard of the temple of Yahweh and the temple portico.
13 Król Salomon posłał po Hirama i sprowadził go z Tyru.
King Solomon sent for Huram and brought him from Tyre.
14 Był on synem wdowy z pokolenia Neftalego, a jego ojciec był obywatelem Tyru. Był brązownikiem, pełnym mądrości, zrozumienia i umiejętności wykonania wszelkich wyrobów z brązu. Przybył do króla Salomona i wykonał wszystkie zlecone przez niego prace.
Huram was the son of a widow of the tribe of Naphtali; his father was a man of Tyre, a craftsman in bronze. Huram was filled with wisdom and understanding and skill to do great work with bronze. He came to King Solomon to work with bronze for the king.
15 Odlał dwie kolumny z brązu – jedna kolumna [miała] osiemnaście łokci wysokości, a jej obwód wynosił dwanaście łokci. [Taka] sama [była] druga kolumna.
Huram fashioned the two pillars of bronze, each eighteen cubits high and twelve cubits in circumference.
16 Potem wykonał dwie głowice, aby je umieścić na wierzchu kolumn, odlane [były] z brązu. Jedna i druga głowica [miały] pięć łokci wysokości.
He made two capitals of polished bronze to set on the tops of the pillars. The height of each capital was five cubits.
17 Wykonał też siatki na kształt krat i plecionki na kształt łańcuchów do głowic, które były na wierzchołkach kolumn – siedem dla jednej głowicy i siedem dla drugiej.
Checker latticework and wreaths of chain work for the capitals decorated the top of the pillars, seven for each capital.
18 Po wykonaniu kolumn [sporządził] dwa rzędy jabłek granatu dokoła na jednej siatce, aby pokrywały głowice na wierzchołkach kolumn. Tak samo zrobił na drugiej głowicy.
So Huram made two rows of pomegranates around the top of each pillar to decorate their capitals.
19 Głowice, które [znajdowały się] na wierzchołkach kolumn w przedsionku, [były] w kształcie lilii wielkości czterech łokci.
The capitals on the tops of the portico pillars were decorated with lilies, four cubits high.
20 Głowice na obu kolumnach, zarówno w górnej części, jak i przy środkowej części pod siatką, miały jabłka granatu. Było ich dwieście, umieszczone w dwóch rzędach dokoła, na [jednej] i na drugiej głowicy.
The capitals on these two pillars also included, close to their very top, two hundred pomegranates in rows all around.
21 Potem postawił te kolumny w przedsionku świątyni. Postawił [jedną] kolumnę po prawej stronie i nazwał ją Jakin. Postawił [drugą] kolumnę po lewej stronie i nazwał ją Boaz.
He raised up the pillars at the temple portico. The pillar on the right was named Jakin, and the pillar on the left was named Boaz.
22 A na wierzchołkach tych kolumn wykonana [była ozdoba] na kształt lilii. Tak została wykończona praca nad kolumnami.
On the top of the pillars were decorations like lilies. The fashioning of the pillars was done in this way.
23 Wykonał też odlewane morze na dziesięć łokci od brzegu do brzegu. Było ono idealnie okrągłe, miało pięć łokci wysokości i trzydzieści łokci obwodu.
Huram made the round sea of cast metal, ten cubits from brim to brim. Its height was five cubits, and the sea was thirty cubits in circumference.
24 A pod jego brzegiem znajdowały się pąki, wszędzie dokoła, po dziesięć na łokieć, a otaczały morze dokoła. Odlano dwa rzędy tych pąków.
Under the brim encircling the sea were gourds, ten in each cubit, cast in one piece with “The Sea,” when that basin was cast.
25 [Morze] stało na dwunastu wołach. Trzy były zwrócone na północ, trzy – na zachód, trzy – na południe i trzy – na wschód. Morze [stało] na nich z wierzchu, a wszystkie ich zady były zwrócone do środka.
“The Sea” stood on twelve oxen, three looking toward the north, three looking toward the west, three looking toward the south, and three looking toward the east. “The Sea” was set on top of them, and all their hindquarters were toward the inside.
26 Jego grubość była na [szerokość] dłoni, a jego brzeg wykonany był jak brzeg kielicha, [na kształt] kwiatu lilii. Mieściło w sobie dwa tysiące bat.
The sea was as thick as the width of a hand, and its brim was forged like the brim of a cup, like a lily blossom. The sea held two thousand baths of water.
27 Uczynił też dziesięć podstaw z brązu, każda podstawa miała cztery łokcie długości, cztery łokcie szerokości i trzy łokcie wysokości.
Huram made the ten stands of bronze. Each stand was four cubits long and four cubits wide, and the height was three cubits.
28 Podstawy wykonano w ten sposób: [miały] listwy dokoła i te listwy [umieszczone były] między szczeblami.
The work of the stands was like this. They had panels that stood between frames,
29 A na tych listwach, [znajdujących się] między szczeblami, były lwy, woły i cherubiny, a na szczeblach [umieszczona była] podstawa z wierzchu, a pod tymi lwami i wołami – elementy plecione.
and on the panels and on the frames were lions, oxen, and cherubim. Above and below the lions and oxen were wreaths of hammered work.
30 Każda podstawa [miała] cztery koła z brązu oraz płyty z brązu. Na czterech rogach znajdowały się [podpory], które [były] odlane pod kadzią, obok każdego z plecionych elementów.
Every stand had four bronze wheels and axles, and its four corners had supports beneath for the basin. The supports were cast with wreaths on the side of each one.
31 Otwór podstawy od wewnątrz głowicy i wzwyż miał łokieć, był on okrągły jak kształt podstawy – na półtora łokcia. Na otworze [umieszczone] były płaskorzeźby i listwy czworokątne, nie okrągłe.
The opening was round like a pedestal, a cubit and a half wide, and was within a crown that rose up a cubit. On the opening were engravings, and their panels were square, not round.
32 Pod listwami [znajdowały się] cztery koła, a osie kół były przymocowane do podstawy, a każde koło [miało] półtora łokcia wysokości.
The four wheels were underneath the panels, and the axles of the wheels and their housings were in the stand. The height of a wheel was a cubit and a half.
33 A wykonano te koła, jak [wykonuje się] koło rydwanu. Ich osie, dzwony, szprychy i piasty były wszystkie odlewane.
The wheels were forged like chariot wheels. Their housings, rims, spokes, and hubs were all cast metal.
34 Na czterech rogach każdej podstawy znajdowały się cztery podpory, które razem z podstawą stanowiły całość.
There were four handles at the four corners of each stand, forged into the stand itself.
35 Na wierzchu podstawy [umieszczona] była obręcz wysoka na pół łokcia. A na wierzchu podstawy były [jej] szczeble i listwy, [które tworzyły] z nią całość.
In the top of the stands there was a round band half a cubit deep, and on the top of the stand its supports and panels were attached.
36 Na płaszczyznach tych szczebelków i na listwach wyrył cherubiny, lwy i palmy, stosownie do miejsca dla każdego, oraz inne elementy dokoła.
On the surfaces of the supports and on the panels Huram engraved cherubim, lions, and palm trees that covered the space available, and they were surrounded by wreaths.
37 W ten sam sposób uczynił dziesięć podstaw: wszystkie miały ten sam odlew, ten sam wymiar i ten sam kształt.
He made the ten stands in this manner. All of them were cast in the same molds, and they had one size, and the same shape.
38 Potem wykonał dziesięć kadzi z brązu. Jedna kadź mieściła czterdzieści bat i każda z nich miała cztery łokcie. Na każdej z dziesięciu podstaw stała jedna kadź.
Huram made ten basins of bronze. One basin could hold forty baths of water. Each basin was four cubits across and there was one basin on each of ten stands.
39 I umieścił pięć podstaw po prawej stronie domu i pięć po lewej stronie domu. Umieścił też morze po prawej stronie domu na południowym wschodzie.
He made five stands on the south-facing side of the temple and five on the north-facing side of the temple. He set “The Sea” on the east corner, facing toward the south of the temple.
40 Hiram wykonał też kociołki, łopatki i miednice. Hiram zakończył więc wykonywanie całej pracy, którą uczynił dla króla Salomona do domu PANA.
Huram made the basins and the shovels and the sprinkling bowls. Then he finished all the work that he did for King Solomon in the temple of Yahweh:
41 [Wykonał] mianowicie dwie kolumny, [dwie] okrągłe głowice, które były na szczycie dwóch kolumn, dwie siatki do pokrycia tych dwóch okrągłych głowic na szczycie kolumn;
the two pillars, and the bowl-like capitals that were on top of the two pillars, and the two sets of decorative latticework to cover the two bowl like capitals that were on top of the pillars.
42 Czterysta jabłek granatu do tych dwóch siatek, po dwa rzędy jabłek granatu na każdą siatkę, które okrywały dwie okrągłe głowice na szczycie kolumn;
He made the four hundred pomegranates for the two sets of decorative latticework (two rows of pomegranates for each set of latticework to cover the two bowl-like capitals that were on the pillars);
43 Dziesięć podstaw i dziesięć kadzi na podstawach;
the ten stands, and the ten basins on the stands.
44 Jedno morze i pod nim dwanaście wołów;
He made the large basin called “The Sea” with its twelve oxen under it;
45 Oraz garnki, łopatki i miednice. Wszystkie naczynia, które Hiram uczynił dla króla Salomona do domu PANA, [były] z polerowanego brązu.
also the pots, shovels, basins, and all the other implements. Huram made them out of polished bronze, for King Solomon, for the temple of Yahweh.
46 Król odlewał je na równinie nad Jordanem w gliniastej ziemi, między Sukkot a Sartan.
The king had cast them in the plain of the Jordan, in the clay ground between Succoth and Zarethan.
47 Ale Salomon nie [ważył] wszystkich tych naczyń, gdyż było ich mnóstwo, i nie obliczono wagi brązu.
Solomon did not weigh all the utensils because there were too many to weigh, because the weight of the bronze could not be measured.
48 Salomon uczynił też wszystkie przedmioty do domu PANA: złoty ołtarz, złoty stół, na którym leżały chleby pokładne;
Solomon had made all the furnishings that were in the temple of Yahweh out of gold: the golden altar and the table on which the bread of the presence was to be placed;
49 Świeczniki ze szczerego złota – pięć po prawej stronie i pięć po lewej stronie przed Najświętszym Miejscem – oraz kwiaty, lampy i szczypce ze złota;
the lampstands, five on the right side and five on the left, in front of the inner room, were of pure gold, and the flowers, the lamps, and the tongs were of gold.
50 Misy i nożyce, miednice, czasze, kadzielnice ze szczerego złota i [złote] zawiasy do drzwi wewnętrznego domu, [czyli] Miejsca Najświętszego, także do drzwi domu świątyni.
Solomon also had made the cups, lamp trimmers, basins, spoons, and incense burners, all of which were made of pure gold; he had sockets of gold made for the doors of the inner room (which was the most holy place), and for the doors of the main hall of the temple.
51 Tak więc ukończono wszelką pracę, którą wykonał król Salomon dla domu PANA. I Salomon wniósł tam rzeczy, które poświęcił jego ojciec Dawid – srebro, złoto i naczynia – [i] włożył je do skarbców domu PANA.
In this way, all the work that King Solomon directed for the house of Yahweh was finished. So Solomon brought in the things that were set apart by David, his father, and the silver, the gold, and the furnishings, and put them into the storerooms of the house of Yahweh.
