Przysłów 29
1 Człowiek, który na częste karanie zatwardza kark swój, nagle zniszczeje, i nie wskóra.
The man who, with a stiff neck, treats the one who corrects him with contempt will be suddenly overwhelmed to his own destruction, and reason shall not follow him.
2 Gdy się rozmnażają sprawiedliwi, weseli się lud; ale gdy panuje bezbożnik, wzdycha lud.
When just men are multiplied, the common people shall rejoice. When the impious take up the leadership, the people shall mourn.
3 Mąż, który miłuje mądrość, uwesela ojca swego; ale kto chowa nierządnicę, traci majętność.
The man who loves wisdom rejoices his father. But whoever nurtures promiscuous women will lose his substance.
4 Król sądem ziemię utwierdza; ale mąż, który dary bierze, podwraca ją.
A just king guides the land. A man of avarice will destroy it.
5 Człowiek, który pochlebia przyjacielowi swemu, rozciąga sieć przed nogami jego.
A man who speaks to his friend with flattering and feigned words spreads a net for his own feet.
6 Występek złego jest mu sidłem; ale sprawiedliwy śpiewa i weseli się.
A snare will entangle the iniquitous when he sins. And the just shall praise and be glad.
7 Sprawiedliwy wyrozumiewa sprawę nędznych; ale niezbożnik nie ma na to rozumu i umiejętności.
The just knows the case of the poor. The impious is ignorant of knowledge.
8 Mężowie naśmiewcy zawodzą miasto; ale mądrzy odwracają gniew.
Pestilent men squander a city. Yet truly, the wise avert fury.
9 Mąż mądry, wiedzieli spór z mężem głupim, choćby się gniewał, choćby się też śmiał, nie będzie miał pokoju.
A wise man, if he were to contend with the foolish, whether in anger or in laughter, would find no rest.
10 Mężowie krwawi nienawidzą uprzejmego; ale uprzejmi staranie wiodą o duszę jego.
Bloodthirsty men hate the simple one; but the just seek out his soul.
11 Wszystkiego ducha swego wywiera głupi, ale mądry na dalszy czas go zawściąga.
A foolish one offers everything on his mind. A wise one reserves and defers until later.
12 Pana, który rad słucha słów kłamliwych, wszyscy słudzy jego są niepobożni.
A leader who freely listens to lying words has only impious servants.
13 Ubogi i zdzierca spotkali się; a wszakże obydwóch oczy Pan oświeca.
The pauper and the creditor have met one another. The Lord is the illuminator of them both.
14 Króla, który sądzi uciśnionych według prawdy, stolica jego na wieki utwierdzona będzie.
The king who judges the poor in truth, his throne shall be secured in eternity.
15 Rózga i karność mądrość daje; ale dziecię swawolne zawstydza matkę swoję.
The rod and its correction distribute wisdom. But the child who is left to his own will, brings shame to his mother.
16 Gdy się rozmnażają niezbożni, rozmnaża się i przestępstwo; ale sprawiedliwi upadek ich oglądają.
When the impious are multiplied, crimes will be multiplied. But the just shall see their ruin.
17 Karz syna twego, a sprawić odpocznienie, i sposobi rozkosz duszy twojej.
Teach your son, and he will refresh you, and he will give delight to your soul.
18 Gdy proroctwo ustaje, lud bywa rozproszony; ale kto strzeże zakonu, błogosławiony jest.
When prophecy fails, the people will be scattered. Yet truly, whoever guards the law is blessed.
19 Sługa nie bywa słowami naprawiony; bo choć rozumie, jednak nie odpowiada.
A servant cannot be taught by words, because he understands what you say, but he disdains to respond.
20 Ujrzysz człowieka skwapliwego w sprawach swoich; ale lepsza jest nadzieja o głupim, niż o nim.
Have you seen a man rushing to speak? Foolishness has more hope than his correction.
21 Kto w rozkoszy chowa z dzieciństwa sługę swego, na ostatek będzie chciał być za syna.
Whoever nurtures his servant delicately from childhood, afterwards will find him defiant.
22 Człowiek gniewliwy wszczyna zwadę, a pierzchliwy wiele grzeszy.
A short-tempered man provokes quarrels. And whoever is easily angered is more likely to sin.
23 Pycha człowiecza poniża go; ale pokorny w duchu sławy dostępuje.
Humiliation follows the arrogant. And glory shall uphold the humble in spirit.
24 Kto spółkuje ze złodziejem, ma w nienawiści duszę swoję; także też kto przeklęstwa słyszy, a nie objawia go.
Whoever participates with a thief hates his own soul; for he listens to his oath and does not denounce him.
25 Strach człowieczy stawia sobie sidło; ale kto ma nadzieję w Panu, wywyższony będzie.
Whoever fears man will quickly fall. Whoever hopes in the Lord shall be lifted up.
26 Wiele tych, co szukają twarzy panów; aleć od Pana jest sąd każdego.
Many demand the face of the leader. But the judgment of each one proceeds from the Lord.
27 Sprawiedliwym jest mąż niezbożny obrzydliwością; a zasię kto w uprzejmości chodzi, jest niezbożnym obrzydliwością.
The just abhor an impious man. And the impious abhor those who are on the right way. By keeping the word, the son shall be free from perdition.
