Przysłów 26
1 Jako śnieg w lecie, i jako deszcz we żniwa; tak głupiemu nie przystoi chwała.
As dew in harvest, and as rain in summer, so honor is not [seemly] for a fool.
2 Jako się ptak tam i sam tuła, i jako jaskółka lata: tak przeklęstwo niezasłużone nie przyjdzie.
As birds and sparrows fly, so a curse shall not come upon any one without a cause.
3 Bicz na konia, ogłów na osła, a kij potrzebny jest na grzbiet głupiego.
As a whip for a horse, and a goad for an ass, so [is] a rod for a simple nation.
4 Nie odpowiadaj głupiemu według głupstwa jego, abyś mu i ty nie był podobny.
Answer not a fool according to his folly, lest you become like him.
5 Odpowiedz głupiemu według głupstwa jego, aby się sobie nie zdał być mądrym.
Yet answer a fool according to his folly, lest he seem wise in his own conceit.
6 Jakoby nogi obciął, tak się bezprawia dopuszcza, kto się głupiemu poselstwa powierza.
He that sends a message by a foolish messenger procures for himself a reproach from his own ways.
7 Jako nierówne są golenie u chromego: tak jest powieść w ustach głupich.
[As well] take away the motion of the legs, as transgression from the mouth of fools.
8 Jako kiedy kto przywiązuje kamień drogi do procy: tak czyni ten, który uczciwość głupiemu wyrządza.
He that binds up a stone in a sling, is like one that gives glory to a fool.
9 Jako ciernie, gdy się dostaną w rękę pijanego: tak przypowieść jest w ustach głupich.
Thorns grow in the hand of a drunkard, and servitude in the hand of fools.
10 Wielki Pan stworzył wszystko, a daje zapłatę głupiemu, daje także zapłatę przestępcom.
All the flesh of fools endures much hardship; for their fury is brought to nothing.
11 Jako pies wraca się do zwrócenia swego: tak głupi powtarza głupstwo swoje.
As when a dog goes to his own vomit, and becomes abominable, so is fool who returns in his wickedness to his own sin. [There is a shame that brings sin: and there is a shame [that is] glory and grace.]
12 Ujrzyszli człowieka, co się sobie zda być mądrym, nadzieja o głupim lepsza jest, niżeli o nim.
I have seen a man who seemed to himself to be wise; but a fool had more hope than he.
13 Leniwy mówi: lew na drodze, lew na ulicach.
A sluggard when sent on a journey says, [There is] a lion in the ways, and [there are] murderers in the streets.
14 Jako się drzwi obracają na zawiasach swoich: tak leniwiec na łóżku swojem.
As a door turns on the hinge, so does a sluggard on his bed.
15 Leniwiec rękę kryje do zanadrzy swych, a ciężko mu jej podnosić do ust swoich.
A sluggard having hid his hand in his bosom, will not be able to bring it up to his mouth.
16 Leniwiec zda się sobie być mędrszym, niżeli siedm odpowiadających z rozsądkiem.
A sluggard seems to himself wiser than one who most satisfactorily brings back a message.
17 Jakoby też psa za uszy łapał, kto się mimo idąc w cudzą zwadę wdaje.
As he that lays hold of a dog's tail, so is he that makes himself the champion of another's cause.
18 Jako szalony wypuszcza iskry i strzały śmiertelne:
As those who need correction put forth [fair] words to men, and he that first falls in with the proposal will be overthrown;
19 Tak jest każdy, który podchodzi przyjaciela swego, a mówi: Azam ja nie żartował?
so are all that lay wait for their own friends, and when they are discovered, say, I did it in jest.
20 Gdy niestaje drew, gaśnie ogień; tak gdy nie będzie klatecznika, ucichnie zwada.
With much wood fire increases; but where there is not a double-minded man, strife ceases.
21 Jako węgiel martwy służy do rozniecenia, i drwa do ognia; tak człowiek swarliwy do rozniecenia zwady.
A hearth for coals, and wood for fire; and railing man for the tumult of strife.
22 Słowa obmówcy są jako słowa zranionych; a wszakże przenikają do wnętrzności żywota.
The words of cunning knaves are soft; but they strike [even] to the inmost parts of the bowels.
23 Wargi nieprzyjacielskie i serce złe są jako srebrna piana, którą polewają naczynie gliniane.
Silver dishonestly given is to be considered as a potsherd: smooth lips cover a grievous heart.
24 Ten, co kogo nienawidzi, za inszego się udaje wargami swemi; ale w sercu swojem myśli o zdradzie.
A weeping enemy promises all things with his lips, but in his heart he contrives deceit.
25 Gdyć się ochotnym mową swą ukazuje, nie wierz mu: bo siedmioraka obrzydliwość jest w sercu jego.
Though [your] enemy entreat you with a loud voice, consent not: for there are seven abominations in his heart.
26 Nienawiść zdradliwie bywa pokryta; ale odkryta bywa złość jej w zgromadzeniu.
He that hides enmity frames deceit: but being easily discerned, exposes his own sins in the public assemblies.
27 Kto drugiemu dół kopie, wpada weń; a kto kamień toczy, na niego się obraca.
He that digs a pit for his neighbor shall fall into it: and he that rolls a stone, rolls it upon himself.
28 Człowiek języka kłamliwego ma utrapienie w nienawiści, a usta łagodne przywodzą do upadku.
A lying tongue hates the truth; and an unguarded mouth causes tumults.
