< Przysłów 27 >
1 Nie chlub się ze dnia jutrzejszego; bo nie wiesz, coć przyniesie dzień dzisiejszy.
Boast not thyself of tomorrow; for thou knowest not what a day may bring forth.
2 Niechaj cię kto inny chwali, a nie usta twoje; obcy, a nie wargi twoje.
Let another man praise thee, and not thine own mouth; a stranger, and not thine own lips.
3 Ciężkić jest kamień, i piasek ważny; ale gniew głupiego cięższy, niż to oboje.
A stone is heavy, and the sand weighty; but a fool’s vexation is heavier than them both.
4 Okrutnyć jest gniew, i nagła popędliwość; ale przed zazdrością któż się ostoi?
Wrath is cruel, and anger is outrageous; but who is able to stand before jealousy?
5 Lepsza jest przymówka jawna, niżeli miłość skryta.
Better is open rebuke than love that is hidden.
6 Lepsze są rany od przyjaciela, niż łagodne całowanie człowieka nienawidzącego.
Faithful are the wounds of a friend: but the kisses of an enemy are profuse.
7 Dusza nasycona i plastr miodu podepcze; ale głodnej duszy i gorzkość wszelaka słodka.
The full soul loatheth an honeycomb: but to the hungry soul every bitter thing is sweet.
8 Jako ptak odlatuje od gniazda swojego: tak człowiek odchodzi od miejsca swego.
As a bird that wandereth from her nest, so is a man that wandereth from his place.
9 Jako maść i kadzenie uwesela serce: tak słodkość przyjaciela uwesela więcej, niż własna rada.
Ointment and perfume rejoice the heart: so doth the sweetness of a man’s friend [that cometh] of hearty counsel.
10 Przyjaciela twego, i przyjaciela ojca twego nie opuszczaj, a do domu brata twego nie wchodź w dzień utrapienia twego; bo lepszy sąsiad bliski, niż brat daleki.
Thine own friend, and thy father’s friend, forsake not; and go not to thy brother’s house in the day of thy calamity: better is a neighbour that is near than a brother far off.
11 Bądź mądrym, synu mój! a uweselaj serce moje, abym miał co odpowiedzieć temu, któryby mi urągał.
My son, be wise, and make my heart glad, that I may answer him that reproacheth me.
12 Ostrożny, upatrując złe, ukrywa się; ale prostak wprost idąc, w szkodę popada.
A prudent man seeth the evil, [and] hideth himself: [but] the simple pass on, [and] suffer for it.
13 Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.
Take his garment that is surety for a stranger; and hold him in pledge [that is surety] for a strange woman.
14 Temu, który przyjacielowi swemu wielkim głosem rano wstawając błogosławi, poczytane to będzie za przeklęstwo.
He that blesseth his friend with a loud voice, rising early in the morning, it shall be counted a curse to him.
15 Kapanie ustawiczne w dzień gwałtownego deszczu, i żona swarliwa są sobie podobni;
A continual dropping in a very rainy day and a contentious woman are alike:
16 Kto ją kryje, kryje wiatr, a wonią wyda; jako olejek wonny w prawej ręce jego.
He that would restrain her restraineth the wind, and his right hand encountereth oil.
17 Żelazo żelazem bywa naostrzone; tak mąż zaostrza oblicze przyjaciela swego.
Iron sharpeneth iron; so a man sharpeneth the countenance of his friend.
18 Kto strzeże drzewa figowego, pożywa owocu jego; także kto strzeże pana swego, uczczony będzie.
Whoso keepeth the fig tree shall eat the fruit thereof; and he that waiteth on his master shall be honoured.
19 Jako się w wodzie twarz przeciwko twarzy ukazuje: tak serce człowiecze przeciw człowiekowi.
As in water face [answereth] to face, so the heart of man to man.
20 Piekło i zatracenie nie mogą być nasycone; także i oczy ludzkie nasycić się nie mogą. (Sheol )
Sheol and Abaddon are never satisfied; and the eyes of man are never satisfied. (Sheol )
21 Tygiel srebra a piec złota doświadcza, a człowieka wieść sławy jego.
The fining pot is for silver, and the furnace for gold, and a man is [tried] by his praise.
22 Choćbyś głupiego i w stępie między krupami stąporem stłukł, nie odejdzie od niego głupstwo jego.
Though thou shouldest bray a fool in a mortar with a pestle among bruised corn, yet will not his foolishness depart from him.
23 Doglądaj pilnie dobytku twego, a miej pieczę o trzodach twoich.
Be thou diligent to know the state of thy flocks, [and] look well to thy herds:
24 Boć nie na wieki trwa bogactwo, ani korona od narodu do narodu.
For riches are not for ever; and doth the crown endure unto all generations?
25 Gdy wzrasta trawa, a ukazują się zioła, tedy z gór siano zbierają.
The hay is carried, and the tender grass sheweth itself, and the herbs of the mountains are gathered in.
26 Owce będą na szaty twoje, a nagrodą polną kozły.
The lambs are for thy clothing, and the goats are the price of the field:
27 Nadto dostatek mleka koziego na pokarm twój, na pokarm domu twego, i na pożywienie dziewek twoich.
And [there will be] goats’ milk enough for thy food, for the food of thy household; and maintenance for thy maidens.