Przysłów 3
1 Synu mój! nie zapominaj zakonu mego, a przykazań moich niech strzeże serce twoje.
Hijo mío, no olvides mis enseñanzas, pero que tu corazón guarde mis mandamientos,
2 Boć długości dni i lat żywota, i pokoju przyczynią.
porque te añadirán la duración de los días, años de vida, y la paz.
3 Miłosierdzie i prawda niech cię nie opuszczają; uwiąż je u szyi twojej, napisz je na tablicy serca twojego.
No dejes que la bondad y la verdad te abandonen. Átalos alrededor de tu cuello. Escríbelos en la tabla de tu corazón.
4 Tedy znajdziesz łaskę i rozum dobry przed oczyma Bożemi i ludzkiemi.
Así encontrarás el favor, y buen entendimiento ante Dios y los hombres.
5 Ufaj w Panu ze wszystkiego serca twego, a na rozumie twoim nie spolegaj.
Confía en Yahvé con todo tu corazón, y no te apoyes en tu propio entendimiento.
6 We wszystkich drogach twoich znaj go, a on prostować będzie ścieszki twoje.
Reconócelo en todos tus caminos, y él enderezará tus caminos.
7 Nie bądź mądrym sam u siebie; ale się bój Pana, a odstąp od złego.
No seas sabio en tus propios ojos. Teme a Yahvé y apártate del mal.
8 To będzie zdrowiem żywotowi twemu, a odwilżeniem kościom twoim.
Será salud para tu cuerpo, y alimento para tus huesos.
9 Czcij Pana z majętności twojej, i z pierwiastek wszystkich dochodów twoich.
Honra a Yahvé con tu sustancia, con las primicias de todo su incremento;
10 A gumna twoje napełnione będą obfitością, i od wina nowego prasy twoje rozpadać się będą.
para que tus graneros se llenen de abundancia, y sus cubas rebosarán de vino nuevo.
11 Synu mój! karania Pańskiego nie odrzucaj, i nie uprzykrzaj sobie ćwiczenia jego.
Hijo mío, no desprecies la disciplina de Yahvé, ni te canses de su corrección;
12 Bo kogo Pan miłuje, tego karze, a to jako ojciec, który się w synu kocha.
porque al que ama Yahvé, lo corrige, como un padre reprende al hijo en el que se deleita.
13 Błogosławiony człowiek, który znajduje mądrość, i człowiek, który dostanie roztropności.
Feliz es el hombre que encuentra la sabiduría, el hombre que consigue la comprensión.
14 Bo lepiej nią kupczyć, niżeli kupczyć srebrem: owszem pożyteczniejszy nad złoto dochód jej.
Para ella es mejor la ganancia que la obtención de plata, y su retorno es mejor que el oro fino.
15 Droższa jest nad perły, a wszystkie najmilsze rzeczy twoje nie zrównają się z nią.
Ella es más preciosa que los rubíes. Ninguna de las cosas que puedes desear se puede comparar con ella.
16 Przedłużenie dni w prawicy jej, a w lewicy jej bogactwa i zacność.
La duración de los días está en su mano derecha. En su mano izquierda hay riquezas y honor.
17 Drogi jej rozkoszne, i wszystkie ścieszki jej spokojne.
Sus caminos son caminos de placer. Todos sus caminos son la paz.
18 Drzewem żywota jest tym, którzyby się jej chwycili; a którzy się jej trzymają, są błogosławionymi.
Ella es un árbol de vida para los que se aferran a ella. Feliz es todo aquel que la retiene.
19 Pan mądrością ugruntował ziemię, a roztropnością umocnił niebiosa.
Por la sabiduría, Yahvé fundó la tierra. Mediante el entendimiento, estableció los cielos.
20 Umiejętnością jego rozstąpiły się przepaści, a obłoki rosą kropią.
Por su conocimiento, las profundidades se rompieron, y los cielos dejan caer el rocío.
21 Synu mój! niech to nie odstępuje od oczów twych: strzeż prawdziwej mądrości i roztropności;
Hijo mío, que no se aparten de tus ojos. Mantén la sensatez y la discreción,
22 I będą żywotem duszy twojej, a ozdobą szyi twojej.
así serán la vida de tu alma, y gracia para tu cuello.
23 Tedy będziesz chodził bezpiecznie droga twoją, a noga twoja nie potknie się.
Entonces, seguirás tu camino con seguridad. Tu pie no tropezará.
24 Jeźli się układziesz, nie będziesz się lękał; a gdy się uspokoisz, wdzięczny będzie sen twój.
Cuando te acuestes, no tendrás miedo. Sí, te acostarás y tu sueño será dulce.
25 Nie ulękniesz się strachu nagłego, ani spustoszenia bezbożników, gdy przyjdzie.
No tengas miedo del miedo repentino, ni de la desolación de los malvados, cuando llegue;
26 Albowiem Pan będzie ufaniem twojem, a nogi twojej będzie strzegł od samołówki.
porque Yahvé será tu confianza, y evitará que te cojan el pie.
27 Nie zbraniaj się dobrze czynić potrzebującemu, gdy cię na to stanie, abyś dobrze czynił.
No niegues el bien a quien se lo merece, cuando está en el poder de tu mano hacerlo.
28 Nie mów bliźniemu twemu: Idź, a wróć się, a jutroć dam; gdyż to masz u siebie.
No digas a tu prójimo: “Vete y vuelve”; mañana te lo daré”. cuando lo tengas a tu lado.
29 Nie knuj złego przeciwko bliźniemu twemu, gdyż on z tobą dowiernie mieszka.
No trates de hacer el mal a tu prójimo, ya que habita con seguridad junto a ti.
30 Nie wadź się z człowiekiem bez przyczyny, jeźliżeć nic złego nie wyrządził.
No te pelees con un hombre sin motivo, si no te ha hecho ningún daño.
31 Nie zajrzyj mężowi gwałt czyniącemu, a nie obieraj żadnej drogi jego.
No envidies al hombre violento. No elijas ninguno de sus caminos.
32 Albowiem przewrotny jest obrzydliwością przed Panem; ale z szczerymi tajemnica jego;
Porque el perverso es una abominación para Yahvé, pero su amistad es con los rectos.
33 Przeklęstwo Pańskie jest w domu niezbożnika; ale przybytkowi sprawiedliwych błogosławi,
La maldición de Yahvé está en la casa de los malvados, pero bendice la morada de los justos.
34 Ponieważ on szydzi z pośmiewców, ale pokornym łaskę daje.
Seguramente se burla de los burlones, pero da gracia a los humildes.
35 Mądrzy dziedzicznie sławę osiędą, ale głupi odniosą zelżywość.
Los sabios heredarán la gloria, pero la vergüenza será la promoción de los tontos.
