Przysłów 25
1 Teć są przypowieści Salomonowe, które zebrali mężowie Ezechyjasza, króla Judzkiego.
Ecco altri proverbi di Salomone, raccolti dalla gente di Ezechia, re di Giuda.
2 Sława to Boża, taić sprawę; ale sława królów, wywiadywać się rzeczy.
E’ gloria di Dio nascondere le cose; ma la gloria dei re sta nell’investigarle.
3 Wysokość niebios, i głębokość ziemi, i serce królów nie są doścignione.
L’altezza del cielo, la profondità della terra e il cuore dei re non si possono investigare.
4 Odejm zużelicę od srebra, a wynijdzie odlewającemu naczynie kosztowne.
Togli dall’argento le scorie, e ne uscirà un vaso per l’artefice;
5 Odejm niezbożnika od oblicza królewskiego, a umocni się w sprawiedliwości stolica jego.
togli l’empio dalla presenza del re, e il suo trono sarà reso stabile dalla giustizia.
6 Nie udawaj się za zacnego przed królem, a na miejscu wielmożnych nie stawaj;
Non fare il vanaglorioso in presenza del re, e non ti porre nel luogo dei grandi;
7 Bo lepiej jest, iż ci rzeką: Postąp sam: a niżeliby cię zniżyć miano przed księciem; co widują oczy twoje.
poiché è meglio ti sia detto: “Sali qui”, anziché essere abbassato davanti al principe che gli occhi tuoi hanno veduto.
8 Nie pokwapiaj się do swaru, byś snać na ostatek nie wiedział, co masz czynić, gdyby cię zawstydził bliźni twój.
Non t’affrettare a intentar processi, che alla fine tu non sappia che fare, quando il tuo prossimo t’avrà svergognato.
9 Prowadź do końca sprawę swoję z przyjacielem twoim, a tajemnicy drugiego nie objawiaj;
Difendi la tua causa contro il tuo prossimo, ma non rivelare il segreto d’un altro,
10 By cię snać nie zelżył ten, co cię słucha, a niesława twoja zostałaby na tobie.
onde chi t’ode non t’abbia a vituperare, e la tua infamia non si cancelli più.
11 Jakie jest jabłko złote z wyrzezaniem srebrnem, takieć jest słowo do rzeczy powiedziane.
Le parole dette a tempo son come pomi d’oro in vasi d’argento cesellato.
12 Ten, który mądrze napomina, jest u tego, co słucha, jako nausznica złota, i klejnot z szczerego złota.
Per un orecchio docile, chi riprende con saviezza è un anello d’oro, un ornamento d’oro fino.
13 Jako zimno śnieżne czasu żniwa: tak poseł wierny tym, którzy go posyłają; bo dusze panów swych ochładza.
Il messaggero fedele, per quelli che lo mandano, è come il fresco della neve al tempo della mèsse; esso ristora l’anima del suo padrone.
14 Człowiek, który się chlubi darem zmyślonym, jest jako wiatr i obłoki bez deszczu.
Nuvole e vento, ma punta pioggia; ecco l’uomo che si vanta falsamente della sua liberalità.
15 Książę cierpliwością bywa zmiękczony, a język łagodny kości łamie.
Con la pazienza si piega un principe, e la lingua dolce spezza dell’ossa.
16 Znajdzieszli miód, jedzże, ileć potrzeba, by snać objadłszy się go nie zwrócił.
Se trovi del miele, mangiane quanto ti basta; che, satollandotene, tu non abbia poi a vomitarlo.
17 Powściągnij nogę twoję od domu bliźniego twego, by snać będąc ciebie syt, nie miał cię w nienawiści.
Metti di rado il piede in casa del prossimo, ond’egli, stufandosi di te, non abbia ad odiarti.
18 Każdy, kto mówi fałszywe świadectwo przeciw bliźniemu swemu, jest jako młot, i miecz, i strzała ostra.
L’uomo che attesta il falso contro il suo prossimo, è un martello, una spada, una freccia acuta.
19 Ufność w człowieku przewrotnym jest w dzień ucisku jako ząb wyłamany i noga wywiniona.
La fiducia in un perfido, nel dì della distretta, è un dente rotto, un piede slogato.
20 Jako ten, który zewłoczy odzienie czasu zimy, albo leje ocet na saletrę, taki jest ten, który śpiewa pieśni sercu smutnemu.
Cantar delle canzoni a un cuor dolente è come togliersi l’abito in giorno di freddo, e mettere aceto sul nitro.
21 Jeźliżeby łaknął ten, co cię nienawidzi, nakarm go chlebem; a jeźliby pragnął, daj mu się napić wody;
Se il tuo nemico ha fame, dagli del pane da mangiare: se ha sete, dagli dell’acqua da bere;
22 Bo węgle rozpalone zgromadzisz na głowę jego, a Pan ci nagrodzi.
ché, così, raunerai dei carboni accesi sul suo capo, e l’Eterno ti ricompenserà.
23 Jako wiatr północny deszcz przynosi: tak przynosi twarz gniewliwą język uszczypliwy.
Il vento del nord porta la pioggia, e la lingua che sparla di nascosto fa oscurare il viso.
24 Lepiej mieszkać w kącie pod dachem, niżeli z żoną swarliwą w domu przestronnym.
Meglio abitare sul canto d’un tetto, che in una gran casa con una moglie rissosa.
25 Jako woda chłodna duszy pragnącej: tak wieść dobra z ziemi dalekiej.
Una buona notizia da paese lontano è come acqua fresca a persona stanca ed assetata.
26 Jako źródło nogami pomącone, albo zdrój zepsuty: tak sprawiedliwy, który upada przed niezbożnym.
Il giusto che vacilla davanti all’empio, è come una fontana torbida e una sorgente inquinata.
27 Jako jeść wiele miodu nie jest rzecz dobra: tak szukanie własnej sławy jest niesławne.
Mangiar troppo miele non è bene ma scrutare cose difficili è un onore.
28 Mąż, który nie ma mocy nad duchem swoim, jest jako miasto rozwalone bez muru.
L’uomo che non si sa padroneggiare, è una città smantellata, priva di mura.
