Przysłów 1
1 Przypowieści Salomona, syna Dawidowego, króla Izraelskiego,
Los proverbios de Salomón, hijo de David, rey de Israel:
2 Dla poznania mądrości i ćwiczenia, ku wyrozumieniu powieści roztropnych;
para conocer la sabiduría y la instrucción; para discernir las palabras del entendimiento;
3 Dla pojęcia ćwiczenia w rozumie, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
para recibir instrucción en el trato sabio, en la rectitud, la justicia y la equidad;
4 Dla podania prostakom ostrożności, młodemu umiejętności, i opatrzności.
para dar prudencia a los simples, conocimiento y discreción al joven —
5 Tych gdy mądry słuchać będzie, przybędzie mu nauki, a roztropny w radach opatrzniejszy będzie,
para que el sabio escuche y aumente su aprendizaje; para que el hombre de entendimiento alcance el sano consejo;
6 Aby zrozumiał przypowieści, i wykłady ich, słowa mądrych i zagadki ich.
para entender un proverbio y parábolas, las palabras y acertijos de los sabios.
7 Bojaźń Pańska jest początkiem umiejętności; ale głupi mądrością i ćwiczeniem gardzą.
El temor a Yahvé es el principio del conocimiento, pero los necios desprecian la sabiduría y la instrucción.
8 Słuchaj, synu mój! ćwiczenia ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.
Hijo mío, escucha la instrucción de tu padre, y no abandones las enseñanzas de tu madre;
9 Bo to przyda wdzięczności głowie twojej, i będzie łańcuchem kosztownym szyi twojej.
pues serán una guirnalda que adornará tu cabeza, y cadenas alrededor del cuello.
10 Synu mój! jeżliby cię namawiali grzesznicy, nie przyzwalaj.
Hijo mío, si los pecadores te atraen no lo consienten.
11 Jeźlićby rzekli: Pójdź z nami, czyhajmy na krew, zasadźmy się na niewinnego bez przyczyny;
Si dicen: “Ven con nosotros. Acechemos la sangre. Acechemos en secreto a los inocentes sin causa.
Que se los trague vivos como el Seol, y entero, como los que bajan a la fosa. (Sheol h7585)
13 Wszelkiej majętności kosztownej nabędziemy, napełnimy domy nasze korzyścią;
Encontraremos toda la riqueza valiosa. Llenaremos nuestras casas con el botín.
14 Rzuć między nas los twój; mieszek jeden wszyscy mieć będziemy.
Echarán su suerte entre nosotros. Todos tendremos un bolso”—
15 Synu mójâ nie chodźże z nimi w drogę; zawściągnij nogi twojej od ścieżek ich.
hijo mío, no camines por el camino con ellos. Mantén tu pie fuera de su camino,
16 Albowiem nogi ich ku złemu bieżą, i spieszą się na wylanie krwi.
porque sus pies corren hacia el mal. Se apresuran a derramar sangre.
17 Bo jako próżno zastawiają sieci przed oczyma wszelkiego ptaka skrzydlastego:
Porque la red se tiende en vano a la vista de cualquier ave;
18 Tak i ci na krew swoję czyhają, a zasadzają się na duszę swoję.
pero estos acechan su propia sangre. Acechan en secreto por sus propias vidas.
19 Takieć są ścieszki każdego czyhającego na zysk, który duszę pana swego odbiera.
Así son los caminos de todo aquel que tiene afán de lucro. Le quita la vida a sus dueños.
20 Mądrość na dworzu woła, głos swój na ulicach wydaje.
La sabiduría llama en voz alta en la calle. Ella pronuncia su voz en las plazas públicas.
21 W największym zgiełku woła, u wrót bram, w miastach powieści swoje opowiada, mówiąc:
Llama a la cabeza de los lugares ruidosos. A la entrada de las puertas de la ciudad, pronuncia sus palabras:
22 Prostacy! dokądże się kochać będziecie w prostocie? a naśmiewcy pośmiewisko miłować będziecie? a głupi nienawidzieć umiejętności będziecie?
“¿Hasta cuándo, simples, amaréis la sencillez? Cuánto tiempo se deleitarán los burladores en la burla, ¿y los tontos odian el conocimiento?
23 Nawróćcież się na karanie moje; oto wam wydam ducha mojego, a podam wam do znajomości słowa moje.
Vuélvete ante mi reprimenda. Mira, derramaré mi espíritu sobre ti. Te daré a conocer mis palabras.
24 Ponieważem wołała, a nie chcieliście; wyciągałam rękę moję, a nie był, ktoby uważał;
Porque te he llamado y te has negado; He extendido mi mano y nadie me ha hecho caso;
25 Owszem odrzuciliście wszystkę radę moję, a karności mojej nie chcieliście przyjąć;
pero has ignorado todos mis consejos, y no quería ninguna de mis reprimendas;
26 Przetoż ja w zginieniu waszem śmiać się będę, będę z was szydziła, gdy przyjdzie, czego się strachacie.
Yo también me reiré de tu desastre. Me burlaré cuando la calamidad te alcance,
27 Gdy przyjdzie jako spustoszenie, czego się strachacie, i gdy zginienie wasze przypadnie jako wicher, gdy przyjdzie na was ucisk i utrapienie;
cuando la calamidad te alcanza como una tormenta, cuando tu desastre llega como un torbellino, cuando la angustia y la angustia se apoderan de ti.
28 Tedy mię wzywać będą, a nie nie wysłucham; szukać mię będą z poranku, a nie znajdą mię.
Entonces me llamarán, pero no responderé. Me buscarán con ahínco, pero no me encontrarán,
29 Przeto, iż mieli w nienawiści umiejętność, a bojaźni Pańskiej nie obrali sobie,
porque odiaban el conocimiento, y no eligió el temor a Yahvé.
30 Ani przestawali na radzie mijej, ale gardzili wszelką karnością moją:
No querían ningún consejo mío. Despreciaron toda mi reprimenda.
31 Przetoż będą używać owocu dróg swoich, a radami swemi nasyceni będą.
Por eso comerán del fruto de su propio camino, y se llenan de sus propios esquemas.
32 Bo odwrócenie prostaków pozabija ich, a szczęście głupich wytraci ich.
Porque la reincidencia de los simples los matará. La despreocupación de los tontos los destruirá.
33 Ale kto mię słucha, bezpiecznie mieszkać będzie, a będzie wolny od strachu złych rzeczy.
Pero el que me escuche habitará con seguridad, y estarán tranquilos, sin temor a sufrir daños”.
