Przysłów 3
1 Synu mój! nie zapominaj zakonu mego, a przykazań moich niech strzeże serce twoje.
Fili mi, ne obliviscaris legis meae, et praecepta mea cor tuum custodiat.
2 Boć długości dni i lat żywota, i pokoju przyczynią.
longitudinem enim dierum, et annos vitae, et pacem apponent tibi.
3 Miłosierdzie i prawda niech cię nie opuszczają; uwiąż je u szyi twojej, napisz je na tablicy serca twojego.
Misericordia, et veritas te non deserant, circumda eas gutturi tuo, et describe in tabulis cordis tui:
4 Tedy znajdziesz łaskę i rozum dobry przed oczyma Bożemi i ludzkiemi.
et invenies gratiam, et disciplinam bonam coram Deo et hominibus.
5 Ufaj w Panu ze wszystkiego serca twego, a na rozumie twoim nie spolegaj.
Habe fiduciam in Domino ex toto corde tuo, et ne innitaris prudentiae tuae.
6 We wszystkich drogach twoich znaj go, a on prostować będzie ścieszki twoje.
In omnibus viis tuis cogita illum, et ipse diriget gressus tuos.
7 Nie bądź mądrym sam u siebie; ale się bój Pana, a odstąp od złego.
Ne sis sapiens apud temetipsum: time Deum, et recede a malo:
8 To będzie zdrowiem żywotowi twemu, a odwilżeniem kościom twoim.
sanitas quippe erit umbilico tuo, et irrigatio ossium tuorum.
9 Czcij Pana z majętności twojej, i z pierwiastek wszystkich dochodów twoich.
Honora Dominum de tua substantia, et de primitiis omnium frugum tuarum da pauperibus:
10 A gumna twoje napełnione będą obfitością, i od wina nowego prasy twoje rozpadać się będą.
et implebuntur horrea tua saturitate, et vino torcularia tua redundabunt.
11 Synu mój! karania Pańskiego nie odrzucaj, i nie uprzykrzaj sobie ćwiczenia jego.
Disciplinam Domini, fili mi, ne abiicias: nec deficias cum ab eo corriperis:
12 Bo kogo Pan miłuje, tego karze, a to jako ojciec, który się w synu kocha.
quem enim diligit Dominus, corripit: et quasi pater in filio complacet sibi.
13 Błogosławiony człowiek, który znajduje mądrość, i człowiek, który dostanie roztropności.
Beatus homo, qui invenit sapientiam, et qui affluit prudentia:
14 Bo lepiej nią kupczyć, niżeli kupczyć srebrem: owszem pożyteczniejszy nad złoto dochód jej.
melior est acquisitio eius negotiatione auri, et argenti primi et purissimi fructus eius:
15 Droższa jest nad perły, a wszystkie najmilsze rzeczy twoje nie zrównają się z nią.
pretiosior est cunctis opibus: et omnia, quae desiderantur, huic non valent comparari.
16 Przedłużenie dni w prawicy jej, a w lewicy jej bogactwa i zacność.
Longitudo dierum in dextera eius, et in sinistra illius divitiae, et gloria.
17 Drogi jej rozkoszne, i wszystkie ścieszki jej spokojne.
Viae eius viae pulchrae, et omnes semitae illius pacificae.
18 Drzewem żywota jest tym, którzyby się jej chwycili; a którzy się jej trzymają, są błogosławionymi.
Lignum vitae est his, qui apprehenderint eam: et qui tenuerit eam, beatus.
19 Pan mądrością ugruntował ziemię, a roztropnością umocnił niebiosa.
Dominus sapientia fundavit terram, stabilivit caelos prudentia.
20 Umiejętnością jego rozstąpiły się przepaści, a obłoki rosą kropią.
Sapientia illius eruperunt abyssi, et nubes rore concrescunt.
21 Synu mój! niech to nie odstępuje od oczów twych: strzeż prawdziwej mądrości i roztropności;
Fili mi, ne effluant haec ab oculis tuis: Custodi legem atque consilium:
22 I będą żywotem duszy twojej, a ozdobą szyi twojej.
et erit vita animae tuae, et gratia faucibus tuis.
23 Tedy będziesz chodził bezpiecznie droga twoją, a noga twoja nie potknie się.
tunc ambulabis fiducialiter in via tua, et pes tuus non impinget:
24 Jeźli się układziesz, nie będziesz się lękał; a gdy się uspokoisz, wdzięczny będzie sen twój.
si dormieris, non timebis: quiesces, et suavis erit somnus tuus.
25 Nie ulękniesz się strachu nagłego, ani spustoszenia bezbożników, gdy przyjdzie.
ne paveas repentino terrore, et irruentes tibi potentias impiorum.
26 Albowiem Pan będzie ufaniem twojem, a nogi twojej będzie strzegł od samołówki.
Dominus enim erit in latere tuo, et custodiet pedem tuum ne capiaris.
27 Nie zbraniaj się dobrze czynić potrzebującemu, gdy cię na to stanie, abyś dobrze czynił.
Noli prohibere benefacere eum, qui potest: si vales, et ipse benefac:
28 Nie mów bliźniemu twemu: Idź, a wróć się, a jutroć dam; gdyż to masz u siebie.
Ne dicas amico tuo: Vade, et revertere: cras dabo tibi: cum statim possis dare.
29 Nie knuj złego przeciwko bliźniemu twemu, gdyż on z tobą dowiernie mieszka.
Ne moliaris amico tuo malum, cum ille in te habeat fiduciam.
30 Nie wadź się z człowiekiem bez przyczyny, jeźliżeć nic złego nie wyrządził.
Ne contendas adversus hominem frustra, cum ipse tibi nihil mali fecerit.
31 Nie zajrzyj mężowi gwałt czyniącemu, a nie obieraj żadnej drogi jego.
Ne aemuleris hominem iniustum, nec imiteris vias eius:
32 Albowiem przewrotny jest obrzydliwością przed Panem; ale z szczerymi tajemnica jego;
quia abominatio Domini est omnis illusor, et cum simplicibus sermocinatio eius.
33 Przeklęstwo Pańskie jest w domu niezbożnika; ale przybytkowi sprawiedliwych błogosławi,
Egestas a Domino in domo impii: habitacula autem iustorum benedicentur.
34 Ponieważ on szydzi z pośmiewców, ale pokornym łaskę daje.
Ipse deludet illusores, et mansuetis dabit gratiam.
35 Mądrzy dziedzicznie sławę osiędą, ale głupi odniosą zelżywość.
Gloriam sapientes possidebunt: stultorum exaltatio, ignominia.
