Przysłów 30
1 Te są słowa Agóra, syna Jakiego, i zebranie mów tegoż męża do Ityjela, do Ityjela i Uchala.
Ord av Agur, son åt Jake, profetordet. Mannen segjer so til Itiel, til Itiel og Ukal:
2 Zaistem jest głupszy nad innych, a rozumu człowieczego nie mam.
For fåvis er eg til å heita mann, og ikkje hev eg manne-vit.
3 I nie nauczyłem się mądrości, a umiejętności świętych nie umiem.
Visdom hev eg ikkje lært, til kunnskap um den Heilage.
4 Któż wstąpił na niebo, i zasię zstąpił? któż zgromadził wiatr do garści swych? Któż zagarnął wody do szaty swej? któż utwierdził wszystkie kończyny ziemi? Cóż za imię jego? i co za imię syna jego? Wieszże?
Kven hev stige upp til himmelen og stige ned? Kven hev samla vinden inn i nevarne? Kven hev bunde vatnet i eit klædeplagg? Kven hev alle enderne av jordi sett? Kva heiter han, kva heiter son hans - um du veit det?
5 Wszelka mowa Boża jest czysta; on jest tarczą tym, którzy ufają w nim.
Alt Guds ord er skirt, han er ein skjold for deim som flyr til honom.
6 Nie przydawaj do słów jego, aby cię nie karał, a byłbyś znaleziony w kłamstwie.
Legg ikkje noko til hans ord, elles lyt han refsa deg, og du stend der ein ljugar.
7 Dwóch rzecz żądam od ciebie, nie odmawiajże mi pierwej niż umrę.
Tvo ting hev eg bede deg um, neitta meg deim ikkje, fyrr eg døyr:
8 Marność i słowo kłamliwe oddal odemnie; ubóstwa i bogactwa nie dawaj mi; żyw mię tylko pokarmem według potrzeby mojej;
Lat fals og lygn vera langt frå meg! Gjev meg ikkje armod og ikkje rikdom! Lat meg få eta mitt tiletla brød!
9 Abym snać nasyconym będąc nie zaprzał się ciebie, i nie rzekł: Któż jest Pan? Albo zubożawszy żebym nie kradł, i nie brał nadaremno imienia Boga mego.
Elles kunde eg neitta deg når eg var mett, og segja: «Kven er Herren?» Eller um eg vart fatig, kunde eg stela, ja, forgripa meg på min Guds namn.
10 Nie podwodź na sługę przed Panem jego, być snać nie złorzeczył, a ty abyś nie zgrzeszył.
Baktala ei ein tenar for hans herre, elles vil han banna deg, og du få bøta.
11 Jest rodzaj, który ojcu swemu złorzeczy, a matce swojej nie błogosławi.
Ei ætt som bannar far sin og ikkje signar mor si,
12 Jest rodzaj, który się zda sobie być czystym, choć od plugastwa swego nie jest omyty.
ei ætt som tykkjer ho er rein, endå ho ei hev tvætta av sitt eige skarn,
13 Jest rodzaj, którego są wyniosłe oczy, i powieki jego wywyższone są.
ei ætt - kor stolte augo hev ho ikkje, og kor ho lyfter augneloki!
14 Jest rodzaj, którego zęby są jako miecze, a trzonowe zęby jego jako noże na pożarcie ubogich na ziemi, a nędzników między ludźmi.
ei ætt som heve sverd til tenner og jakslar reint som knivar, so ho et armingar or landet og fatige or folkesamfund.
15 Pijawka ma dwie córki, które mówią: Przynieś, przynieś. Trzy rzeczy są, które nie bywają nasycone, owszem cztery, które nie mówią: Dosyć.
Blodiglen hev tvo døtter: Gjev! Gjev! Tri finst det som aldri vert mette, fire som ei segjer: «Nok!»
16 Grób, i żywot niepłodny, ziemia też nie bywa nasycona wodą, a ogień nie mówi: Dosyć. (Sheol h7585)
Helheim og barnlaust moderfang, jordi som aldri vert mett av vatn, og elden som ei segjer: «Nok!» (Sheol h7585)
17 Oko, które się naśmiewa z ojca, i wzgardza posłuszeństwem macierzyńskiem, wykłują kruki u potoków, i orlęta je wyjedzą.
Eit auga som spottar far og vanvyrder lydnad mot mor, det skal bekkje-ramnarne hakka ut og ørnungar eta upp.
18 Te trzy rzeczy są ukryte przedemną, owszem cztery, których nie wiem:
Tri ting er meg for underlege, og fire finst som eg ikkje skynar:
19 Drogi orlej na powietrzu, drogi wężowej na skale, drogi okrętowej w pośród morza, i drogi mężowej z panną.
Ørns veg på himmelen, orms veg på berget, skips veg på havet og manns veg til møy.
20 Takać jest droga niewiasty cudzołożącej: je, a uciera usta swoje, i mówi: Nie popełniłam złego uczynku.
Soleis ber utru kona seg åt: Ho et og turkar seg um munnen og segjer: «Eg hev ikkje gjort noko vondt.»
21 Dla trzech rzeczy porusza się ziemia, owszem dla czterech, których znieść nie może:
Under tri skjelv jordi, under fire kann ho’kje herda:
22 Dla sługi, kiedy panuje, i dla głupiego, kiedy się nasyci chleba;
under trælen når han vert konge, og dåren når han fær eta seg mett,
23 Dla przemierzłej niewiasty, kiedy za mąż idzie, i dla dziewki, kiedy dziedziczy po pani swojej.
under attergløyma når ho vert gift, og trælkvinna når ho erver si frua.
24 Teć są cztery rzeczy najmniejsze na ziemi, wszakże są mędrsze nad mędrców:
Fire finst det som er små på jordi, og endå hev dei fenge visdom stor:
25 Mrówki, huf słaby, które sobie jednak w lecie gotują pokarm swój;
Mauren er’kje noko sterkt folk, og endå lagar han sin mat um sumaren.
26 Króliki, twór słaby, którzy jednak budują w skale dom swój;
Fjellgrevlingarne er’kje noko veldugt folk, og endå byggjer dei seg hus i berget.
27 Szarańcze króla nie mają, a wszakże wszystkie hufami wychodzą;
Grashopparne hev ingen konge, og endå fær dei alle ut i fylking.
28 Pająk rękoma robi, a bywa w pałacach królewskich.
Fjorføtla kann du ta med henderne, og endå bur ho inni kongeslott.
29 Te trzy rzeczy są, które wspaniale chodzą, owszem cztery, które zmężyle chodzą:
Tri finst det som stig med staute stig, og fire hev ei fager gonga:
30 Lew najmocniejszy między zwierzętami, który przed nikim nie ustępuje:
Løva ei kjempa millom dyri, og som ikkje snur seg for nokon,
31 Koń na biodrach przepasany, i kozieł, i król, przeciw któremu żaden nie powstaje.
hesten mjå um midja, eller bukken, og ein konge med leidingheren.
32 Jeźliś głupio uczynił, gdyś się wynosił, albo jeźliś źle myślił, połóżże rękę na usta.
Gjer du deg stor, anten narr eller klårtenkt, so legg handi på munnen!
33 Kto tłucze śmietanę, wybija masło; a kto bardzo nos wyciera, wyciska krew; tak kto wzbudza gniew, wszczyna zwadę.
For trykk på mjølk gjev smør, og trykk på nase gjev blod, og trykk på vreide gjev strid.
