Psalmów 105
1 Wysławiajcie Pana; ogłaszajcie imię jego; opowiadajcie między narodami sprawy jego.
Give thanks to Yahweh, and tell others that he is very great! Tell everyone in the world what he has done!
2 Śpiewajcie mu, śpiewajcie mu psalmy, rozmawiajcie o wszystkich cudach jego.
Sing to him; praise him as you sing to him; tell others about his wonderful miracles.
3 Chlubcie się imieniem świętem jego; niech się weseli serce szukających Pana.
Be happy because [you know that] he [MTY] is holy! You people who worship Yahweh, rejoice!
4 Szukajcież Pana i mocy jego; szukajcie oblicza jego zawsze.
Ask Yahweh to help you and give you his strength, and continue to ask him!
5 Przypominajcie sobie dziwy jego, które czynił, cuda jego i sądy ust jego.
You people who are descendants of God’s servant Abraham, you descendants of Jacob, the man God chose, think about [all] the wonderful things that he has done: He performed miracles, and he punished [all our enemies].
6 Wy nasienie Abrahama, sługi jego! Wy synowie Jakóbowi, wybrani jego!
7 Onci jest Pan, Bóg nasz, po wszystkiej ziemi sądy jego.
He is Yahweh, our God. He rules and judges [people] throughout the earth.
8 Pamięta wiecznie na przymierze swoje: na słowo, które przykazał aż do tysiącznego pokolenia;
He never forgets the agreement that he made; he made a promise that will last for 1,000 generations;
9 Które postanowił z Abrahamem, i na przysięgę swą uczynioną Izaakowi.
that is the agreement that he made with Abraham, and he repeated that agreement with Isaac.
10 Bo je postanowił Jakóbowi za ustawę, a Izraelowi za umowę wieczną.
[Later] he confirmed it [again] to Jacob as an agreement for the Israeli [people] that would last forever.
11 Mówiąc: Tobie dam ziemię Chananejską za sznur dziedzictwa waszego;
What he said was, “I will give you the Canaan region; it will belong to you [and your descendants forever].”
12 Kiedy ich był mały poczet, prawie mały poczet, a jeszcze w niej byli przychodniami.
[He said that to them] when there were only a few of them, a tiny group of people who were living in that land like strangers.
13 Przechodzili zaiste od narodu do narodu, a z królestwa innego ludu;
They continued to wander from one place to another, from one kingdom to another.
14 Nie dopuszczał nikomu, aby im miał krzywdę czynić; nawet karał dla nich i królów, mówiąc:
But he did not allow others to oppress them. He warned those kings by saying to them,
15 Nie tykajcie pomazańców moich, a prorokom moim nie czyńcie nic złego.
“Do not do harm the [people] whom I have chosen! Do not harm my prophets!”
16 Gdy przywoławszy głód na ziemię, wszystkę podporę chleba pokruszył.
He sent a famine to Canaan, and [as a result all the people] had no food to eat.
17 Posłał przed nimi męża, który był za niewolnika sprzedany, to jest Józefa;
So his people went to Egypt, but first he sent someone there. He sent Joseph, who had been sold to be a slave.
18 Którego nogi pętami trapili, a żelazo ścisnęło ciało jego,
[Later, while Joseph was in prison in Egypt], they put his legs in shackles that bruised his feet, and they put an iron collar around his neck.
19 Aż do onego czasu, gdy się o nim wzmianka stała; mowa Pańska doświadczała go.
There, Yahweh (refined Joseph’s character/tested Joseph to see if Joseph would continue to trust him), until what Joseph predicted would happen (came true/happened).
20 Posławszy król kazał go puścić; ten, który panował nad narodami, wolnym go uczynił.
The king [of Egypt] summoned him, and he set Joseph free; this ruler of many people-groups released Joseph [from prison].
21 Postanowił go panem domu swego, i książęciem nad wszystką dzierżawą swoją,
[Then] he appointed him to take care of everything in the king’s household, to take care of everything that the king possessed.
22 Aby władał i książętami jego według zdania duszy swojej, i starców jego mądrości nauczał.
(Joseph was permitted/He permitted Joseph) to command the king’s servants to do anything that Joseph wanted them to do, and [even] to tell the king’s advisors the things that they should do [for the people of Egypt].
23 Potem wszedł Izrael do Egiptu, a Jakób był gościem w ziemi Chamowej;
Later, [Joseph’s father] Jacob arrived in Egypt. He lived like a foreigner in the land that belonged to the descendants of Ham.
24 Gdzie rozmnożył Bóg lud swój bardzo, i uczynił go możniejszym nad nieprzyjaciół jego.
And [years later] Yahweh caused the descendants of Jacob to become very numerous. [As a result], their enemies, [the Egyptians], considered that the Israelis were too strong.
25 Odmienił serce ich, iż mieli w nienawiści lud jego, a zmyślali zdrady przeciw sługom jego.
[So] Yahweh caused the rulers of Egypt to (turn against/hate) the Israeli people, and they planned ways to get rid of his people.
26 Posłał Mojżesza, sługę swego i Aarona, którego obrał;
[But then] Yahweh sent his servant Moses along with [Moses’ older brother] Aaron, whom Yahweh had [also] chosen [to be his servant].
27 Którzy im przedłożyli słowa znaków jego, i cuda w ziemi Chamowej.
Those two performed amazing miracles among the people of Egypt, in that land where the descendants of Ham lived.
28 Posłał ciemności, i zaćmiło się, a nie byli odpornymi słowu jego.
Yahweh sent darkness, so that the people of Egypt could not see anything [DOU], but the rulers of Egypt refused [RHQ] to obey when [Moses and Aaron] commanded [them to let the Israeli people leave Egypt].
29 Obrócił wody ich w krew, a pomorzył ryby w nich.
Yahweh caused [all] the water in Egypt to become (blood/[red like] blood), and [his doing that] caused all the fish to die.
30 Wydała ziemia ich mnóstwo żab, i były w pałacach królów ich.
[Then he caused] the land to become full of frogs; the king and his officials even had frogs in their bedrooms.
31 Rzekł, a przyszła rozmaita mucha, i mszyce we wszystkich granicach ich.
[Then] Yahweh commanded that flies come, and swarms of them descended [on the people of Egypt], and gnats [also] swarmed across the whole country.
32 Dał grad miasto deszczu, ogień palący na ziemię ich.
Instead of sending rain, Yahweh sent [terrible] hail, and lightning flashed throughout the land.
33 Także potłukł winnice ich, i figi ich, a pokruszył drzewa w granicach ich.
The hail ruined their grapevines and fig trees and shattered all the [other] trees.
34 Rzekł, a przyszła szarańcza, i chrząszczów niezliczone mnóstwo;
He commanded locusts to come, and swarms of them came; [so many that] they could not be counted.
35 I pożarły wszelkie ziele w ziemi ich, a pojadły urodzaje ziemi ich.
The locusts ate every green plant in the land, ruining all the crops.
36 Nawet pobił wszystko pierworodztwo w ziemi ich, początek wszystkiej siły ich.
[Then] Yahweh killed the oldest son in every house [of the people of Egypt] [DOU].
37 Tedy ich wywiódł ze srebrem i ze złotem, a nie był nikt słaby między pokoleniem ich.
Then he brought the Israeli [people] out [from Egypt]; they were carrying loads of [jewelry made of] silver and gold [that the women of Egypt had given to them]. No one was left behind because of being sick.
38 Radował się Egipt, gdy oni wychodzili; albowiem był przypadł na nich strach ich.
[The people of] Egypt were glad when the Israeli people left, because they had become very afraid of the Israelis.
39 Rozpostarł obłok na okrycie ich, a ogień na oświecanie nocy.
[Then] Yahweh spread a cloud to cover the Israelis; and [at night it became] a big fire [in the sky] to give them light.
40 Na żądanie ich przywiódł przepiórki, a chlebem niebieskim nasycił ich.
[Later] the Israelis asked for [meat to eat], and Yahweh sent [flocks of] quail to them, and he gave them plenty of manna [food] from the sky [each morning].
41 Otworzył skałę i wypłynęły wody, a płynęły po suchych miejscach jako rzeka.
[One day] he caused a rock to open up and water poured out [for them to drink]; it was like a river flowing in that desert.
42 Albowiem wspomniał na słowo świętobliwości swojej, które rzekł do Abrahama, sługi swego.
[He did that] because he kept thinking about the sacred promise [that he had given] to his servant, Abraham.
43 Przetoż wywiódł lud swój z weselem, a z śpiewaniem wybranych swoich.
So his people were joyful as he brought them out from Egypt; those people whom he had chosen were shouting joyfully as they went.
44 I podał im ziemię pogan, a posiedli prace narodów.
He gave to them the land that belonged to the people-groups [that lived there in Canaan], and the Israelis harvested crops that [other] people had planted.
45 Aby zachowali ustawy jego, a prawa jego przestrzegali. Halleluja.
[Yahweh did all these things] in order that his people would do all the things that he had commanded them to do [DOU]. Praise Yahweh!
