Przysłów 6
1 Synu mój! jeźlibyś ręczył za przyjaciela twego, a dałbyś obcemu rękę twoję:
Mi sone, if thou hast bihiyt for thi freend; thou hast fastned thin hoond at a straunger.
2 Usidliłeś się słowy ust twoich, pojmanyś mowami ust twoich.
Thou art boundun bi the wordis of thi mouth; and thou art takun with thin owne wordis.
3 Przetoż uczyń tak, synu mój! a wyzwól się, gdyżeś wpadł w rękę przyjaciela twego; idźże, upokórz się, a nalegaj na przyjaciela twego.
Therfor, my sone, do thou that that Y seie, and delyuere thi silf; for thou hast fallun in to the hond of thi neiybore. Renne thou aboute, haste thou, reise thi freend;
4 Nie dawaj snu oczom twoim, ani drzemania powiekom twoim.
yyue thou not sleep to thin iyen, nether thin iyeliddis nappe.
5 Wyrwij się jako łani z rąk myśliwca i jako ptak z ręki ptasznika.
Be thou rauyschid as a doo fro the hond; and as a bridde fro aspiyngis of the foulere.
6 Idź do mrówki, leniwcze! obacz drogi jej, a nabądź mądrości;
O! thou slowe man, go to the `amte, ether pissemyre; and biholde thou hise weies, and lerne thou wisdom.
7 Która, choć nie ma wodza, ani przełożonego, ani pana,
Which whanne he hath no duyk, nethir comaundour, nether prince;
8 Przecież w lecie gotuje pokarm swój, a zgromadza w żniwa żywność swoję.
makith redi in somer mete to hym silf, and gaderith togidere in heruest that, that he schal ete.
9 Leniwcze! dokądże leżeć będziesz? kiedyż wstaniesz ze snu swego?
Hou long schalt thou, slow man, slepe? whanne schalt thou rise fro thi sleep?
10 Trochę się prześpisz, trochę podrzemiesz, trochę złożysz ręce, abyś odpoczywał.
A litil thou schalt slepe, a litil thou schalt nappe; a litil thou schalt ioyne togidere thin hondis, that thou slepe.
11 A wtem ubóstwo twoje przyjdzie jako podróżny, a niedostatek twój, jako mąż zbrojny.
And nedynesse, as a weigoere, schal come to thee; and pouert, as an armed man. Forsothe if thou art not slow, thi ripe corn schal come as a welle; and nedynesse schal fle fer fro thee.
12 Człowiek niepobożny, mąż złośliwy chodzi w przewrotności ust;
A man apostata, a man vnprofitable, he goith with a weiward mouth;
13 Mruga oczyma swemi, mówi nogami swemi, ukazuje palcami swemi;
he bekeneth with iyen, he trampith with the foot, he spekith with the fyngur,
14 Przewrotności są w sercu jego, myśli złe na każdy czas, a zwady rozsiewa.
bi schrewid herte he ymagyneth yuel, and in al tyme he sowith dissenciouns.
15 Przetoż prędko przyjdzie upadek jego; nagle skruszony będzie bez uleczenia.
His perdicioun schal come to hym anoon, and he schal be brokun sodeynli; and he schal no more haue medecyn.
16 Sześć jest rzeczy, których nienawidzi Pan, a siódma jest obrzydliwością duszy jego;
Sixe thingis ben, whyche the Lord hatith; and hise soule cursith the seuenthe thing.
17 Oczów wyniosłych, języka kłamliwego, i rąk wylewających krew niewinną;
Hiye iyen, a tunge liere, hondis schedinge out innocent blood,
18 Serca, które knuje myśli złe; nóg, które się kwapią bieżeć ku złemu;
an herte ymagynynge worste thouytis, feet swifte to renne in to yuel,
19 Świadka fałszywego, który mówi kłamstwo, i tego, który sieje rosterki między braćmi.
a man bringynge forth lesingis, a fals witnesse; and him that sowith discordis among britheren.
20 Strzeżże, synu mój! przykazania ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.
Mi sone, kepe the comaundementis of thi fadir; and forsake not the lawe of thi modir.
21 Wiążże je zawżdy u serca twego, a wieszaj je u szyi twojej.
Bynde thou tho continueli in thin herte; and cumpasse `to thi throte.
22 Gdziekolwiek pójdziesz, poprowadzi cię; gdy, zaśniesz strzedz cię będzie, a gdy się ocucisz, rozmawiać z tobą będzie,
Whanne thou goist, go tho with thee; whanne thou slepist, kepe tho thee; and thou wakynge speke with tho.
23 (Bo przykazanie jest pochodnią, nauka światłością, a drogą żywota są karności ćwiczenia.)
For the comaundement of God is a lanterne, and the lawe is liyt, and the blamyng of techyng is the weie of lijf;
24 Aby cię strzegły od niewiasty złej, i od łagodnego języka niewiasty obcej.
`that the comaundementis kepe thee fro an yuel womman, and fro a flaterynge tunge of a straunge womman.
25 Nie pożądaj piękności jej w sercu twojem, a niech cię nie łowi powiekami swemi.
Thin herte coueite not the fairnesse of hir; nether be thou takun bi the signes of hir.
26 Albowiem dla niewiasty wszetecznej zubożeje człowiek aż do kęsa chleba; owszem żona cudzołożna drogą duszę łowi.
For the prijs of an hoore is vnnethe of o loof; but a womman takith the preciouse soule of a man.
27 Izaż może kto brać ogień do zanadrzy swoich, aby szaty jego nie zgorzały?
Whether a man mai hide fier in his bosum, that hise clothis brenne not;
28 Izaż może kto chodzić po rozpalonym węglu, aby się nogi jego nie poparzyły?
ethir go on colis, and hise feet be not brent?
29 Tak kto wchodzi do żony bliźniego swego, nie będzie bez winy, ktokolwiek się jej dotknie.
So he that entrith to the wijf of his neiybore; schal not be cleene, whanne he hath touchid hir.
30 Nie kładą hańby na złodzieja, jeżliż co ukradnie, chcąc nasycić duszę swoję, będąc głodnym;
It is not greet synne, whanne a man stelith; for he stelith to fille an hungri soule.
31 Ale gdy go zastaną, nagradza siedmiorako, albo wszystkę majętność domu swego daje.
And he takun schal yelde the seuenthe fold; and he schal yyue al the catel of his hous, and schal delyuere hym silf.
32 Lecz cudzołożący z niewiastą głupi jest, a kto chce zatracić duszę swoję, ten to czyni.
But he that is avouter; schal leese his soule, for the pouert of herte.
33 Karanie i zelżywość odniesie, a hańba jego nie będzie zgładzona.
He gaderith filthe, and sclaundrith to hym silf; and his schenschip schal not be don awei.
34 Bo zawisna miłość jest zapalczywością męża, a nie sfolguje w dzień pomsty.
For the feruent loue and strong veniaunce of the man schal not spare in the dai of veniaunce,
35 Nie będzie miał względu na żaden okup, ani przyjmie, chociażby mu najwięcej darów dawano.
nether schal assente to the preieris of ony; nether schal take ful many yiftis for raunsum.
