I Koryntian 15
1 A oznajmiam wam, bracia, ewangelię, którą wam głosiłem, a którą przyjęliście i w której trwacie;
Now, brothers, I want to add information to the Gospel that I proclaimed to you, that you also received, and in which you stand;
2 Przez którą też dostępujecie zbawienia, jeśli pamiętacie to, co wam głosiłem, chyba że uwierzyliście na próżno.
through which also you are saved, if you hold fast that word that I proclaimed to you—unless you believed in vain.
3 Najpierw bowiem przekazałem wam to, co i ja otrzymałem, że Chrystus umarł za nasze grzechy, zgodnie z Pismem;
Because I transmitted to you at first that which I also received: that Christ died for our sins according to the Scriptures,
4 Że został pogrzebany, że zmartwychwstał trzeciego dnia, zgodnie z Pismem;
and that He was buried, and that He was raised on the third day according to the Scriptures,
5 I że ukazał się Kefasowi, a potem tym dwunastu.
and that He was seen by Cephas, then by the Twelve.
6 Potem ukazał się więcej niż pięciuset braciom naraz, z których większość żyje aż dotąd, a niektórzy zasnęli.
After that He was seen by over five hundred brothers at once, most of whom are still living, while some have fallen asleep.
7 Potem ukazał się Jakubowi, potem wszystkim apostołom.
After that He was seen by James, then by all the apostles.
8 A ostatniemu ze wszystkich ukazał się i mnie, jak poronionemu płodowi.
And last of all He was seen by me also, like one born out of season.
9 Ja bowiem jestem najmniejszym z apostołów i nie jestem godny nazywać się apostołem, bo prześladowałem kościół Boży.
For I am the least of the apostles, who am not worthy to be called an apostle, because I persecuted the Church of God.
10 Lecz z łaski Boga jestem tym, czym jestem, a jego łaska względem mnie nie okazała się daremna, ale pracowałem więcej od nich wszystkich, jednak nie ja, lecz łaska Boga, która [jest] ze mną.
But by the grace of God I am what I am, and His grace toward me has not been in vain; in fact, I have worked harder than all of them—well, not I, but the grace of God that was with me.
11 Czy więc ja, czy oni, tak głosimy i tak uwierzyliście.
So whether it was I or they, thus we preached and thus you believed.
12 A jeśli się o Chrystusie głosi, że został wskrzeszony z martwych, jak [mogą] niektórzy pośród was mówić, że nie ma zmartwychwstania?
Now if Christ is being proclaimed as having been raised from among the dead, how can some among you say that there is no resurrection of the dead?
13 Jeśli bowiem nie ma zmartwychwstania, to i Chrystus nie został wskrzeszony.
If there is no resurrection of the dead, not even Christ has been raised.
14 A jeśli Chrystus nie został wskrzeszony, to daremne [jest] nasze głoszenie, daremna też wasza wiara.
And if Christ has not been raised, then our preaching is empty, and so is your faith!
15 I okazuje się, że jesteśmy fałszywymi świadkami Boga, bo świadczyliśmy o Bogu, że wskrzesił Chrystusa, którego nie wskrzesił, jeśli umarli nie są wskrzeszani.
Further, we are even discovered to be false witnesses of God, because we have testified about God that He raised the Christ, whom He did not raise, if in fact the dead are not raised.
16 Jeśli bowiem umarli nie są wskrzeszani, to i Chrystus nie został wskrzeszony.
For if no dead are raised, neither has Christ been raised.
17 A jeśli Chrystus nie został wskrzeszony, daremna [jest] wasza wiara i nadal jesteście w swoich grzechach.
And if Christ has not been raised, your faith is useless; you are still in your sins.
18 Tak więc i ci, którzy zasnęli w Chrystusie, poginęli.
Then those also who have fallen asleep in Christ are lost.
19 Jeśli tylko w tym życiu mamy nadzieję w Chrystusie, jesteśmy ze wszystkich ludzi najbardziej nieszczęśliwi.
If it is only for this life that we have hoped in Christ, we are of all men most pitiable.
20 Tymczasem jednak Chrystus został wskrzeszony z martwych i stał się pierwszym plonem tych, którzy zasnęli.
But indeed, Christ has been raised from the dead; He became the firstfruits of those who have fallen asleep.
21 Skoro bowiem śmierć [przyszła] przez człowieka, przez człowieka [przyszło] też zmartwychwstanie umarłych.
For since death came through a man, resurrection of the dead also came through a man.
22 Jak bowiem w Adamie wszyscy umierają, tak też w Chrystusie wszyscy zostaną ożywieni.
For as all in Adam are dying, so also all in the Christ will be made alive.
23 Ale każdy w swojej kolejności, Chrystus jako pierwszy plon, potem ci, którzy należą do Chrystusa, w [czasie] jego przyjścia.
But each one in his own order: Christ the firstfruits, then those who belong to Christ at His coming;
24 A potem będzie koniec, gdy przekaże królestwo Bogu i Ojcu, gdy zniszczy wszelką zwierzchność oraz wszelką władzę i moc.
then the end, when He hands over the Kingdom to the God and Father, whenever He puts an end to every ruler and all authority and power.
25 Bo on musi królować, aż położy wszystkich wrogów pod swoje stopy.
Because it is necessary that He reign until He has put all the enemies under His feet.
26 A ostatni wróg, który zostanie zniszczony, to śmierć.
The last enemy that will be destroyed is death.
27 Wszystko bowiem poddał pod jego stopy. A gdy mówi, że wszystko jest [mu] poddane, [jest] jasne, że oprócz tego, który mu wszystko poddał.
For “He has put all things under His feet.” But when it says that all things have been subordinated, it is obvious that He who put all things under Him is excepted.
28 Gdy zaś wszystko zostanie mu poddane, wtedy i sam Syn będzie poddany temu, który mu poddał wszystko, aby Bóg był wszystkim we wszystkich.
Now whenever all things have been subjected to Him, then the Son Himself will also be subjected to Him who subjected all things to Him, so that God may be all in all.
29 Bo inaczej co zrobią ci, którzy przyjmują chrzest za zmarłych, jeśli umarli w ogóle nie są wskrzeszani? Po co przyjmują chrzest za zmarłych?
Otherwise, what will they do who are being baptized in place of the dead? If the dead are not raised at all, just why are they being baptized in the place of the dead?
30 Po co i my każdej godziny narażamy się na niebezpieczeństwo?
And why do we face danger every hour?
31 [Zapewniam was] przez chlubę, którą mam z was w Jezusie Chrystusie, naszym Panu, że każdego dnia umieram.
I die every day—so I affirm by the boasting about you that I have in Christ Jesus our Lord.
32 Jeśli na sposób ludzki walczyłem z bestiami w Efezie, jaki z tego mam pożytek, jeśli umarli nie są wskrzeszani? Jedzmy i pijmy, bo jutro pomrzemy.
If I fought human ‘animals’ in Ephesus, what did I gain? If the dead are not raised, “Let us eat and drink, for tomorrow we die!”
33 Nie łudźcie się. Złe rozmowy psują dobre obyczaje.
Stop kidding yourselves: evil associations corrupt good habits.
34 Ocknijcie się ku sprawiedliwości i nie grzeszcie; niektórzy bowiem nie mają poznania Boga. Mówię to ku waszemu zawstydzeniu.
Sober up righteously, and stop sinning, for some have no knowledge of God. I say this to your shame.
35 Lecz powie ktoś: Jak umarli są wskrzeszani i w jakim ciele przychodzą?
But someone will say, “How are the dead raised? With what kind of body do they come?”
36 Głupcze! To, co siejesz, nie ożyje, jeśli nie obumrze.
Ignorant, what you plant is not brought to life unless it dies.
37 I to, co siejesz, to nie ciało, które ma powstać, ale gołe ziarno, na przykład pszeniczne lub jakieś inne.
And what you plant is a bare seed (perhaps of wheat or some one of the others); you do not plant the body that it will become.
38 Bóg zaś daje mu ciało, jakie chce, a każdemu z ziaren właściwe jemu ciało.
But God gives it a body just as He determined, to each of the seeds its own body.
39 Nie każde ciało jest jednakowe, ale inne jest ciało ludzi, a inne ciało zwierząt, inne ryb, a inne ptaków.
All flesh is not the same flesh: that of humans is one kind, and the flesh of animals is another, that of fish is another, that of birds is yet another.
40 Są też ciała niebieskie i ciała ziemskie, lecz inna jest chwała [ciał] niebieskich, a inna ziemskich.
There are also celestial bodies and terrestrial bodies; but the glory of the heavenly is one, while that of the earthly is another.
41 Inna chwała słońca, inna chwała księżyca, a inna chwała gwiazd. Gwiazda bowiem od gwiazdy różni się jasnością.
There is one splendor of the sun, another splendor of the moon, and another splendor of the stars; and star differs from star in brightness.
42 Tak też jest ze zmartwychwstaniem umarłych. Sieje się [ciało] w zniszczalności, a jest wskrzeszane w niezniszczalności;
The resurrection of the dead is like that: the body is ‘planted’ in deterioration and it is raised in incorruptibility;
43 Sieje się w niesławie, a jest wskrzeszane w chwale, sieje się w słabości, a jest wskrzeszane w mocy;
it is ‘planted’ in dishonor and it is raised in glory; it is ‘planted’ in weakness and it is raised in power;
44 Sieje się ciało cielesne, a jest wskrzeszane ciało duchowe. Jest ciało cielesne, jest też ciało duchowe.
it is ‘planted’ a natural body and it is raised a spiritual body. There is a natural body and there is a spiritual body.
45 Tak też jest napisane: Stał się pierwszy człowiek, Adam, duszą żyjącą, [a] ostatni Adam duchem ożywiającym.
So also it is written: “The first man, Adam, became a living being”; the last Adam became a life-giving spirit.
46 Jednak pierwsze nie jest to, co duchowe, ale to, co cielesne, potem duchowe.
However, the spiritual is not first, but the natural, and then the spiritual.
47 Pierwszy człowiek z ziemi – ziemski, drugi człowiek – [sam] Pan z nieba.
The first man was of the earth, of soil; the second man was the Lord from heaven.
48 Jaki jest ten ziemski, tacy i ziemscy; a jaki jest niebieski, tacy i niebiescy.
As was the earth-man, just so are the earth-people; and as was the heaven-man, just so are the heaven-people.
49 A jak nosiliśmy obraz ziemskiego, tak będziemy nosili obraz niebieskiego.
And just as we have borne the image of the earth-man, we should also bear the image of the heaven-man.
50 To zaś mówię, bracia, że ciało i krew nie mogą odziedziczyć królestwa Bożego ani to, co zniszczalne, nie odziedziczy tego, co niezniszczalne.
Now this I say, brothers, that flesh and blood cannot inherit the Kingdom of God; neither will deterioration inherit incorruptibility.
51 Oto oznajmiam wam tajemnicę: Nie wszyscy zaśniemy, ale wszyscy będziemy przemienieni;
And now, I tell you a mystery: we will not all sleep, but we will all be changed
52 W jednej chwili, w mgnieniu oka, na ostatnią trąbę. Zabrzmi bowiem [trąba], a umarli zostaną wskrzeszeni niezniszczalni, a my zostaniemy przemienieni.
—in a split second, in an eye twinkle, at the last trumpet—the trumpet will blast and the dead will be raised incorruptible, and we will be changed.
53 To bowiem, co zniszczalne, musi przyodziać się w to, co niezniszczalne, a to, co śmiertelne, przyoblec się w nieśmiertelność.
Because this corruptible must put on incorruption, and this mortal put on immortality.
54 A gdy to, co zniszczalne, przyoblecze się w niezniszczalność, a to, co śmiertelne, przyoblecze się w nieśmiertelność, wtedy wypełni się to słowo, które [jest] napisane: Połknięta jest śmierć w zwycięstwie.
So whenever this corruptible puts on incorruption and this mortal puts on immortality, then this written word will happen: “Death has been swallowed down into victory.”
“Where, O Death, is your sting? Where, O Hades, is your victory?” (Hadēs g86)
56 Żądłem zaś śmierci [jest] grzech, a siłą grzechu prawo.
The stinger of death is sin, and the adjunct of sin is the law.
57 Lecz dzięki [niech będą] Bogu, który nam dał zwycięstwo przez naszego Pana Jezusa Chrystusa.
Now thanks be to God who gives us the victory through our Lord Jesus Christ!
58 A tak, moi mili bracia, bądźcie stali, niezachwiani, zawsze obfitujący w dziele Pana, wiedząc, że wasza praca nie jest daremna w Panu.
So then, my dear brothers, be steadfast, immovable, always abounding in the work of the Lord, knowing that your labor is not in vain in the Lord.
