Przysłów 8

1 Izali mądrość nie woła, i roztropność nie wydaje głosu swego?

¿No grita la sabiduría? ¿La comprensión no levanta la voz?

2 Na wierzchu wysokich miejsc, przy drodze i na rozstaniu dróg stoi.

En la cima de los lugares altos por cierto, donde los caminos se encuentran, ella se para.

3 U bram, kędy się chodzi do miasta, i w wejściu u drzwi woła, mówiąc:

Junto a las puertas, a la entrada de la ciudad, en las puertas de entrada, llora en voz alta:

4 Na was wołam, o mężowie! a głos mój obracam do synów ludzkich.

“¡Os llamo a vosotros, hombres! Envío mi voz a los hijos de la humanidad.

5 Zrozumijcie prostacy ostrożność, a głupi zrozumijcie sercem.

¡Tú, simple, entiende la prudencia! ¡Necios, tened un corazón comprensivo!

6 Słuchajcie; bo o wielkich rzeczach będę mówił, a otworzenie warg moich opowie szczerość.

Escuchad, porque voy a hablar de cosas excelentes. La apertura de mis labios es para las cosas correctas.

7 Zaisteć prawdę mówią usta moje, a niezbożność obrzydliwością jest wargom moim.

Porque mi boca dice la verdad. La maldad es una abominación para mis labios.

8 Sprawiedliwe są wszystkie słowa ust moich; nie masz w nich nic nieprawego ani przewrotnego.

Todas las palabras de mi boca son en justicia. No hay nada torcido ni perverso en ellos.

9 Wszystkie są prawe rozumnemu, a uprzejme tym, którzy znajdują umiejętność.

Todo está claro para el que entiende, derecho a los que encuentran el conocimiento.

10 Przyjmijcież ćwiczenie moje, a nie srebro, a umiejętność raczej, niż złoto wyborne.

Recibe mi instrucción antes que la plata, conocimiento más que el oro de la elección.

11 Albowiem lepsza jest mądrość niż perły, także wszystkie pożądane rzeczy nie porównają z nią.

Porque la sabiduría es mejor que los rubíes. Todas las cosas que se puedan desear no se pueden comparar con ella.

12 Ja mądrość mieszkam z roztropnością, i umiejętność ostrożności wynajduję.

“Yo, la sabiduría, he hecho de la prudencia mi morada. Descubra el conocimiento y la discreción.

13 Bojaźń Pańska jest, mieć w nienawiści złe. Ja nienawidzę pychy, wysokomyślności, i drogi złej, i ust przewrotnych.

El temor a Yahvé es odiar el mal. Odio el orgullo, la arrogancia, el mal camino y la boca perversa.

14 Przy mnie jest rada, i prawdziwa mądrość; jam jest roztropność, a moc jest moja.

El consejo y el buen conocimiento son míos. Tengo comprensión y poder.

15 Przez mię królowie królują, i książęta stanowią sprawiedliwość.

Por mí reinan los reyes, y los príncipes decretan la justicia.

16 Przez mię książęta panują, i wielmożnymi są wszyscy sędziowie ziemi.

Por mí gobiernan los príncipes, nobles, y todos los gobernantes justos de la tierra.

17 Ja miłuję tych, którzy mię miłują; a którzy mię szukają rano, znajdują mię.

Yo amo a los que me aman. Los que me buscan con diligencia me encontrarán.

18 Bogactwo i sława przy mnie jest; majętność trwała i sprawiedliwość.

Conmigo están las riquezas, el honor, riqueza duradera y prosperidad.

19 Lepszy jest owoc mój, niż złoto, i niż najkosztowniejsze złoto, a dochody moje lepsze, niż srebro wyborne.

Mi fruto es mejor que el oro, sí, que el oro fino, mi rendimiento que la plata de elección.

20 Prowadzę ścieszką sprawiedliwości, pośrodkiem ścieżek sądu,

Yo ando en el camino de la justicia, en medio de los caminos de la justicia,

21 Abym tym, którzy mię miłują, dała w dziedzictwo majętność wieczną, i skarby ich napełniła.

para dar riqueza a los que me aman. Lleno sus tesoros.

22 Pan mię miał przy początku drogi swej, przed sprawami swemi, przed wszystkiemi czasy.

“Yahvé me poseyó en el comienzo de su obra, ante sus hazañas de antaño.

23 Przed wieki jestem zrządzona, przed początkiem; pierwej niż była ziemia;

Fui establecido desde siempre, desde el principio, antes de que la tierra existiera.

24 Gdy jeszcze nie było przepaści, spłodzonam jest, gdy jeszcze nie było źródeł opływających wodami.

Cuando no había profundidades, nací yo, cuando no había manantiales que abundaran en agua.

25 Pierwej niż góry założone były, niż były pagórki, spłodzonam jest.

Antes de que las montañas se asentaran en su lugar, antes de las colinas, nací yo;

26 Jeszcze był nie uczynił ziemi, i równin, ani początku prochu okręgu ziemskiego.

cuando aún no había hecho la tierra ni los campos, ni el principio del polvo del mundo.

27 Gdy gotował niebiosa, tamem była; gdy rozmierzał okrągłość nad przepaściami;

Cuando estableció los cielos, yo estaba allí. Cuando estableció un círculo en la superficie de las profundidades,

28 Gdy utwierdzał obłoki w górze, i umacniał źródła przepaści;

cuando estableció las nubes de arriba, cuando los manantiales de las profundidades se hicieron fuertes,

29 Gdy zakładał morzu granice jego, i wodom, aby nie przestępowały rozkazania jego; gdy rozmierzał grunty ziemi:

cuando le dio al mar su límite, para que las aguas no violen su mandamiento, cuando marcó los cimientos de la tierra,

30 Tedym była u niego jako wychowaniec, i byłam uciechą jego na każdy dzień, grając przed nim na każdy czas.

entonces yo era el artesano a su lado. Era una delicia día a día, siempre regocijándose ante él,

31 Gram na okręgu ziemi jego, a rozkoszy moje, mieszkać z synami ludzkimi.

regocijo en todo su mundo. Mi deleite fue con los hijos de los hombres.

32 Słuchajcież mię tedy teraz, synowie! albowiem błogosławieni, którzy strzegą dróg moich.

“Ahora, pues, hijos míos, escuchadme, porque son dichosos los que guardan mis caminos.

33 Słuchajcie ćwiczenia, nabądźcie rozumu, a nie cofajcie się.

Escucha la instrucción y sé sabio. No lo rechaces.

34 Błogosławiony człowiek, który mię słucha, czując u wrót moich na każdy dzień, a strzegąc podwoi drzwi moich.

Dichoso el hombre que me escucha, vigilando diariamente a mis puertas, esperando en los puestos de mi puerta.

35 Bo kto mię znajduje, znajduje żywot, a otrzymuje łaskę od Pana.

Porque quien me encuentra, encuentra la vida, y obtendrá el favor de Yahvé.

36 Ale kto grzeszy przeciwko mnie, krzywdę czyni duszy swojej; wszyscy, którzy mię nienawidzą, miłują śmierć.

Pero el que peca contra mí hace daño a su propia alma. Todos los que me odian aman la muerte”.