Przysłów 8
1 Izali mądrość nie woła, i roztropność nie wydaje głosu swego?
Horch! Die Weisheit ruft vernehmlich, und die Einsicht läßt ihre Stimme erschallen!
2 Na wierzchu wysokich miejsc, przy drodze i na rozstaniu dróg stoi.
Oben auf den Höhen am Wege, da wo die Pfade zusammenlaufen, hat sie sich aufgestellt;
3 U bram, kędy się chodzi do miasta, i w wejściu u drzwi woła, mówiąc:
neben den Toren, am Ausgang der Stadt, am Eingang der Pforten ruft sie laut:
4 Na was wołam, o mężowie! a głos mój obracam do synów ludzkich.
»An euch, ihr Männer, richte ich meinen Ruf, und meine Stimme ergeht an die Menschenkinder.
5 Zrozumijcie prostacy ostrożność, a głupi zrozumijcie sercem.
Gewinnt, ihr Einfältigen, Einsicht in Klugheit, und ihr Toren, gewinnt Einsicht in Verständigkeit!
6 Słuchajcie; bo o wielkich rzeczach będę mówił, a otworzenie warg moich opowie szczerość.
Hört zu! Denn ich habe Wertvolles zu sagen, und meine Lippen will ich auftun zu (auf-) richtiger Rede;
7 Zaisteć prawdę mówią usta moje, a niezbożność obrzydliwością jest wargom moim.
denn mein Mund spricht Wahrheit aus, und Unehrlichkeit ist ein Greuel für meine Lippen.
8 Sprawiedliwe są wszystkie słowa ust moich; nie masz w nich nic nieprawego ani przewrotnego.
Aufrichtig sind alle Reden meines Mundes: es ist nichts Hinterlistiges und Trügerisches in ihnen;
9 Wszystkie są prawe rozumnemu, a uprzejme tym, którzy znajdują umiejętność.
sie sind sämtlich klar für den Verständigen und richtig für die zur Erkenntnis Gelangten.
10 Przyjmijcież ćwiczenie moje, a nie srebro, a umiejętność raczej, niż złoto wyborne.
Nehmt Unterweisung lieber an als Silber, und Erkenntnis lieber als auserlesenes Gold!
11 Albowiem lepsza jest mądrość niż perły, także wszystkie pożądane rzeczy nie porównają z nią.
Denn die Weisheit ist besser als Korallen, und alle Kleinode kommen ihr nicht gleich.
12 Ja mądrość mieszkam z roztropnością, i umiejętność ostrożności wynajduję.
Ich, die Weisheit, stehe im Bunde mit der Klugheit und verfüge über Erkenntnis wohldurchdachter Pläne.
13 Bojaźń Pańska jest, mieć w nienawiści złe. Ja nienawidzę pychy, wysokomyślności, i drogi złej, i ust przewrotnych.
Die Furcht des HERRN besteht im Haß gegen das Böse; Hoffart, Hochmut und bösen Wandel sowie den Mund des Truges hasse ich.
14 Przy mnie jest rada, i prawdziwa mądrość; jam jest roztropność, a moc jest moja.
Mir steht kluger Rat und Überlegung zu Gebot, ich verfüge über Einsicht, und ich besitze Tatkraft.
15 Przez mię królowie królują, i książęta stanowią sprawiedliwość.
Durch mich üben die Könige ihre Königsmacht aus und erlassen die Machthaber gerechte Verordnungen;
16 Przez mię książęta panują, i wielmożnymi są wszyscy sędziowie ziemi.
durch mich betätigen sich die Herrscher als Herrscher und alle Richter auf Erden als Edle.
17 Ja miłuję tych, którzy mię miłują; a którzy mię szukają rano, znajdują mię.
Ich liebe, die mich lieben, und wer mich eifrig sucht, der findet mich.
18 Bogactwo i sława przy mnie jest; majętność trwała i sprawiedliwość.
Reichtum und Ehre sind bei mir zu finden, bleibender Wohlstand und Gerechtigkeit;
19 Lepszy jest owoc mój, niż złoto, i niż najkosztowniejsze złoto, a dochody moje lepsze, niż srebro wyborne.
was ich einbringe, ist wertvoller als feines, gediegenes Gold, und mein Ertrag kostbarer als auserlesenes Silber.
20 Prowadzę ścieszką sprawiedliwości, pośrodkiem ścieżek sądu,
Ich wandle auf dem Pfade der Gerechtigkeit, mitten auf den Bahnen des Rechts,
21 Abym tym, którzy mię miłują, dała w dziedzictwo majętność wieczną, i skarby ich napełniła.
um denen, die mich lieben, bleibenden Besitz zu verschaffen und ihre Schatzkammern zu füllen.«
22 Pan mię miał przy początku drogi swej, przed sprawami swemi, przed wszystkiemi czasy.
»Der HERR hat mich geschaffen als den Erstling seiner Schöpfertätigkeit, als das früheste seiner Werke in der Urzeit.
23 Przed wieki jestem zrządzona, przed początkiem; pierwej niż była ziemia;
Von Ewigkeit her bin ich gebildet, von Anbeginn an, vor den Uranfängen der Erde.
24 Gdy jeszcze nie było przepaści, spłodzonam jest, gdy jeszcze nie było źródeł opływających wodami.
Als noch keine Fluten der Tiefe da waren, bin ich geboren worden, ehe es wasserreiche Quellen gab.
25 Pierwej niż góry założone były, niż były pagórki, spłodzonam jest.
Bevor die Berge eingesenkt waren, vor den Hügeln bin ich geboren worden,
26 Jeszcze był nie uczynił ziemi, i równin, ani początku prochu okręgu ziemskiego.
als er die Erde und die Fluren noch nicht geschaffen hatte und die ersten Schollen des Erdreichs.
27 Gdy gotował niebiosa, tamem była; gdy rozmierzał okrągłość nad przepaściami;
Als er den Himmel baute, war ich dabei, als er das Himmelsgewölbe feststellte über der weiten Urflut;
28 Gdy utwierdzał obłoki w górze, i umacniał źródła przepaści;
als er die Wolken droben befestigte, als er die Quellen aus den Fluten der Tiefe mit Macht hervorbrechen ließ;
29 Gdy zakładał morzu granice jego, i wodom, aby nie przestępowały rozkazania jego; gdy rozmierzał grunty ziemi:
als er dem Meer seine Grenze setzte, damit die Wasser seine Schranke nicht überschritten, als er die Grundpfeiler der Erde feststellte:
30 Tedym była u niego jako wychowaniec, i byłam uciechą jego na każdy dzień, grając przed nim na każdy czas.
da war ich als Künstlerin ihm zur Seite und war voller Entzücken Tag für Tag, indem ich vor seinen Augen allezeit spielte,
31 Gram na okręgu ziemi jego, a rozkoszy moje, mieszkać z synami ludzkimi.
indem ich auf seiner weiten Erdenwelt mein Spiel trieb und mein Entzücken an den Menschenkindern hatte.«
32 Słuchajcież mię tedy teraz, synowie! albowiem błogosławieni, którzy strzegą dróg moich.
»Nun denn, ihr Söhne, höret auf mich! Denn glückselig sind, die meine Wege einhalten.
33 Słuchajcie ćwiczenia, nabądźcie rozumu, a nie cofajcie się.
Höret auf meine Unterweisung, damit ihr weise werdet, und verwerft sie nicht!
34 Błogosławiony człowiek, który mię słucha, czując u wrót moich na każdy dzień, a strzegąc podwoi drzwi moich.
Wohl dem Menschen, der mir Gehör schenkt, indem er Tag für Tag an meiner Tür wacht und die Pfosten meiner Tore hütet!
35 Bo kto mię znajduje, znajduje żywot, a otrzymuje łaskę od Pana.
Denn wer mich findet, der findet das Leben und erlangt Wohlgefallen beim HERRN;
36 Ale kto grzeszy przeciwko mnie, krzywdę czyni duszy swojej; wszyscy, którzy mię nienawidzą, miłują śmierć.
wer mich aber verfehlt, der fügt seiner eigenen Seele Schaden zu: alle, die mich hassen, lieben den Tod.«
