Przysłów 27
1 Nie chlub się ze dnia jutrzejszego; bo nie wiesz, coć przyniesie dzień dzisiejszy.
Do not boast thyself of to-morrow, for thou knowest not what a day may bring forth.
2 Niechaj cię kto inny chwali, a nie usta twoje; obcy, a nie wargi twoje.
Let another praise thee, and not thine own mouth, a stranger, and not thine own lips.
3 Ciężkić jest kamień, i piasek ważny; ale gniew głupiego cięższy, niż to oboje.
Heavy is a stone, and weighty is sand, —but, the vexation of a fool, is heavier than both.
4 Okrutnyć jest gniew, i nagła popędliwość; ale przed zazdrością któż się ostoi?
The cruelty of rage, and the overflow of anger! But who can stand before, jealousy?
5 Lepsza jest przymówka jawna, niżeli miłość skryta.
Better is a rebuke that is open, than love carefully concealed.
6 Lepsze są rany od przyjaciela, niż łagodne całowanie człowieka nienawidzącego.
Faithful are the wounds of a friend, but lavished are the kisses of an enemy.
7 Dusza nasycona i plastr miodu podepcze; ale głodnej duszy i gorzkość wszelaka słodka.
The surfeited soul, trampleth upon droppings from the comb, but, to the hungry soul, every bitter thing, is sweet.
8 Jako ptak odlatuje od gniazda swojego: tak człowiek odchodzi od miejsca swego.
As a bird wandering from her nest, so, is a man wandering from his place.
9 Jako maść i kadzenie uwesela serce: tak słodkość przyjaciela uwesela więcej, niż własna rada.
Oil and perfume, rejoice the heart, the sweetness of one’s friend, more than fragrant wood.
10 Przyjaciela twego, i przyjaciela ojca twego nie opuszczaj, a do domu brata twego nie wchodź w dzień utrapienia twego; bo lepszy sąsiad bliski, niż brat daleki.
Thine own friend and thy father’s friend, do not thou forsake; but, the house of thy brother, do not enter, in thy day of calamity, Better a neighbour near, than a brother far off.
11 Bądź mądrym, synu mój! a uweselaj serce moje, abym miał co odpowiedzieć temu, któryby mi urągał.
Be wise, my son, and rejoice my heart, that I may answer him that reproacheth me in a matter.
12 Ostrożny, upatrując złe, ukrywa się; ale prostak wprost idąc, w szkodę popada.
A prudent man, seeth calamity—he hideth himself, the simple, pass on—they suffer.
13 Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.
Take a man’s garment when he hath become pledge for a stranger, then, for a female unknown, accept him as surety.
14 Temu, który przyjacielowi swemu wielkim głosem rano wstawając błogosławi, poczytane to będzie za przeklęstwo.
He that blesseth his friend, with a loud voice, in the morning early, a reproach, shall it be reckoned to him.
15 Kapanie ustawiczne w dzień gwałtownego deszczu, i żona swarliwa są sobie podobni;
A continuous dripping on a day of downpour, and a contentious wife, are alike:
16 Kto ją kryje, kryje wiatr, a wonią wyda; jako olejek wonny w prawej ręce jego.
He that hideth her, hideth the wind, and, perfume, his right hand may proclaim.
17 Żelazo żelazem bywa naostrzone; tak mąż zaostrza oblicze przyjaciela swego.
Let, iron, by iron, become sharp, and let, a man, sharpen the face of his friend.
18 Kto strzeże drzewa figowego, pożywa owocu jego; także kto strzeże pana swego, uczczony będzie.
He that guardeth the fig-tree, shall eat the fruit thereof, and, he that watcheth over his master, shall be honoured.
19 Jako się w wodzie twarz przeciwko twarzy ukazuje: tak serce człowiecze przeciw człowiekowi.
As in water, face [answereth] to face, so, the heart of man to man.
20 Piekło i zatracenie nie mogą być nasycone; także i oczy ludzkie nasycić się nie mogą. (Sheol h7585)
Hades and destruction, are not satisfied, and, the eyes of a man, are not satisfied. (Sheol h7585)
21 Tygiel srebra a piec złota doświadcza, a człowieka wieść sławy jego.
Fining pot for silver, and crucible for gold, and, a man, [is to be tried] by what he praiseth.
22 Choćbyś głupiego i w stępie między krupami stąporem stłukł, nie odejdzie od niego głupstwo jego.
Though thou pound a fool in a mortar, amidst grain, with a pestle, his folly, will not depart from him.
23 Doglądaj pilnie dobytku twego, a miej pieczę o trzodach twoich.
Note well, the appearance of thy flock, apply thy mind to thy herds;
24 Boć nie na wieki trwa bogactwo, ani korona od narodu do narodu.
For, not age-abiding, are riches, nor is the diadem, from generation to generation: —
25 Gdy wzrasta trawa, a ukazują się zioła, tedy z gór siano zbierają.
The grass, is taken away, and the young shoot, showeth itself, and the herbage of the mountains, is gathered;
26 Owce będą na szaty twoje, a nagrodą polną kozły.
There are, lambs, for thy clothing, and, for the price of thy field, there are he-goats;
27 Nadto dostatek mleka koziego na pokarm twój, na pokarm domu twego, i na pożywienie dziewek twoich.
With, enough goats-milk, for thy food—for the food of thy household, and, a maintenance, for thy maidens.
