Przysłów 29
1 Człowiek, który na częste karanie zatwardza kark swój, nagle zniszczeje, i nie wskóra.
A man hating sharp words and making his heart hard, will suddenly be broken and will not be made well again.
2 Gdy się rozmnażają sprawiedliwi, weseli się lud; ale gdy panuje bezbożnik, wzdycha lud.
When the upright have power, the people are glad; when an evil man is ruler, grief comes on the people.
3 Mąż, który miłuje mądrość, uwesela ojca swego; ale kto chowa nierządnicę, traci majętność.
A man who is a lover of wisdom is a joy to his father: but he who goes in the company of loose women is a waster of wealth.
4 Król sądem ziemię utwierdza; ale mąż, który dary bierze, podwraca ją.
A king, by right rule, makes the land safe; but one full of desires makes it a waste.
5 Człowiek, który pochlebia przyjacielowi swemu, rozciąga sieć przed nogami jego.
A man who says smooth things to his neighbour is stretching out a net for his steps.
6 Występek złego jest mu sidłem; ale sprawiedliwy śpiewa i weseli się.
In the steps of an evil man there is a net for him, but the upright man gets away quickly and is glad.
7 Sprawiedliwy wyrozumiewa sprawę nędznych; ale niezbożnik nie ma na to rozumu i umiejętności.
The upright man gives attention to the cause of the poor: the evil-doer gives no thought to it.
8 Mężowie naśmiewcy zawodzą miasto; ale mądrzy odwracają gniew.
Men of pride are the cause of violent acts in a town, but by wise men wrath is turned away.
9 Mąż mądry, wiedzieli spór z mężem głupim, choćby się gniewał, choćby się też śmiał, nie będzie miał pokoju.
If a wise man goes to law with a foolish man, he may be angry or laughing, but there will be no rest.
10 Mężowie krwawi nienawidzą uprzejmego; ale uprzejmi staranie wiodą o duszę jego.
Men of blood are haters of the good man, and evil-doers go after his soul.
11 Wszystkiego ducha swego wywiera głupi, ale mądry na dalszy czas go zawściąga.
A foolish man lets out all his wrath, but a wise man keeps it back quietly.
12 Pana, który rad słucha słów kłamliwych, wszyscy słudzy jego są niepobożni.
If a ruler gives attention to false words, all his servants are evil-doers.
13 Ubogi i zdzierca spotkali się; a wszakże obydwóch oczy Pan oświeca.
The poor man and his creditor come face to face: the Lord gives light to their eyes equally.
14 Króla, który sądzi uciśnionych według prawdy, stolica jego na wieki utwierdzona będzie.
The king who is a true judge in the cause of the poor, will be safe for ever on the seat of his power.
15 Rózga i karność mądrość daje; ale dziecię swawolne zawstydza matkę swoję.
The rod and sharp words give wisdom: but a child who is not guided is a cause of shame to his mother.
16 Gdy się rozmnażają niezbożni, rozmnaża się i przestępstwo; ale sprawiedliwi upadek ich oglądają.
When evil men are in power, wrongdoing is increased; but the upright will have pleasure when they see their downfall.
17 Karz syna twego, a sprawić odpocznienie, i sposobi rozkosz duszy twojej.
Give your son training, and he will give you rest; he will give delight to your soul.
18 Gdy proroctwo ustaje, lud bywa rozproszony; ale kto strzeże zakonu, błogosławiony jest.
Where there is no vision, the people are uncontrolled; but he who keeps the law will be happy.
19 Sługa nie bywa słowami naprawiony; bo choć rozumie, jednak nie odpowiada.
A servant will not be trained by words; for though the sense of the words is clear to him, he will not give attention.
20 Ujrzysz człowieka skwapliwego w sprawach swoich; ale lepsza jest nadzieja o głupim, niż o nim.
Have you seen a man who is quick with his tongue? There is more hope for a foolish man than for him.
21 Kto w rozkoszy chowa z dzieciństwa sługę swego, na ostatek będzie chciał być za syna.
If a servant is gently cared for from his early years, he will become a cause of sorrow in the end.
22 Człowiek gniewliwy wszczyna zwadę, a pierzchliwy wiele grzeszy.
An angry man is the cause of fighting, and a man given to wrath does much wrong.
23 Pycha człowiecza poniża go; ale pokorny w duchu sławy dostępuje.
A man's pride will be the cause of his fall, but he who has a gentle spirit will get honour.
24 Kto spółkuje ze złodziejem, ma w nienawiści duszę swoję; także też kto przeklęstwa słyszy, a nie objawia go.
A man who takes part with a thief has hate for his soul; he is put under oath, but says nothing.
25 Strach człowieczy stawia sobie sidło; ale kto ma nadzieję w Panu, wywyższony będzie.
The fear of man is a cause of danger: but whoever puts his faith in the Lord will have a safe place on high.
26 Wiele tych, co szukają twarzy panów; aleć od Pana jest sąd każdego.
The approval of a ruler is desired by great numbers: but the decision in a man's cause comes from the Lord.
27 Sprawiedliwym jest mąż niezbożny obrzydliwością; a zasię kto w uprzejmości chodzi, jest niezbożnym obrzydliwością.
An evil man is disgusting to the upright, and he who is upright is disgusting to evil-doers.
