Przysłów 6
1 Synu mój! jeźlibyś ręczył za przyjaciela twego, a dałbyś obcemu rękę twoję:
My son, if thou hast become surety for thy friend, if thou hast stricken thy hand for a stranger,
2 Usidliłeś się słowy ust twoich, pojmanyś mowami ust twoich.
thou art snared with the words of thy mouth, thou art taken with the words of thy mouth.
3 Przetoż uczyń tak, synu mój! a wyzwól się, gdyżeś wpadł w rękę przyjaciela twego; idźże, upokórz się, a nalegaj na przyjaciela twego.
Do this now, my son, and deliver thyself, since thou hast come into the hand of thy friend: go, humble thyself, and be urgent with thy friend.
4 Nie dawaj snu oczom twoim, ani drzemania powiekom twoim.
Give not sleep to thine eyes, nor slumber to thine eyelids:
5 Wyrwij się jako łani z rąk myśliwca i jako ptak z ręki ptasznika.
deliver thyself as a gazelle from the hand [of the hunter], and as a bird from the hand of the fowler.
6 Idź do mrówki, leniwcze! obacz drogi jej, a nabądź mądrości;
Go to the ant, thou sluggard; consider her ways and be wise:
7 Która, choć nie ma wodza, ani przełożonego, ani pana,
which having no chief, overseer, or ruler,
8 Przecież w lecie gotuje pokarm swój, a zgromadza w żniwa żywność swoję.
provideth her bread in the summer, [and] gathereth her food in the harvest.
9 Leniwcze! dokądże leżeć będziesz? kiedyż wstaniesz ze snu swego?
How long, sluggard, wilt thou lie down? When wilt thou arise out of thy sleep?
10 Trochę się prześpisz, trochę podrzemiesz, trochę złożysz ręce, abyś odpoczywał.
A little sleep, a little slumber, a little folding of the hands to rest!
11 A wtem ubóstwo twoje przyjdzie jako podróżny, a niedostatek twój, jako mąż zbrojny.
So shall thy poverty come as a roving plunderer, and thy penury as an armed man.
12 Człowiek niepobożny, mąż złośliwy chodzi w przewrotności ust;
A man of Belial, a wicked person, is he that goeth about with a perverse mouth;
13 Mruga oczyma swemi, mówi nogami swemi, ukazuje palcami swemi;
he winketh with his eyes, he speaketh with his feet, he teacheth with his fingers;
14 Przewrotności są w sercu jego, myśli złe na każdy czas, a zwady rozsiewa.
deceits are in his heart; he deviseth mischief at all times, he soweth discords.
15 Przetoż prędko przyjdzie upadek jego; nagle skruszony będzie bez uleczenia.
Therefore shall his calamity come suddenly: in a moment shall he be broken, and without remedy.
16 Sześć jest rzeczy, których nienawidzi Pan, a siódma jest obrzydliwością duszy jego;
These six [things] doth Jehovah hate, yea, seven are an abomination unto him:
17 Oczów wyniosłych, języka kłamliwego, i rąk wylewających krew niewinną;
haughty eyes, a lying tongue, and hands that shed innocent blood;
18 Serca, które knuje myśli złe; nóg, które się kwapią bieżeć ku złemu;
a heart that deviseth wicked imaginations; feet that are swift in running to mischief;
19 Świadka fałszywego, który mówi kłamstwo, i tego, który sieje rosterki między braćmi.
a false witness that uttereth lies, and he that soweth discords among brethren.
20 Strzeżże, synu mój! przykazania ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.
My son, observe thy father's commandment, and forsake not the teaching of thy mother;
21 Wiążże je zawżdy u serca twego, a wieszaj je u szyi twojej.
bind them continually upon thy heart, tie them about thy neck:
22 Gdziekolwiek pójdziesz, poprowadzi cię; gdy, zaśniesz strzedz cię będzie, a gdy się ocucisz, rozmawiać z tobą będzie,
when thou walkest, it shall lead thee; when thou sleepest, it shall keep thee; and [when] thou awakest, it shall talk with thee.
23 (Bo przykazanie jest pochodnią, nauka światłością, a drogą żywota są karności ćwiczenia.)
For the commandment is a lamp, and the teaching a light, and reproofs of instruction are the way of life:
24 Aby cię strzegły od niewiasty złej, i od łagodnego języka niewiasty obcej.
to keep thee from the evil woman, from the flattery of the tongue of a strange woman.
25 Nie pożądaj piękności jej w sercu twojem, a niech cię nie łowi powiekami swemi.
Lust not after her beauty in thy heart, neither let her take thee with her eyelids;
26 Albowiem dla niewiasty wszetecznej zubożeje człowiek aż do kęsa chleba; owszem żona cudzołożna drogą duszę łowi.
for by means of a whorish woman [a man is brought] to a loaf of bread, and another's wife doth hunt for the precious soul.
27 Izaż może kto brać ogień do zanadrzy swoich, aby szaty jego nie zgorzały?
Can a man take fire in his bosom, and his garments not be burned?
28 Izaż może kto chodzić po rozpalonym węglu, aby się nogi jego nie poparzyły?
Can one go upon hot coals, and his feet not be scorched?
29 Tak kto wchodzi do żony bliźniego swego, nie będzie bez winy, ktokolwiek się jej dotknie.
So he that goeth in to his neighbour's wife: whosoever toucheth her shall not be innocent.
30 Nie kładą hańby na złodzieja, jeżliż co ukradnie, chcąc nasycić duszę swoję, będąc głodnym;
They do not despise a thief, if he steal to satisfy his soul when he is hungry:
31 Ale gdy go zastaną, nagradza siedmiorako, albo wszystkę majętność domu swego daje.
and if he be found, he shall restore sevenfold; he shall give all the substance of his house.
32 Lecz cudzołożący z niewiastą głupi jest, a kto chce zatracić duszę swoję, ten to czyni.
Whoso committeth adultery with a woman is void of understanding: he that doeth it destroyeth his own soul.
33 Karanie i zelżywość odniesie, a hańba jego nie będzie zgładzona.
A wound and contempt shall he get; and his reproach shall not be wiped away.
34 Bo zawisna miłość jest zapalczywością męża, a nie sfolguje w dzień pomsty.
For jealousy is the rage of a man, and he will not spare in the day of vengeance;
35 Nie będzie miał względu na żaden okup, ani przyjmie, chociażby mu najwięcej darów dawano.
he will not regard any ransom, neither will he rest content though thou multipliest [thy] gifts.
