< Przysłów 30 >
1 Te są słowa Agóra, syna Jakiego, i zebranie mów tegoż męża do Ityjela, do Ityjela i Uchala.
Las palabras de Agur hijo de Jakeh, la revelación: dice el hombre a Ithiel, a Ithiel y Ucal:
2 Zaistem jest głupszy nad innych, a rozumu człowieczego nie mam.
“Seguramente soy el hombre más ignorante, y no tienen la comprensión de un hombre.
3 I nie nauczyłem się mądrości, a umiejętności świętych nie umiem.
No he aprendido la sabiduría, ni tengo el conocimiento del Santo.
4 Któż wstąpił na niebo, i zasię zstąpił? któż zgromadził wiatr do garści swych? Któż zagarnął wody do szaty swej? któż utwierdził wszystkie kończyny ziemi? Cóż za imię jego? i co za imię syna jego? Wieszże?
¿Quién subió al cielo y descendió? ¿Quién ha recogido el viento en sus puños? ¿Quién ha atado las aguas en su manto? ¿Quién ha establecido todos los confines de la tierra? ¿Cómo se llama y cómo se llama su hijo, si lo sabe?
5 Wszelka mowa Boża jest czysta; on jest tarczą tym, którzy ufają w nim.
“Toda palabra de Dios es impecable. Es un escudo para los que se refugian en él.
6 Nie przydawaj do słów jego, aby cię nie karał, a byłbyś znaleziony w kłamstwie.
No añadas nada a sus palabras, para que no te reprenda y te encuentre mentiroso.
7 Dwóch rzecz żądam od ciebie, nie odmawiajże mi pierwej niż umrę.
“Dos cosas te he pedido. No me niegues antes de morir.
8 Marność i słowo kłamliwe oddal odemnie; ubóstwa i bogactwa nie dawaj mi; żyw mię tylko pokarmem według potrzeby mojej;
Aleja de mí la falsedad y la mentira. No me des ni pobreza ni riqueza. Aliméntame con el alimento que me es necesario,
9 Abym snać nasyconym będąc nie zaprzał się ciebie, i nie rzekł: Któż jest Pan? Albo zubożawszy żebym nie kradł, i nie brał nadaremno imienia Boga mego.
no sea que me llene, te niegue y diga: “¿Quién es Yahvé? o para que no sea pobre y robe, y así deshonrar el nombre de mi Dios.
10 Nie podwodź na sługę przed Panem jego, być snać nie złorzeczył, a ty abyś nie zgrzeszył.
“No calumnies al siervo ante su amo, para que no te maldiga y seas considerado culpable.
11 Jest rodzaj, który ojcu swemu złorzeczy, a matce swojej nie błogosławi.
Hay una generación que maldice a su padre, y no bendice a su madre.
12 Jest rodzaj, który się zda sobie być czystym, choć od plugastwa swego nie jest omyty.
Hay una generación que es pura a sus propios ojos, pero no se han lavado de su suciedad.
13 Jest rodzaj, którego są wyniosłe oczy, i powieki jego wywyższone są.
Hay una generación, ¡oh, qué elevados son sus ojos! Sus párpados se levantan.
14 Jest rodzaj, którego zęby są jako miecze, a trzonowe zęby jego jako noże na pożarcie ubogich na ziemi, a nędzników między ludźmi.
Hay una generación cuyos dientes son como espadas, y sus mandíbulas como cuchillos, para devorar a los pobres de la tierra, y a los necesitados de entre los hombres.
15 Pijawka ma dwie córki, które mówią: Przynieś, przynieś. Trzy rzeczy są, które nie bywają nasycone, owszem cztery, które nie mówią: Dosyć.
“La sanguijuela tiene dos hijas: ‘Da, da’. “Hay tres cosas que nunca se satisfacen; cuatro que no dicen: “¡Basta!”:
16 Grób, i żywot niepłodny, ziemia też nie bywa nasycona wodą, a ogień nie mówi: Dosyć. (Sheol )
Sheol, el vientre estéril, la tierra que no se conforma con el agua, y el fuego que no dice: “¡Basta! (Sheol )
17 Oko, które się naśmiewa z ojca, i wzgardza posłuszeństwem macierzyńskiem, wykłują kruki u potoków, i orlęta je wyjedzą.
“El ojo que se burla de su padre, y desprecia la obediencia a su madre, los cuervos del valle lo recogerán, las águilas jóvenes lo comerán.
18 Te trzy rzeczy są ukryte przedemną, owszem cztery, których nie wiem:
“Hay tres cosas que son demasiado sorprendentes para mí, cuatro que no entiendo:
19 Drogi orlej na powietrzu, drogi wężowej na skale, drogi okrętowej w pośród morza, i drogi mężowej z panną.
El camino del águila en el aire, el camino de una serpiente sobre una roca, el camino de un barco en medio del mar, y el camino de un hombre con una doncella.
20 Takać jest droga niewiasty cudzołożącej: je, a uciera usta swoje, i mówi: Nie popełniłam złego uczynku.
“Así es el camino de la mujer adúltera: Come y se limpia la boca, y dice: “No he hecho nada malo”.
21 Dla trzech rzeczy porusza się ziemia, owszem dla czterech, których znieść nie może:
“Por tres cosas tiembla la tierra, y menos de cuatro, no puede soportar:
22 Dla sługi, kiedy panuje, i dla głupiego, kiedy się nasyci chleba;
Para un siervo cuando es rey, un tonto cuando está lleno de comida,
23 Dla przemierzłej niewiasty, kiedy za mąż idzie, i dla dziewki, kiedy dziedziczy po pani swojej.
para una mujer sin amor cuando está casada, y una sirvienta que es heredera de su señora.
24 Teć są cztery rzeczy najmniejsze na ziemi, wszakże są mędrsze nad mędrców:
“Hay cuatro cosas que son pequeñas en la tierra, pero son sumamente sabios:
25 Mrówki, huf słaby, które sobie jednak w lecie gotują pokarm swój;
Las hormigas no son un pueblo fuerte, sin embargo, proporcionan su alimento en el verano.
26 Króliki, twór słaby, którzy jednak budują w skale dom swój;
Los huracanes no son más que un pueblo débil, pero hacen sus casas en las rocas.
27 Szarańcze króla nie mają, a wszakże wszystkie hufami wychodzą;
Las langostas no tienen rey, sin embargo, avanzan en las filas.
28 Pająk rękoma robi, a bywa w pałacach królewskich.
Puedes atrapar una lagartija con las manos, sin embargo, está en los palacios de los reyes.
29 Te trzy rzeczy są, które wspaniale chodzą, owszem cztery, które zmężyle chodzą:
“Hay tres cosas que son majestuosas en su marcha, cuatro que son majestuosos en su marcha:
30 Lew najmocniejszy między zwierzętami, który przed nikim nie ustępuje:
El león, que es el más poderoso de los animales, y no se aparta por ninguna;
31 Koń na biodrach przepasany, i kozieł, i król, przeciw któremu żaden nie powstaje.
el galgo; el macho cabrío; y el rey contra el que no hay que levantarse.
32 Jeźliś głupio uczynił, gdyś się wynosił, albo jeźliś źle myślił, połóżże rękę na usta.
“Si has hecho una tontería al alzarte, o si has pensado mal, pon tu mano sobre tu boca.
33 Kto tłucze śmietanę, wybija masło; a kto bardzo nos wyciera, wyciska krew; tak kto wzbudza gniew, wszczyna zwadę.
Pues como el batido de la leche produce mantequilla, y el retorcimiento de la nariz produce sangre, por lo que el forzamiento de la ira produce contienda”.