Przysłów 29
1 Człowiek, który na częste karanie zatwardza kark swój, nagle zniszczeje, i nie wskóra.
A person who has received many rebukes but who stiffens his neck will be broken in a moment beyond healing.
2 Gdy się rozmnażają sprawiedliwi, weseli się lud; ale gdy panuje bezbożnik, wzdycha lud.
When righteous people increase, the people rejoice, but when a wicked person is the ruler, the people sigh.
3 Mąż, który miłuje mądrość, uwesela ojca swego; ale kto chowa nierządnicę, traci majętność.
Whoever loves wisdom makes his father rejoice, but he who keeps company with prostitutes destroys his wealth.
4 Król sądem ziemię utwierdza; ale mąż, który dary bierze, podwraca ją.
The king establishes the land by justice, but the one who demands bribes tears it down.
5 Człowiek, który pochlebia przyjacielowi swemu, rozciąga sieć przed nogami jego.
A man who flatters his neighbor is spreading a net for his feet.
6 Występek złego jest mu sidłem; ale sprawiedliwy śpiewa i weseli się.
In the sin of an evil person is a trap, but the righteous person sings and rejoices.
7 Sprawiedliwy wyrozumiewa sprawę nędznych; ale niezbożnik nie ma na to rozumu i umiejętności.
The righteous person knows the rights of the poor; the wicked person does not understand such knowledge.
8 Mężowie naśmiewcy zawodzą miasto; ale mądrzy odwracają gniew.
Mockers set a city on fire, but those who are wise turn away wrath.
9 Mąż mądry, wiedzieli spór z mężem głupim, choćby się gniewał, choćby się też śmiał, nie będzie miał pokoju.
When a wise person has an argument with a fool, he rages and laughs, and there will be no rest.
10 Mężowie krwawi nienawidzą uprzejmego; ale uprzejmi staranie wiodą o duszę jego.
The bloodthirsty hate the one who is blameless and seek the life of the upright.
11 Wszystkiego ducha swego wywiera głupi, ale mądry na dalszy czas go zawściąga.
A fool reveals all his anger, but a wise man holds it back and calms himself down.
12 Pana, który rad słucha słów kłamliwych, wszyscy słudzy jego są niepobożni.
If a ruler pays attention to lies, all his officials will be wicked.
13 Ubogi i zdzierca spotkali się; a wszakże obydwóch oczy Pan oświeca.
The poor person and the oppressor are similar, for Yahweh gives light to the eyes of them both.
14 Króla, który sądzi uciśnionych według prawdy, stolica jego na wieki utwierdzona będzie.
If a king judges the poor by the truth, his throne will be established forever.
15 Rózga i karność mądrość daje; ale dziecię swawolne zawstydza matkę swoję.
The rod and reproof give wisdom, but a child freed from discipline puts his mother to shame.
16 Gdy się rozmnażają niezbożni, rozmnaża się i przestępstwo; ale sprawiedliwi upadek ich oglądają.
When wicked people are in power, transgression increases, but righteous people will see the downfall of those wicked people.
17 Karz syna twego, a sprawić odpocznienie, i sposobi rozkosz duszy twojej.
Discipline your son and he will give you rest; he will bring delights into your life.
18 Gdy proroctwo ustaje, lud bywa rozproszony; ale kto strzeże zakonu, błogosławiony jest.
Where there is no prophetic vision the people run wild, but the one who keeps the law is blessed.
19 Sługa nie bywa słowami naprawiony; bo choć rozumie, jednak nie odpowiada.
A slave will not be corrected by words, for though he understands, there will be no response.
20 Ujrzysz człowieka skwapliwego w sprawach swoich; ale lepsza jest nadzieja o głupim, niż o nim.
See a man who is hasty in his words? There is more hope for a fool than for him.
21 Kto w rozkoszy chowa z dzieciństwa sługę swego, na ostatek będzie chciał być za syna.
One who pampers his slave from youth, at the end of it there will be trouble.
22 Człowiek gniewliwy wszczyna zwadę, a pierzchliwy wiele grzeszy.
An angry person stirs up strife and a master of rage commits many sins.
23 Pycha człowiecza poniża go; ale pokorny w duchu sławy dostępuje.
A person's pride brings him low, but one who has a humble spirit will be given honor.
24 Kto spółkuje ze złodziejem, ma w nienawiści duszę swoję; także też kto przeklęstwa słyszy, a nie objawia go.
One who shares with a thief hates his own life; he hears the curse and says nothing.
25 Strach człowieczy stawia sobie sidło; ale kto ma nadzieję w Panu, wywyższony będzie.
The fear of man makes a snare, but the one who trusts in Yahweh will be protected.
26 Wiele tych, co szukają twarzy panów; aleć od Pana jest sąd każdego.
Many are those who seek the face of the ruler, but from Yahweh is justice for a person.
27 Sprawiedliwym jest mąż niezbożny obrzydliwością; a zasię kto w uprzejmości chodzi, jest niezbożnym obrzydliwością.
An unjust man is an abomination to righteous people, but the one whose way is upright is detestable to the wicked person.
