Przysłów 29
1 Człowiek, który na częste karanie zatwardza kark swój, nagle zniszczeje, i nie wskóra.
Anyone who goes on stubbornly rejecting many warnings will be suddenly destroyed, without hope of healing.
2 Gdy się rozmnażają sprawiedliwi, weseli się lud; ale gdy panuje bezbożnik, wzdycha lud.
When good people are in charge, everybody celebrates; but when the wicked rule, everybody groans.
3 Mąż, który miłuje mądrość, uwesela ojca swego; ale kto chowa nierządnicę, traci majętność.
A man who loves wisdom makes his father happy, but one who visits prostitutes throws away his money.
4 Król sądem ziemię utwierdza; ale mąż, który dary bierze, podwraca ją.
A king who rules justly makes the country secure, but one who asks for bribes will destroy it.
5 Człowiek, który pochlebia przyjacielowi swemu, rozciąga sieć przed nogami jego.
Those who flatter their friends lay a net to trip them up.
6 Występek złego jest mu sidłem; ale sprawiedliwy śpiewa i weseli się.
Evil people are trapped by their own sins, but those who do right sing and celebrate.
7 Sprawiedliwy wyrozumiewa sprawę nędznych; ale niezbożnik nie ma na to rozumu i umiejętności.
Good people care about treating the poor fairly, but the wicked don't think about it at all.
8 Mężowie naśmiewcy zawodzą miasto; ale mądrzy odwracają gniew.
Cynical people can inflame a whole city, but the wise calm angry people down.
9 Mąż mądry, wiedzieli spór z mężem głupim, choćby się gniewał, choćby się też śmiał, nie będzie miał pokoju.
When a wise man takes a stupid man to court, there's raging and ridicule, but nothing is settled.
10 Mężowie krwawi nienawidzą uprzejmego; ale uprzejmi staranie wiodą o duszę jego.
Murderers hate people of integrity, but those who live right try to help them.
11 Wszystkiego ducha swego wywiera głupi, ale mądry na dalszy czas go zawściąga.
Stupid people let all their anger out, while wise people quietly hold it in.
12 Pana, który rad słucha słów kłamliwych, wszyscy słudzy jego są niepobożni.
A ruler who listens to lies will have nothing but wicked officials.
13 Ubogi i zdzierca spotkali się; a wszakże obydwóch oczy Pan oświeca.
Poor people and their oppressors have this in common: the Lord gives life to all of them.
14 Króla, który sądzi uciśnionych według prawdy, stolica jego na wieki utwierdzona będzie.
If a king judges the poor fairly, he will have a long rule.
15 Rózga i karność mądrość daje; ale dziecię swawolne zawstydza matkę swoję.
Discipline and correction provide wisdom, but a son left undisciplined is an embarrassment to his mother.
16 Gdy się rozmnażają niezbożni, rozmnaża się i przestępstwo; ale sprawiedliwi upadek ich oglądają.
When the wicked are in power, sin increases; but the good will see their downfall.
17 Karz syna twego, a sprawić odpocznienie, i sposobi rozkosz duszy twojej.
Discipline your children and they won't give you any worries; they will make you very happy.
18 Gdy proroctwo ustaje, lud bywa rozproszony; ale kto strzeże zakonu, błogosławiony jest.
Without a revelation from God, the people go out of control, but those who keep the law are happy.
19 Sługa nie bywa słowami naprawiony; bo choć rozumie, jednak nie odpowiada.
A servant can't be disciplined by words alone; though they understand, they don't follow what they're told.
20 Ujrzysz człowieka skwapliwego w sprawach swoich; ale lepsza jest nadzieja o głupim, niż o nim.
Have you seen a man who speaks without thinking? There's more hope for stupid people than for him!
21 Kto w rozkoszy chowa z dzieciństwa sługę swego, na ostatek będzie chciał być za syna.
A servant indulged from childhood will in the end become unmanageable.
22 Człowiek gniewliwy wszczyna zwadę, a pierzchliwy wiele grzeszy.
Angry people stir up trouble, those with short tempers commit many sins.
23 Pycha człowiecza poniża go; ale pokorny w duchu sławy dostępuje.
If you're proud, you'll be humiliated; but if you're humble, you'll be honored.
24 Kto spółkuje ze złodziejem, ma w nienawiści duszę swoję; także też kto przeklęstwa słyszy, a nie objawia go.
A thief's partner hates his life; even under the threat of being cursed he can't tell the truth.
25 Strach człowieczy stawia sobie sidło; ale kto ma nadzieję w Panu, wywyższony będzie.
Being afraid of people traps you, but if you trust in the Lord you're safe.
26 Wiele tych, co szukają twarzy panów; aleć od Pana jest sąd każdego.
Many people look for favors from a ruler, but justice comes from the Lord.
27 Sprawiedliwym jest mąż niezbożny obrzydliwością; a zasię kto w uprzejmości chodzi, jest niezbożnym obrzydliwością.
Good people hate those who are unjust; the wicked hate those who do what's right.
