Przysłów 27
1 Nie chlub się ze dnia jutrzejszego; bo nie wiesz, coć przyniesie dzień dzisiejszy.
Make no boast for thyself of the coming day; for thou knowest not what a day may bring forth.
2 Niechaj cię kto inny chwali, a nie usta twoje; obcy, a nie wargi twoje.
Let another man praise thee, and not thy own mouth; a stranger, and not thy own lips.
3 Ciężkić jest kamień, i piasek ważny; ale gniew głupiego cięższy, niż to oboje.
A stone hath heaviness, and the sand, weight; but a fool's wrath is heavier than both of them.
4 Okrutnyć jest gniew, i nagła popędliwość; ale przed zazdrością któż się ostoi?
Fury hath its cruelty, and anger its overwhelming power; but who is able to stand before jealousy?
5 Lepsza jest przymówka jawna, niżeli miłość skryta.
Better is open reproof than concealed love.
6 Lepsze są rany od przyjaciela, niż łagodne całowanie człowieka nienawidzącego.
Faithful are the wounds of a friend; but deceptive are the kisses of an enemy.
7 Dusza nasycona i plastr miodu podepcze; ale głodnej duszy i gorzkość wszelaka słodka.
The satisfied soul treadeth under foot fine honey; but to the hungry soul every bitter thing is sweet.
8 Jako ptak odlatuje od gniazda swojego: tak człowiek odchodzi od miejsca swego.
As a bird that wandereth away from her nest, so is a man that wandereth away from his place.
9 Jako maść i kadzenie uwesela serce: tak słodkość przyjaciela uwesela więcej, niż własna rada.
Oil and perfume cause the heart to rejoice, and so do the sweet words of a friend more than one's own counsel.
10 Przyjaciela twego, i przyjaciela ojca twego nie opuszczaj, a do domu brata twego nie wchodź w dzień utrapienia twego; bo lepszy sąsiad bliski, niż brat daleki.
Thy own friend, and thy father's friend, thou must not forsake; but into thy brother's house enter not on the day of thy calamity: better is a near neighbor than a distant brother.
11 Bądź mądrym, synu mój! a uweselaj serce moje, abym miał co odpowiedzieć temu, któryby mi urągał.
Become wise, my son, and cause my heart to rejoice, that I may give an answer to him that reproacheth me.
12 Ostrożny, upatrując złe, ukrywa się; ale prostak wprost idąc, w szkodę popada.
The prudent foreseeth the evil, and hideth himself; but the simple pass on, and are punished.
13 Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.
Take his garment, for he became surety for a stranger; and on account of an alien woman take a pledge of him.
14 Temu, który przyjacielowi swemu wielkim głosem rano wstawając błogosławi, poczytane to będzie za przeklęstwo.
When one saluteth his friend with a loud voice, when rising early in the morning, it will be counted a curse to him.
15 Kapanie ustawiczne w dzień gwałtownego deszczu, i żona swarliwa są sobie podobni;
A continual dropping on a very rainy day and a contentious woman are alike.
16 Kto ją kryje, kryje wiatr, a wonią wyda; jako olejek wonny w prawej ręce jego.
He that would conceal her might conceal the wind, and as [fragrant] oil on his right hand, which would betray itself.
17 Żelazo żelazem bywa naostrzone; tak mąż zaostrza oblicze przyjaciela swego.
Iron is sharpened by iron: so doth a man sharpen himself on the countenance of his friend.
18 Kto strzeże drzewa figowego, pożywa owocu jego; także kto strzeże pana swego, uczczony będzie.
Whoso guardeth the fig-tree will eat its fruit: so he that watcheth over his master will be honored.
19 Jako się w wodzie twarz przeciwko twarzy ukazuje: tak serce człowiecze przeciw człowiekowi.
As the water [showeth] to the face the [reflected] face: so doth the heart of man show itself to man.
20 Piekło i zatracenie nie mogą być nasycone; także i oczy ludzkie nasycić się nie mogą. (Sheol h7585)
The nether world and the place of corruption are never satisfied: so are the eyes of man never satisfied. (Sheol h7585)
21 Tygiel srebra a piec złota doświadcza, a człowieka wieść sławy jego.
[As] the fining-pot is for silver, and the furnace for gold: so is a man [proved] according to his praise.
22 Choćbyś głupiego i w stępie między krupami stąporem stłukł, nie odejdzie od niego głupstwo jego.
Though thou shouldst pound the fool in a mortar, in the midst of grains of wheat with a pestle: still would his folly not depart from him.
23 Doglądaj pilnie dobytku twego, a miej pieczę o trzodach twoich.
Endeavor to know well the appearance of thy flocks, direct thy attention to thy herds;
24 Boć nie na wieki trwa bogactwo, ani korona od narodu do narodu.
For property endureth not for ever, nor doth the crown remain for all generations.
25 Gdy wzrasta trawa, a ukazują się zioła, tedy z gór siano zbierają.
When the grass is past, young verdure showeth itself, and then are gathered the herbs of the mountains.
26 Owce będą na szaty twoje, a nagrodą polną kozły.
The sheep are for thy clothing, and he-goats are the purchase-price of a field.
27 Nadto dostatek mleka koziego na pokarm twój, na pokarm domu twego, i na pożywienie dziewek twoich.
And thou wilt have enough of goats' milk for thy food, for the food of thy household, and the support for thy maidens.
