Psalmów 78
1 Pieśń wyuczająca podana Asafowi. Słuchaj, ludu mój! zakonu mego; nakłońcież uszów swych do słów ust moich.
A Psalme to give instruction committed to Asaph. Heare my doctrine, O my people: incline your eares vnto the wordes of my mouth.
2 Otworzę w podobieństwie usta moje, a będę opowiadał przypowiastki starodawne.
I will open my mouth in a parable: I will declare high sentences of olde.
3 Cośmy słyszeli, i poznali, i co nam ojcowie nasi opowiadali.
Which we haue heard and knowen, and our fathers haue tolde vs.
4 Nie zataimy tego przed synami ich, którzy przyszłym potomkom swoim opowiadać będą chwały Pańskie, i moc jego, i cuda jego, które uczynił.
Wee will not hide them from their children but to the generation to come we wil shewe the praises of the Lord his power also, and his wonderful woorkes that he hath done:
5 Bo wzbudził świadectwo w Jakóbie, a zakon wydał w Izraelu; przykazał ojcom naszym, aby to do wiadomości podawali synom swoim,
How he established a testimonie in Iaakob, and ordeined a Law in Israel, which he commanded our fathers, that they shoulde teache their children:
6 Aby poznał wiek potomny, synowie, którzy się narodzić mieli, a oni zaś powstawszy, aby to opowiadali synom swoim;
That the posteritie might knowe it, and the children, which should be borne, should stand vp, and declare it to their children:
7 Aby pokładali w Bogu nadzieję swoję, a nie zapominali na sprawy Boże, ale strzegli przykazań jego;
That they might set their hope on God, and not forget the workes of God but keepe his commandements:
8 Aby się nie stali jako ojcowie ich narodem odpornym i nieposłusznym, narodem, który nie wygotował serca swego, aby był wierny Bogu duch jego.
And not to bee as their fathers, a disobedient and rebellious generation: a generation that set not their heart aright, and whose spirite was not faithfull vnto God.
9 Albo jako synowie Efraimowi zbrojni, którzy, choć umieli z łuku strzelać, wszakże w dzień wojny tył podali.
The children of Ephraim being armed and shooting with the bowe, turned backe in the day of battell.
10 Bo nie przestrzegali przymierza Bożego, a według zakonu jego zbraniali się chodzić.
They kept not the couenant of God, but refused to walke in his Lawe,
11 Zapomnieli na sprawy jego, i na dziwne dzieła jego, które im pokazywał.
And forgate his Actes, and his wonderfull woorkes that he had shewed them.
12 Przed ojcami ich czynił cuda w ziemi Egipskiej, na polu Soan.
Hee did marueilous thinges in the sight of their fathers in the lande of Egypt: euen in the fielde of Zoan.
13 Rozdzielił morze, i przeprowadził ich, i sprawił, że stanęły wody jako kupa.
He deuided the Sea, and led them through: he made also the waters to stand as an heape.
14 Prowadził ich w obłoku we dnie, a każdej nocy w jasnym ogniu.
In the day time also hee led them with a cloude, and all the night with a light of fire.
15 Rozszczepił skały na puszczy, a napoił ich, jako z przepaści wielkich.
He claue the rockes in the wildernes, and gaue them drinke as of the great depths.
16 Wywiódł strumienie ze skały, a uczynił, że wody ciekły jako rzeki.
He brought floods also out of the stonie rocke; so that hee made the waters to descend like the riuers.
17 A wszakże oni przyczynili grzechów przeciwko niemu, a wzruszyli Najwyższego na puszczy do gniewu;
Yet they sinned stil against him, and prouoked the Highest in the wildernesse,
18 I kusili Boga w sercu swem, żądając pokarmu według lubości swojej.
And tempted God in their heartes in requiring meate for their lust.
19 A mówili przeciwko Bogu temi słowy: Izali może Bóg zgotować stół na tej puszczy?
They spake against God also, saying, Can God prepare a table in the wildernesse?
20 Oto uderzył w skałę, a wypłynęły wody, i rzeki wezbrały; izali też będzie mógł dać chleb? Izali nagotuje mięsa ludowi swemu?
Behold, he smote the rocke, that the water gushed out, and the streames ouerflowed: can hee giue bread also? or prepare flesh for his people?
21 Przetoż usłyszawszy to Pan, rozgniewał się, a ogień się zapalił przeciw Jakóbowi, także i popędliwość powstała przeciw Izraelowi;
Therefore the Lord heard and was angrie, and the fire was kindled in Iaakob, and also wrath came vpon Israel,
22 Przeto, iż nie wierzyli Bogu, a nie mieli nadziei w zbawieniu jego.
Because they beleeued not in God, and trusted not in his helpe.
23 Choć był rozkazał obłokom z góry, i forty niebieskie otworzył.
Yet he had comanded the clouds aboue, and had opened the doores of heauen,
24 I spuścił im jako deszcz mannę ku pokarmowi, a pszenicę niebieską dał im.
And had rained downe MAN vpon them for to eate, and had giuen them of the wheate of heauen.
25 Chleb mocarzów jadł człowiek, a zesłał im pokarmów do sytości.
Man did eate the bread of Angels: hee sent them meate ynough.
26 Obrócił wiatr ze wschodu na powietrzu, a przywiódł mocą swą wiatr z południa;
He caused the Eastwinde to passe in the heauen, and through his power he brought in the Southwinde.
27 I spuścił na nich mięso jako proch, i ptastwo skrzydlate jako piasek morski;
Hee rained flesh also vpon them as dust, and feathered foule as the sand of the sea.
28 Spuścił je w pośród obozu ich, wszędy około namiotów ich.
And hee made it fall in the middes of their campe euen round about their habitations.
29 I jedli, a nasyceni byli hojnie, i dał im, czego żądali.
So they did eate and were well filled: for he gaue them their desire.
30 A gdy jeszcze nie wypełnili żądości swej, gdy jeszcze pokarm był w ustach ich:
They were not turned from their lust, but the meate was yet in their mouthes,
31 Tedy zapalczywość Boża przypadła na nich, i pobił tłustych ich, a przedniejszych z Izraela poraził.
When the wrath of God came euen vpon them, and slew the strongest of them, and smote downe the chosen men in Israel.
32 Ale w tem wszystkiem jeszcze grzeszyli, i nie wierzyli cudom jego;
For all this, they sinned stil, and beleeued not his wonderous woorkes.
33 Przetoż sprawił, że marnie dokonali dni swoich, i lat swoich w strachu.
Therefore their daies did hee consume in vanitie, and their yeeres hastily.
34 Gdy ich tracił, jeźliże go szukali, i nawracali się, a szukali z rana Boga,
And when hee slewe them, they sought him and they returned, and sought God earely.
35 Przypominając sobie, iż Bóg był skałą ich, a Bóg najwyższy odkupicielem ich:
And they remembred that God was their strength, and the most high God their redeemer.
36 (Aczkolwiek pochlebiali mu usty swemi, i językiem swoim kłamali mu;
But they flattered him with their mouth, and dissembled with him with their tongue.
37 A serce ich nie było szczere przed nim, ani wiernymi byli w przymierzu jego.)
For their heart was not vpright with him: neither were they faithfull in his couenant.
38 On jednak będąc miłosierny odpuszczał nieprawości ich, a nie zatracał ich, ale częstokroć odwracał gniew swój, a nie pobudzał wszystkiego gniewu swego;
Yet he being merciful forgaue their iniquitie, and destroied them not, but oft times called backe his anger, and did not stirre vp all his wrath.
39 Bo pamiętał, że są ciałem, wiatrem, który odchodzi, a nie wraca się zaś.
For he remembered that they were flesh: yea, a winde that passeth and commeth not againe.
40 Jako go często draźnili na puszczy, i do boleści przywodzili na pustyniach?
How oft did they prouoke him in the wildernes? and grieue him in the desert?
41 Bo coraz kusili Boga, a Świętemu Izraelskiemu granice zamierzali.
Yea, they returned, and tempted God, and limited the Holie one of Israel.
42 Nie pamiętali na rękę jego, i na on dzień, w który ich wybawił z utrapienia;
They remembered not his hand, nor the day when he deliuered them from the enemie,
43 Gdy czynił w Egipcie znaki swoje, a cuda swe na polu Soan;
Nor him that set his signes in Egypt, and his wonders in the fielde of Zoan,
44 Gdy obrócił w krew rzeki ich, i strumienie ich, tak, że z nich pić nie mogli.
And turned their riuers into blood, and their floods, that they could not drinke.
45 Przepuścił na nich rozmaite muchy, aby ich kąsały, i żaby, aby ich gubiły:
Hee sent a swarme of flies among them, which deuoured them, and frogs, which destroyed them.
46 I dał chrząszczom urodzaje ich, a prace ich szarańczy.
He gaue also their fruites vnto the caterpiller, and their labour vnto the grassehopper.
47 Potłukł gradem szczepy ich, a drzewa leśnych fig ich gradem lodowym.
He destroied their vines with haile, and their wilde figge trees with the hailestone.
48 I podał gradowi bydło ich, a majętność ich węglu ognistemu.
He gaue their cattell also to the haile, and their flockes to the thunderboltes.
49 Posłał na nich gniew zapalczywości swojej, popędliwość, i rozgniewanie, i uciśnienie, przypuściwszy na nich aniołów złych.
Hee cast vpon them the fiercenesse of his anger, indignation and wrath, and vexation by the sending out of euill Angels.
50 Wyprostował ścieżkę gniewowi swemu, nie zachował od śmierci duszy ich, i na bydło ich powietrze dopuścił;
He made a way to his anger: he spared not their soule from death, but gaue their life to the pestilence,
51 I pobił wszystko pierworodztwo w Egipcie, pierwiastki mocy ich w przybytkach Chamowych;
And smote al the firstborne in Egypt, euen the beginning of their strength in the tabernacles of Ham.
52 Ale jako owce wyprowadził lud swój, a wodził ich jako stada po puszczy.
But hee made his people to goe out like sheepe, and led them in the wildernes like a flocke.
53 Wodził ich w bezpieczeństwie, tak, że się nie lękali, (a nieprzyjaciół ich okryło morze, )
Yea, he caried them out safely, and they feared not, and the Sea couered their enemies.
54 Aż ich przywiódł do świętej granicy swojej, na onę górę, której nabyła prawica jego.
And he brought them vnto the borders of his Sanctuarie: euen to this Mountaine, which his right hand purchased.
55 I wyrzucił przed twarzą ich narody, i sprawił, że im przyszły na sznur dziedzictwa ich, ażeby mieszkały w przybytkach ich pokolenia Izraelskie.
He cast out the heathe also before them, and caused them to fall to the lot of his inheritance, and made the tribes of Israel to dwell in their tabernacles.
56 A wszakże przecież kusili i draźnili Boga najwyższego, a świadectwa jego nie strzegli.
Yet they tempted, and prouoked the most high God, and kept not his testimonies,
57 Ale się odwrócili, i przewrotnie się obchodzili, jako i ojcowie ich; wywrócili się jako łuk omylny.
But turned backe and delt falsely like their fathers: they turned like a deceitfull bowe.
58 Bo go wzruszyli do gniewu wyżynami swemi, a rytemi bałwanami swemi pobudzili go do zapalczywości.
And they prouoked him to anger with their high places, and mooued him to wrath with their grauen images.
59 Co słysząc Bóg rozgniewał się, i zbrzydził sobie bardzo Izraela,
God heard this and was wroth, and greatly abhorred Israel,
60 Tak, że opuściwszy przybytek w Sylo, namiot, który postawił między ludźmi,
So that hee forsooke the habitation of Shilo, euen the Tabernacle where hee dwelt among men,
61 Podał w niewolę moc swoję, i sławę swoję w ręce nieprzyjacielskie.
And deliuered his power into captiuitie, and his beautie into the enemies hand.
62 Dał pod miecz lud swój, a na dziedzictwo swoje rozgniewał się.
And hee gaue vp his people to the sworde, and was angrie with his inheritance.
63 Młodzieńców jego ogień pożarł, a panienki jego nie były uczczone.
The fire deuoured their chosen men, and their maides were not praised.
64 Kapłani jego od miecza polegli, a wdowy jego nie płakały.
Their Priestes fell by the sworde, and their widowes lamented not.
65 Lecz potem ocucił się Pan jako ze snu, jako mocarz wykrzykający od wina.
But the Lord awaked as one out of sleepe, and as a strong man that after his wine crieth out,
66 I zaraził nieprzyjaciół swoich na pośladkach, a na wieczną hańbę podał ich.
And smote his enemies in the hinder parts, and put them to a perpetuall shame.
67 Ale choć wzgardził namiotem Józefowym, a pokolenia Efraimowego nie obrał,
Yet he refused the tabernacle of Ioseph, and chose not the tribe of Ephraim:
68 Wszakże obrał pokolenie Judowe, i górę Syon, którą umiłował.
But chose the tribe of Iudah, and mount Zion which he loued.
69 I wystawił sobie jako pałac wysoki świątnicę swoję, jako ziemię, którą ugruntował na wieki.
And he built his Sanctuarie as an high palace, like the earth, which he stablished for euer.
70 I obrał Dawida sługę swego, wziąwszy go z obór owczych;
He chose Dauid also his seruant, and tooke him from the shepefolds.
71 Gdy chodził za owcami kotnemi, przyprowadził go, aby pasł Jakóba, lud jego, i Izraela, dziedzictwo jego;
Euen from behinde the ewes with yong brought he him to feede his people in Iaakob, and his inheritance in Israel.
72 Który ich pasł w szczerości serca swego, a w roztropności rąk swoich prowadził ich.
So he fed them according to the simplicitie of his heart, and guided them by the discretion of his hands.
