Przysłów 30
1 Te są słowa Agóra, syna Jakiego, i zebranie mów tegoż męża do Ityjela, do Ityjela i Uchala.
Слова Агура, сына Иакеева. Вдохновенные изречения, которые сказал этот человек Ифиилу, Ифиилу и Укалу:
2 Zaistem jest głupszy nad innych, a rozumu człowieczego nie mam.
подлинно, я более невежда, нежели кто-либо из людей, и разума человеческого нет у меня,
3 I nie nauczyłem się mądrości, a umiejętności świętych nie umiem.
и не научился я мудрости, и познания святых не имею.
4 Któż wstąpił na niebo, i zasię zstąpił? któż zgromadził wiatr do garści swych? Któż zagarnął wody do szaty swej? któż utwierdził wszystkie kończyny ziemi? Cóż za imię jego? i co za imię syna jego? Wieszże?
Кто восходил на небо и нисходил? кто собрал ветер в пригоршни свои? кто завязал воду в одежду? кто поставил все пределы земли? какое имя ему? и какое имя сыну его? знаешь ли?
5 Wszelka mowa Boża jest czysta; on jest tarczą tym, którzy ufają w nim.
Всякое слово Бога чисто; Он - щит уповающим на Него.
6 Nie przydawaj do słów jego, aby cię nie karał, a byłbyś znaleziony w kłamstwie.
Не прибавляй к словам Его, чтобы Он не обличил тебя, и ты не оказался лжецом.
7 Dwóch rzecz żądam od ciebie, nie odmawiajże mi pierwej niż umrę.
Двух вещей я прошу у Тебя, не откажи мне, прежде нежели я умру:
8 Marność i słowo kłamliwe oddal odemnie; ubóstwa i bogactwa nie dawaj mi; żyw mię tylko pokarmem według potrzeby mojej;
суету и ложь удали от меня, нищеты и богатства не давай мне, питай меня насущным хлебом,
9 Abym snać nasyconym będąc nie zaprzał się ciebie, i nie rzekł: Któż jest Pan? Albo zubożawszy żebym nie kradł, i nie brał nadaremno imienia Boga mego.
дабы, пресытившись, я не отрекся Тебя и не сказал: “кто Господь?” и чтобы, обеднев, не стал красть и употреблять имя Бога моего всуе.
10 Nie podwodź na sługę przed Panem jego, być snać nie złorzeczył, a ty abyś nie zgrzeszył.
Не злословь раба пред господином его, чтобы он не проклял тебя, и ты не остался виноватым.
11 Jest rodzaj, który ojcu swemu złorzeczy, a matce swojej nie błogosławi.
Есть род, который проклинает отца своего и не благословляет матери своей.
12 Jest rodzaj, który się zda sobie być czystym, choć od plugastwa swego nie jest omyty.
Есть род, который чист в глазах своих, тогда как не омыт от нечистот своих.
13 Jest rodzaj, którego są wyniosłe oczy, i powieki jego wywyższone są.
Есть род - о, как высокомерны глаза его, и как подняты ресницы его!
14 Jest rodzaj, którego zęby są jako miecze, a trzonowe zęby jego jako noże na pożarcie ubogich na ziemi, a nędzników między ludźmi.
Есть род, у которого зубы - мечи, и челюсти - ножи, чтобы пожирать бедных на земле и нищих между людьми.
15 Pijawka ma dwie córki, które mówią: Przynieś, przynieś. Trzy rzeczy są, które nie bywają nasycone, owszem cztery, które nie mówią: Dosyć.
У ненасытимости две дочери: “давай, давай!” Вот три ненасытимых, и четыре, которые не скажут: “довольно!”
16 Grób, i żywot niepłodny, ziemia też nie bywa nasycona wodą, a ogień nie mówi: Dosyć. (Sheol h7585)
Преисподняя и утроба бесплодная, земля, которая не насыщается водою, и огонь, который не говорит: “довольно!” (Sheol h7585)
17 Oko, które się naśmiewa z ojca, i wzgardza posłuszeństwem macierzyńskiem, wykłują kruki u potoków, i orlęta je wyjedzą.
Глаз, насмехающийся над отцом и пренебрегающий покорностью к матери, выклюют вороны дольные, и сожрут птенцы орлиные!
18 Te trzy rzeczy są ukryte przedemną, owszem cztery, których nie wiem:
Три вещи непостижимы для меня, и четырех я не понимаю:
19 Drogi orlej na powietrzu, drogi wężowej na skale, drogi okrętowej w pośród morza, i drogi mężowej z panną.
пути орла на небе, пути змея на скале, пути корабля среди моря и пути мужчины к девице.
20 Takać jest droga niewiasty cudzołożącej: je, a uciera usta swoje, i mówi: Nie popełniłam złego uczynku.
Таков путь и жены прелюбодейной; поела и обтерла рот свой, и говорит: “я ничего худого не сделала”.
21 Dla trzech rzeczy porusza się ziemia, owszem dla czterech, których znieść nie może:
От трех трясется земля, четырех она не может носить:
22 Dla sługi, kiedy panuje, i dla głupiego, kiedy się nasyci chleba;
раба, когда он делается царем; глупого, когда он досыта ест хлеб;
23 Dla przemierzłej niewiasty, kiedy za mąż idzie, i dla dziewki, kiedy dziedziczy po pani swojej.
позорную женщину, когда она выходит замуж, и служанку, когда она занимает место госпожи своей.
24 Teć są cztery rzeczy najmniejsze na ziemi, wszakże są mędrsze nad mędrców:
Вот четыре малых на земле, но они мудрее мудрых:
25 Mrówki, huf słaby, które sobie jednak w lecie gotują pokarm swój;
муравьи - народ не сильный, но летом заготовляют пищу свою;
26 Króliki, twór słaby, którzy jednak budują w skale dom swój;
горные мыши - народ слабый, но ставят дома свои на скале;
27 Szarańcze króla nie mają, a wszakże wszystkie hufami wychodzą;
у саранчи нет царя, но выступает вся она стройно;
28 Pająk rękoma robi, a bywa w pałacach królewskich.
паук лапками цепляется, но бывает в царских чертогах.
29 Te trzy rzeczy są, które wspaniale chodzą, owszem cztery, które zmężyle chodzą:
Вот трое имеют стройную походку, и четверо стройно выступают:
30 Lew najmocniejszy między zwierzętami, który przed nikim nie ustępuje:
лев, силач между зверями, не посторонится ни перед кем;
31 Koń na biodrach przepasany, i kozieł, i król, przeciw któremu żaden nie powstaje.
конь и козел, предводитель стада, и царь среди народа своего.
32 Jeźliś głupio uczynił, gdyś się wynosił, albo jeźliś źle myślił, połóżże rękę na usta.
Если ты в заносчивости своей сделал глупость и помыслил злое, то положи руку на уста;
33 Kto tłucze śmietanę, wybija masło; a kto bardzo nos wyciera, wyciska krew; tak kto wzbudza gniew, wszczyna zwadę.
потому что, как сбивание молока производит масло, толчок в нос производит кровь, так и возбуждение гнева производит ссору.
