I Królewska 22
1 A przez trzy lata nie było wojny między Syrią a Izraelem.
亚兰国和以色列国三年没有争战。
2 I w trzecim roku Jehoszafat, król Judy, przyjechał do króla Izraela.
到第三年，犹大王约沙法下去见以色列王。
3 Wtedy król Izraela powiedział do swoich sług: Czy wiecie, że Ramot-Gilead należy do nas? A my zwlekamy z odebraniem go z ręki króla Syrii.
以色列王对臣仆说：“你们不知道基列的拉末是属我们的吗？我们岂可静坐不动，不从亚兰王手里夺回来吗？”
4 Zapytał więc Jehoszafata: Czy wyruszysz ze mną na wojnę do Ramot-Gilead? Jehoszafat odpowiedział królowi Izraela: Ja tak, jak i ty, mój lud tak, jak i twój lud, moje konie, jak i twoje konie.
亚哈问约沙法说：“你肯同我去攻取基列的拉末吗？”约沙法对以色列王说：“你我不分彼此，我的民与你的民一样，我的马与你的马一样。”
5 Jehoszafat powiedział jeszcze królowi Izraela: Zapytaj dziś, proszę, o słowo PANA.
约沙法对以色列王说：“请你先求问耶和华。”
6 Król Izraela zebrał więc około czterystu proroków i zapytał ich: Czy mam wyruszyć na wojnę do Ramot-Gilead, czy mam [tego] zaniechać? Odpowiedzieli mu: Wyrusz, bo PAN wyda [je] w ręce króla.
于是以色列王招聚先知，约有四百人，问他们说：“我上去攻取基列的拉末可以不可以？”他们说：“可以上去，因为主必将那城交在王的手里。”
7 Ale Jehoszafat zapytał: Czy nie ma tu jeszcze jakiegoś proroka PANA, abyśmy mogli go zapytać?
约沙法说：“这里不是还有耶和华的先知，我们可以求问他吗？”
8 Król Izraela odpowiedział Jehoszafatowi: Jest jeszcze jeden człowiek, przez którego moglibyśmy radzić się PANA, ale ja go nienawidzę, bo nie prorokuje mi nic dobrego, tylko to, co złe. Jest to Micheasz, syn Jimli. Jehoszafat powiedział: Niech król tak nie mówi.
以色列王对约沙法说：“还有一个人，是音拉的儿子米该雅，我们可以托他求问耶和华。只是我恨他；因为他指着我所说的预言，不说吉语，单说凶言。”约沙法说：“王不必这样说。”
9 Wtedy król Izraela zawołał pewnego dworzanina i polecił mu: Przyprowadź tu szybko Micheasza, syna Jimli.
以色列王就召了一个太监来，说：“你快去，将音拉的儿子米该雅召来。”
10 Tymczasem król Izraela i Jehoszafat, król Judy, siedzieli na swoich tronach ubrani w królewskie szaty na placu przed wejściem do bramy Samarii, a przed nimi prorokowali wszyscy prorocy.
以色列王和犹大王约沙法在撒马利亚城门前的空场上，各穿朝服，坐在位上，所有的先知都在他们面前说预言。
11 A Sedekiasz, syn Kenaany, sporządził sobie żelazne rogi i powiedział: Tak mówi PAN: Nimi będziesz bódł Syryjczyków, aż ich wytępisz.
基拿拿的儿子西底家造了两个铁角，说：“耶和华如此说：‘你要用这角抵触亚兰人，直到将他们灭尽。’”
12 Tak samo prorokowali wszyscy prorocy, mówiąc: Wyrusz do Ramot-Gilead, a poszczęści ci się. PAN bowiem wyda je w ręce króla.
所有的先知也都这样预言说：“可以上基列的拉末去，必然得胜，因为耶和华必将那城交在王的手中。”
13 Wtedy posłaniec, który poszedł, aby przywołać Micheasza, powiedział do niego: Oto teraz słowa proroków jednomyślnie przekazują królowi to, co dobre. Niech twoje słowo, proszę, będzie jak słowo jednego z nich i mów to, co dobre.
那去召米该雅的使者对米该雅 说：“众先知一口同音地都向王说吉言，你不如与他们说一样的话，也说吉言。”
14 Micheasz odpowiedział: Jak żyje PAN, będę mówił to, co PAN mi powie.
米该雅说：“我指着永生的耶和华起誓，耶和华对我说什么，我就说什么。”
15 A gdy przyszedł do króla, król powiedział do niego: Micheaszu, czy mamy wyruszyć na wojnę do Ramot-Gilead, czy mamy [tego] zaniechać? Odpowiedział: Wyrusz, a poszczęści ci się. PAN bowiem wyda je w ręce króla.
米该雅到王面前，王问他说：“米该雅啊，我们上去攻取基列的拉末可以不可以？”他回答说：“可以上去，必然得胜，耶和华必将那城交在王的手中。”
16 I król powiedział do niego: Ileż razy mam cię zaprzysięgać, abyś mi nie mówił nic innego [jak tylko] prawdę w imieniu PANA?
王对他说：“我当嘱咐你几次，你才奉耶和华的名向我说实话呢？”
17 Powiedział więc: Widziałem całego Izraela rozproszonego po górach jak owce niemające pasterza. A PAN powiedział: Oni nie mają pana. Niech każdy wraca do swego domu w pokoju.
米该雅说：“我看见以色列众民散在山上，如同没有牧人的羊群一般。耶和华说：‘这民没有主人，他们可以平平安安地各归各家去。’”
18 Wtedy król Izraela powiedział do Jehoszafata: Czy nie mówiłem ci, że nie będzie mi prorokować nic dobrego, tylko to, co złe?
以色列王对约沙法说：“我岂没有告诉你，这人指着我所说的预言，不说吉语单说凶言吗？”
19 [Tamten] powiedział: Słuchaj więc słowa PANA: Widziałem PANA siedzącego na swoim tronie, a wszystkie zastępy niebieskie stojące po jego prawicy i lewicy.
米该雅说：“你要听耶和华的话！我看见耶和华坐在宝座上，天上的万军侍立在他左右。
20 I PAN zapytał: Kto zwiedzie Achaba, aby wyruszył do Ramot-Gilead i poległ tam? I jeden mówił tak, a drugi inaczej.
耶和华说：‘谁去引诱亚哈上基列的拉末去阵亡呢？’这个就这样说，那个就那样说。
21 Wtedy wystąpił duch i stanął przed PANEM, mówiąc: Ja go zwiodę. PAN go zapytał: Jak?
随后有一个神灵出来，站在耶和华面前，说：‘我去引诱他。’
22 Odpowiedział: Wyjdę i będę duchem kłamliwym w ustach wszystkich jego proroków. [PAN] mu powiedział: Zwiedziesz [go], na pewno ci się uda. Idź i tak uczyń.
耶和华问他说：‘你用何法呢？’他说：‘我去，要在他众先知口中作谎言的灵。’耶和华说：‘这样，你必能引诱他，你去如此行吧！’
23 Teraz więc PAN włożył ducha kłamliwego w usta tych wszystkich twoich proroków, gdyż PAN zapowiedział ci nieszczęście.
现在耶和华使谎言的灵入了你这些先知的口，并且耶和华已经命定降祸与你。”
24 Wtedy Sedekiasz, syn Kenaany, podszedł do Micheasza i uderzył go w policzek, mówiąc: Którędy odszedł ode mnie Duch PANA, aby mówić z tobą?
基拿拿的儿子西底家前来，打米该雅的脸，说：“耶和华的灵从哪里离开我与你说话呢？”
25 Micheasz odpowiedział: Ty sam to zobaczysz tego dnia, kiedy wejdziesz do najskrytszej komnaty, aby się ukryć.
米该雅说：“你进严密的屋子藏躲的那日，就必看见了。”
26 Król Izraela powiedział: Weź Micheasza i zaprowadź go do Amona, namiestnika miasta, i do Joasza, syna króla.
以色列王说：“将米该雅带回，交给邑宰亚们和王的儿子约阿施，说
27 I powiesz: Tak mówi król: Wtrąćcie tego [człowieka] do więzienia i żywcie go chlebem utrapienia i wodą ucisku, aż wrócę w pokoju.
王如此说，把这个人下在监里，使他受苦，吃不饱喝不足，等候我平平安安地回来。”
28 Ale Micheasz odpowiedział: Jeśli rzeczywiście wrócisz w pokoju, to PAN nie mówił przeze mnie. I dodał: Słuchajcie wszyscy ludzie.
米该雅说：“你若能平平安安地回来，那就是耶和华没有借我说这话了”；又说：“众民哪，你们都要听！”
29 Tak więc król Izraela i Jehoszafat, król Judy, wyruszyli do Ramot-Gilead.
以色列王和犹大王约沙法上基列的拉末去了。
30 I król Izraela powiedział do Jehoszafata: Przebiorę się i pójdę na bitwę, ty zaś ubierz się w swoje szaty. Następnie król Izraela przebrał się i poszedł na bitwę.
以色列王对约沙法说：“我要改装上阵，你可以仍穿王服。”以色列王就改装上阵。
31 A król Syrii rozkazał swoim trzydziestu dwom dowódcom rydwanów: Nie walczcie ani z małym, ani z wielkim, tylko z samym królem Izraela.
先是亚兰王吩咐他的三十二个车兵长说：“他们的兵将，无论大小，你们都不可与他们争战，只要与以色列王争战。”
32 A gdy dowódcy rydwanów zobaczyli Jehoszafata, powiedzieli: Na pewno on jest królem Izraela. I zwrócili się przeciwko niemu, aby z nim walczyć, ale Jehoszafat wydał okrzyk.
车兵长看见约沙法，便说：“这必是以色列王！”就转过去与他争战，约沙法便呼喊。
33 Kiedy dowódcy rydwanów zobaczyli, że on nie jest królem Izraela, odstąpili od niego.
车兵长见不是以色列王，就转去不追他了。
34 A pewien mężczyzna na ślepo naciągnął łuk i ugodził króla Izraela między spojenia pancerza. A ten powiedział swojemu woźnicy: Zawróć i wywieź mnie z pola bitwy, bo jestem ranny.
有一人随便开弓，恰巧射入以色列王的甲缝里。王对赶车的说：“我受了重伤，你转过车来，拉我出阵吧！”
35 I bitwa wzmogła się tego dnia. Król stał w rydwanie naprzeciw Syryjczyków i wieczorem umarł, a krew spływała z [jego] rany na dno rydwanu.
那日，阵势越战越猛，有人扶王站在车上，抵挡亚兰人。到晚上，王就死了，血从伤处流在车中。
36 O zachodzie słońca w obozie wydano rozkaz: Każdy do swego miasta i każdy do swojej ziemi.
约在日落的时候，有号令传遍军中，说：“各归本城，各归本地吧！”
37 Tak więc król umarł i przywieziono go do Samarii, i pogrzebano go w Samarii.
王既死了，众人将他送到撒马利亚，就葬在那里；
38 A gdy myto rydwan w sadzawce Samarii, psy lizały jego krew, myto także jego zbroję, według słowa PANA, które zapowiedział.
又有人把他的车洗在撒马利亚的池旁（妓女在那里洗澡），狗来舔他的血，正如耶和华所说的话。
39 A pozostałe sprawy Achaba i wszystko, co uczynił, oraz dom z kości słoniowej, który wzniósł, a także wszystkie miasta, które zbudował – czy nie są opisane w kronikach królów Izraela?
亚哈其余的事，凡他所行的和他所修造的象牙宫，并所建筑的一切城邑，都写在以色列诸王记上。
40 I Achab zasnął ze swymi ojcami, a królował jego syn Achazjasz w jego miejsce.
亚哈与他列祖同睡。他儿子亚哈谢接续他作王。
41 A Jehoszafat, syn Asy, zaczął królować nad Judą w czwartym roku Achaba, króla Izraela.
以色列王亚哈第四年，亚撒的儿子约沙法登基作了犹大王。
42 Jehoszafat miał trzydzieści pięć lat, gdy zaczął królować, a dwadzieścia pięć lat królował w Jerozolimie. Jego matka [miała] na imię Azuba [i była] córką Szilchiego.
约沙法登基的时候年三十五岁，在耶路撒冷作王二十五年。他母亲名叫阿苏巴，乃示利希的女儿。
43 I szedł wszystkimi drogami Asy, swego ojca, i nie zboczył z nich, czyniąc to, co było dobre w oczach PANA. Jednak wyżyn nie usunięto. Lud bowiem jeszcze składał ofiary i palił kadzidło na wyżynach.
约沙法行他父亲亚撒所行的道，不偏离左右，行耶和华眼中看为正的事；只是邱坛还没有废去，百姓仍在那里献祭烧香。
44 Jehoszafat także zawarł pokój z królem Izraela.
约沙法与以色列王和好。
45 A pozostałe sprawy Jehoszafata i jego potęga, którą pokazywał, i to, jak walczył – czyż nie są zapisane w kronikach królów Judy?
约沙法其余的事和他所显出的勇力，并他怎样争战，都写在犹大列王记上。
46 Usunął też z ziemi resztę sodomitów, którzy pozostali za dni Asy, jego ojca.
约沙法将他父亲亚撒在世所剩下的娈童都从国中除去了。
47 W tym czasie nie [było] króla w Edomie. Królem był namiestnik.
那时以东没有王，有总督治理。
48 Jehoszafat zbudował okręty Tarszisz, aby płynęły do Ofiru po złoto. Lecz nie dopłynęły, bo okręty rozbiły się w Esjon-Geber.
约沙法制造他施船只，要往俄斐去，将金子运来；只是没有去，因为船在以旬·迦别破坏了。
49 Wtedy Achazjasz, syn Achaba, powiedział do Jehoszafata: Niech moi słudzy płyną na okrętach z twoimi sługami. Ale Jehoszafat nie chciał.
亚哈的儿子亚哈谢对约沙法说：“容我的仆人和你的仆人坐船同去吧！”约沙法却不肯。
50 I Jehoszafat zasnął ze swymi ojcami, i został pogrzebany wraz z nimi w mieście Dawida, swego ojca. W jego miejsce królował jego syn Joram.
约沙法与列祖同睡。葬在大卫城他列祖的坟地里。他儿子约兰接续他作王。
51 Achazjasz, syn Achaba, zaczął królować nad Izraelem w Samarii w siedemnastym roku Jehoszafata, króla Judy, i królował nad Izraelem dwa lata.
犹大王约沙法十七年，亚哈的儿子亚哈谢在撒马利亚登基，作以色列王共二年。
52 Czynił to, co złe w oczach PANA, idąc drogą swego ojca, drogą swej matki i drogą Jeroboama, syna Nebata, który przywiódł Izraela do grzechu.
他行耶和华眼中看为恶的事，效法他的父母，又行尼八的儿子耶罗波安使以色列人陷在罪里的 事。
53 Służył bowiem Baalowi, oddawał mu pokłon i pobudzał do gniewu PANA, Boga Izraela, według wszystkiego, co czynił jego ojciec.
他照他父亲一切所行的，事奉敬拜巴力，惹耶和华—以色列 神的怒气。
