Przysłów 30

1 Te są słowa Agóra, syna Jakiego, i zebranie mów tegoż męża do Ityjela, do Ityjela i Uchala.

Inilah perkataan Agur anak Yake, suatu perkataan bijak. Tuhan, aku lelah dan kehabisan tenaga.

2 Zaistem jest głupszy nad innych, a rozumu człowieczego nie mam.

Sungguh aku ini manusia yang paling bodoh dan tidak berakal budi.

3 I nie nauczyłem się mądrości, a umiejętności świętych nie umiem.

Kebijaksanaan tidak aku kuasai, sehingga aku tak dapat mengenal Yang Mahakudus.

4 Któż wstąpił na niebo, i zasię zstąpił? któż zgromadził wiatr do garści swych? Któż zagarnął wody do szaty swej? któż utwierdził wszystkie kończyny ziemi? Cóż za imię jego? i co za imię syna jego? Wieszże?

Tetapi tidak seorang pun lebih berpengalaman daripadaku, sehingga dapat mengenal Dia yang pernah naik ke surga lalu turun kembali, Dia yang pernah menggenggam angin dalam tangannya, Dia yang pernah membungkus air dalam kain, dan Dia yang menetapkan batas-batas bumi. Kalau engkau begitu hebat, beritahukanlah kepadaku nama-Nya dan nama Anak-Nya!

5 Wszelka mowa Boża jest czysta; on jest tarczą tym, którzy ufają w nim.

Semua firman Allah terbukti benar. Dia seperti perisai bagi orang yang berlindung pada-Nya.

6 Nie przydawaj do słów jego, aby cię nie karał, a byłbyś znaleziony w kłamstwie.

Jangan menambahi apa pun kepada firman-Nya, karena Dia akan menegurmu dan engkau ketahuan menipu.

7 Dwóch rzecz żądam od ciebie, nie odmawiajże mi pierwej niż umrę.

Ya TUHAN, kabulkanlah dua permintaanku ini sebelum aku mati:

8 Marność i słowo kłamliwe oddal odemnie; ubóstwa i bogactwa nie dawaj mi; żyw mię tylko pokarmem według potrzeby mojej;

Pertama, tolonglah aku untuk hidup dengan jujur. Kedua, janganlah memberiku kekayaan atau kemiskinan, tetapi berikanlah hanya makanan yang aku butuhkan.

9 Abym snać nasyconym będąc nie zaprzał się ciebie, i nie rzekł: Któż jest Pan? Albo zubożawszy żebym nie kradł, i nie brał nadaremno imienia Boga mego.

Karena bila aku kaya, mungkin aku menjadi sombong dan berkata “Aku tidak perlu TUHAN.” Tetapi apabila aku, sebagai hamba-Mu, jatuh miskin dan mencuri sesuatu, maka nama-Mu, ya Allahku, akan ikut dicemarkan.

10 Nie podwodź na sługę przed Panem jego, być snać nie złorzeczył, a ty abyś nie zgrzeszył.

Jangan menjelekkan seorang budak kepada tuannya. Jika budak itu tahu, dia akan memfitnahmu, dan engkau akan menanggung akibatnya.

11 Jest rodzaj, który ojcu swemu złorzeczy, a matce swojej nie błogosławi.

Ada jenis orang yang mengutuk ayah mereka dan tidak menghargai ibu mereka.

12 Jest rodzaj, który się zda sobie być czystym, choć od plugastwa swego nie jest omyty.

Ada jenis orang yang merasa diri mereka suci, tetapi kenyataannya mereka kotor dan najis.

13 Jest rodzaj, którego są wyniosłe oczy, i powieki jego wywyższone są.

Ada jenis orang yang menunjukkan kesombongan dan memandang rendah orang lain.

14 Jest rodzaj, którego zęby są jako miecze, a trzonowe zęby jego jako noże na pożarcie ubogich na ziemi, a nędzników między ludźmi.

Ada jenis orang yang rakus dan kejam bagai hewan buas bergigi tajam. Mereka memangsa orang-orang miskin dan lemah hingga lenyap dari antara manusia di muka bumi.

15 Pijawka ma dwie córki, które mówią: Przynieś, przynieś. Trzy rzeczy są, które nie bywają nasycone, owszem cztery, które nie mówią: Dosyć.

Manusia serakah bagaikan lintah yang tak pernah puas mengisap darah. Dia hanya memikirkan diri sendiri dan berkata, “Untukku dan untukku!” Ada beberapa hal yang tidak akan pernah bisa penuh atau merasa puas:

16 Grób, i żywot niepłodny, ziemia też nie bywa nasycona wodą, a ogień nie mówi: Dosyć. (Sheol h7585)

Syeol, wanita yang tidak pernah melahirkan anak, tanah kering yang tak pernah cukup menyerap air, dan api yang tak akan berhenti membakar apa pun di dekatnya. (Sheol h7585)

17 Oko, które się naśmiewa z ojca, i wzgardza posłuszeństwem macierzyńskiem, wykłują kruki u potoków, i orlęta je wyjedzą.

Bila engkau memandang rendah ayahmu dan menolak taat kepada ibumu, burung gagak akan mematuk matamu dan anak rajawali memakan tubuhmu.

18 Te trzy rzeczy są ukryte przedemną, owszem cztery, których nie wiem:

Ada beberapa hal yang masih menjadi rahasia— hal-hal yang tidak aku mengerti:

19 Drogi orlej na powietrzu, drogi wężowej na skale, drogi okrętowej w pośród morza, i drogi mężowej z panną.

Bagaimana caranya elang terbang di udara, cara ular menjalar di batu-batu, bagaimana nahkoda kapal mengetahui jalurnya di tengah laut, dan bagaimana terbentuknya perasaan pemuda kepada seorang gadis.

20 Takać jest droga niewiasty cudzołożącej: je, a uciera usta swoje, i mówi: Nie popełniłam złego uczynku.

Hal yang juga mengherankan adalah seorang pezina yang tidak merasa bersalah setelah berbuat dosa. Dengan entengnya dia membersihkan diri lalu berkata, “Aku tidak bersalah,” seakan dia hanya makan lalu membasuh mulut.

21 Dla trzech rzeczy porusza się ziemia, owszem dla czterech, których znieść nie może:

Ada beberapa hal yang membuat bumi bergoncang dan gempar:

22 Dla sługi, kiedy panuje, i dla głupiego, kiedy się nasyci chleba;

Seorang budak yang tiba-tiba menjadi raja, orang bebal yang mendapatkan segala keinginannya,

23 Dla przemierzłej niewiasty, kiedy za mąż idzie, i dla dziewki, kiedy dziedziczy po pani swojej.

wanita yang menyebalkan tetapi mendapat suami, dan budak perempuan yang menggantikan posisi istri tuannya.

24 Teć są cztery rzeczy najmniejsze na ziemi, wszakże są mędrsze nad mędrców:

Di bumi ini, ada empat binatang yang kecil tetapi sangat bijaksana:

25 Mrówki, huf słaby, które sobie jednak w lecie gotują pokarm swój;

Semut: Bukan hewan yang kuat, tetapi mengangkut makanan pada musim panas.

26 Króliki, twór słaby, którzy jednak budują w skale dom swój;

Tikus gunung: Binatang yang lemah, tetapi membuat sarang di pegunungan.

27 Szarańcze króla nie mają, a wszakże wszystkie hufami wychodzą;

Belalang: Tidak memiliki pemimpin tetapi mereka terbang berkelompok dengan teratur seperti barisan pasukan tempur.

28 Pająk rękoma robi, a bywa w pałacach królewskich.

Cicak: Bisa ditangkap dengan tangan, tetapi ada di istana-istana para raja.

29 Te trzy rzeczy są, które wspaniale chodzą, owszem cztery, które zmężyle chodzą:

Ada beberapa makhluk hidup yang berjalan dengan gagah:

30 Lew najmocniejszy między zwierzętami, który przed nikim nie ustępuje:

Singa, yang paling kuat di antara hewan lain dan tidak mundur dari ancaman apa pun.

31 Koń na biodrach przepasany, i kozieł, i król, przeciw któremu żaden nie powstaje.

Ayam jantan dan kambing jantan berjalan dengan gagah, juga raja ketika memimpin pasukannya.

32 Jeźliś głupio uczynił, gdyś się wynosił, albo jeźliś źle myślił, połóżże rękę na usta.

Bila engkau sudah bertindak bodoh dengan menyombongkan diri atau merencanakan hal jahat, bekaplah mulutmu dan diamlah saja!

33 Kto tłucze śmietanę, wybija masło; a kto bardzo nos wyciera, wyciska krew; tak kto wzbudza gniew, wszczyna zwadę.

Seperti memeras kelapa akan menghasilkan santan dan meremas hidung akan mengeluarkan darah, demikianlah memeras amarah akan menghasilkan pertengkaran.