Przysłów 27
1 Nie chlub się ze dnia jutrzejszego; bo nie wiesz, coć przyniesie dzień dzisiejszy.
Boast not for tomorrow, for thou knowest not what the day to come may bring forth.
2 Niechaj cię kto inny chwali, a nie usta twoje; obcy, a nie wargi twoje.
Let another praise thee, and not thy own mouth: a stranger, and not thy own lips.
3 Ciężkić jest kamień, i piasek ważny; ale gniew głupiego cięższy, niż to oboje.
A stone is heavy, and sand weighty: but the anger of a fool is heavier than them both.
4 Okrutnyć jest gniew, i nagła popędliwość; ale przed zazdrością któż się ostoi?
Anger hath no mercy, nor fury when it breaketh forth: and who can bear the violence of one provoked?
5 Lepsza jest przymówka jawna, niżeli miłość skryta.
Open rebuke is better than hidden love.
6 Lepsze są rany od przyjaciela, niż łagodne całowanie człowieka nienawidzącego.
Better are the wounds of a friend, than the deceitful kisses of an enemy.
7 Dusza nasycona i plastr miodu podepcze; ale głodnej duszy i gorzkość wszelaka słodka.
A soul that is full shall tread upon the honeycomb: and a soul that is hungry shall take even bitter for sweet.
8 Jako ptak odlatuje od gniazda swojego: tak człowiek odchodzi od miejsca swego.
As a bird that wandereth from her nest, so is a man that leaveth his place.
9 Jako maść i kadzenie uwesela serce: tak słodkość przyjaciela uwesela więcej, niż własna rada.
Ointment and perfumes rejoice the heart: and the good counsels of a friend are sweet to the soul.
10 Przyjaciela twego, i przyjaciela ojca twego nie opuszczaj, a do domu brata twego nie wchodź w dzień utrapienia twego; bo lepszy sąsiad bliski, niż brat daleki.
Thy own friend, and thy father’s friend forsake not: and go not into thy brother’s house in the day of thy affliction. Better is a neighbour that is near, than a brother afar off.
11 Bądź mądrym, synu mój! a uweselaj serce moje, abym miał co odpowiedzieć temu, któryby mi urągał.
Study wisdom, my son, and make my heart joyful, that thou mayst give an answer to him that reproacheth.
12 Ostrożny, upatrując złe, ukrywa się; ale prostak wprost idąc, w szkodę popada.
The prudent man seeing evil hideth himself: little ones passing on have suffered losses.
13 Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.
Take away his garment that hath been surety for a stranger: and take from him a pledge for strangers.
14 Temu, który przyjacielowi swemu wielkim głosem rano wstawając błogosławi, poczytane to będzie za przeklęstwo.
He that blesseth his neighbour with a loud voice, rising in the night, shall be like to him that curseth.
15 Kapanie ustawiczne w dzień gwałtownego deszczu, i żona swarliwa są sobie podobni;
Roofs dropping through in a cold day, and a contentious woman are alike.
16 Kto ją kryje, kryje wiatr, a wonią wyda; jako olejek wonny w prawej ręce jego.
He that retaineth her, is as he that would hold the wind, and shall call in the oil of his right hand.
17 Żelazo żelazem bywa naostrzone; tak mąż zaostrza oblicze przyjaciela swego.
Iron sharpeneth iron, so a man sharpeneth the countenance of his friend.
18 Kto strzeże drzewa figowego, pożywa owocu jego; także kto strzeże pana swego, uczczony będzie.
He that keepeth the fig tree, shall eat the fruit thereof: and he that is the keeper of his master, shall be glorified.
19 Jako się w wodzie twarz przeciwko twarzy ukazuje: tak serce człowiecze przeciw człowiekowi.
As the faces of them that look therein, shine in the water, so-the hearts of men are laid open to the wise.
20 Piekło i zatracenie nie mogą być nasycone; także i oczy ludzkie nasycić się nie mogą. (Sheol h7585)
Hell and destruction are never filled: so the eyes of men are never satisfied. (Sheol h7585)
21 Tygiel srebra a piec złota doświadcza, a człowieka wieść sławy jego.
As silver is tried in the fining-pot and gold in the furnace: so a man is tried by the mouth of him that praiseth. The heart of the wicked seeketh after evils, but the righteous heart seeketh after knowledge.
22 Choćbyś głupiego i w stępie między krupami stąporem stłukł, nie odejdzie od niego głupstwo jego.
Though thou shouldst bray a fool in the mortar, as when a pestle striketh upon sodden barley, his folly would not be taken from him.
23 Doglądaj pilnie dobytku twego, a miej pieczę o trzodach twoich.
Be diligent to know the countenance of thy cattle, and consider thy own flocks:
24 Boć nie na wieki trwa bogactwo, ani korona od narodu do narodu.
For thou shalt not always have power: but a crown shall be given to generation and generation.
25 Gdy wzrasta trawa, a ukazują się zioła, tedy z gór siano zbierają.
The meadows are open, and the green herbs have appeared, and the hay is gathered out of the mountains.
26 Owce będą na szaty twoje, a nagrodą polną kozły.
Lambs are for thy clothing: and kids for the price of the field.
27 Nadto dostatek mleka koziego na pokarm twój, na pokarm domu twego, i na pożywienie dziewek twoich.
Let the milk of the goats be enough for thy food, and for the necessities of thy house, and for maintenance for thy handmaids.
