Przysłów 25
1 Teć są przypowieści Salomonowe, które zebrali mężowie Ezechyjasza, króla Judzkiego.
Voici encore des proverbes de Salomon, copiés par les gens d'Ézéchias, roi de Juda.
2 Sława to Boża, taić sprawę; ale sława królów, wywiadywać się rzeczy.
La gloire de Dieu est de cacher les choses; mais la gloire des rois est de sonder les affaires.
3 Wysokość niebios, i głębokość ziemi, i serce królów nie są doścignione.
Il n'y a pas moyen de sonder les cieux, à cause de leur hauteur, ni la terre, à cause de sa profondeur, ni le cœur des rois.
4 Odejm zużelicę od srebra, a wynijdzie odlewającemu naczynie kosztowne.
Ote de l'argent les scories, et il en sortira un vase pour le fondeur.
5 Odejm niezbożnika od oblicza królewskiego, a umocni się w sprawiedliwości stolica jego.
Ote le méchant de devant le roi, et son trône sera affermi par la justice.
6 Nie udawaj się za zacnego przed królem, a na miejscu wielmożnych nie stawaj;
Ne fais point le magnifique devant le roi, et ne te mets point au rang des grands.
7 Bo lepiej jest, iż ci rzeką: Postąp sam: a niżeliby cię zniżyć miano przed księciem; co widują oczy twoje.
Car il vaut mieux qu'on te dise: Monte ici, que si l'on t'abaissait devant le prince que tes yeux auront vu.
8 Nie pokwapiaj się do swaru, byś snać na ostatek nie wiedział, co masz czynić, gdyby cię zawstydził bliźni twój.
Ne te hâte pas de sortir pour plaider, de peur qu'à la fin tu ne saches que faire, après que ton prochain t'aura rendu confus.
9 Prowadź do końca sprawę swoję z przyjacielem twoim, a tajemnicy drugiego nie objawiaj;
Plaide ta cause contre ton prochain; mais ne révèle point le secret d'un autre;
10 By cię snać nie zelżył ten, co cię słucha, a niesława twoja zostałaby na tobie.
De peur qu'en l'apprenant, il ne te le reproche, et que tu n'en reçoives un blâme qui ne s'efface point.
11 Jakie jest jabłko złote z wyrzezaniem srebrnem, takieć jest słowo do rzeczy powiedziane.
Une parole dite à propos est comme des pommes d'or dans des paniers d'argent.
12 Ten, który mądrze napomina, jest u tego, co słucha, jako nausznica złota, i klejnot z szczerego złota.
Quand on reprend le sage qui a l'oreille docile, c'est comme une bague d'or, ou comme un joyau d'or fin.
13 Jako zimno śnieżne czasu żniwa: tak poseł wierny tym, którzy go posyłają; bo dusze panów swych ochładza.
L'ambassadeur fidèle est à ceux qui l'envoient, comme la fraîcheur de la neige au temps de la moisson, et il restaure l'âme de son maître.
14 Człowiek, który się chlubi darem zmyślonym, jest jako wiatr i obłoki bez deszczu.
Celui qui se vante faussement de sa libéralité, est comme les nuées et le vent sans pluie.
15 Książę cierpliwością bywa zmiękczony, a język łagodny kości łamie.
Le prince est fléchi par la patience, et la langue douce brise les os.
16 Znajdzieszli miód, jedzże, ileć potrzeba, by snać objadłszy się go nie zwrócił.
Quand tu auras trouvé du miel, manges-en, mais pas plus qu'il ne t'en faut; de peur qu'en en prenant avec excès, tu ne le rejettes.
17 Powściągnij nogę twoję od domu bliźniego twego, by snać będąc ciebie syt, nie miał cię w nienawiści.
De même, mets rarement le pied dans la maison de ton prochain, de peur qu'il ne soit rassasié de toi et qu'il ne te haïsse.
18 Każdy, kto mówi fałszywe świadectwo przeciw bliźniemu swemu, jest jako młot, i miecz, i strzała ostra.
L'homme qui porte un faux témoignage contre son prochain, est comme un marteau, une épée, et une flèche aiguë.
19 Ufność w człowieku przewrotnym jest w dzień ucisku jako ząb wyłamany i noga wywiniona.
La confiance en un perfide au jour de la détresse, est une dent qui se rompt, et un pied qui glisse.
20 Jako ten, który zewłoczy odzienie czasu zimy, albo leje ocet na saletrę, taki jest ten, który śpiewa pieśni sercu smutnemu.
Celui qui chante des chansons à un cœur affligé, est comme celui qui ôte son vêtement en un temps froid, et comme du vinaigre répandu sur le nitre.
21 Jeźliżeby łaknął ten, co cię nienawidzi, nakarm go chlebem; a jeźliby pragnął, daj mu się napić wody;
Si ton ennemi a faim donne-lui du pain à manger; et s'il a soif donne-lui de l'eau à boire.
22 Bo węgle rozpalone zgromadzisz na głowę jego, a Pan ci nagrodzi.
Car ce sont des charbons ardents que tu amasseras sur sa tête, et l'Éternel te le rendra.
23 Jako wiatr północny deszcz przynosi: tak przynosi twarz gniewliwą język uszczypliwy.
Le vent du nord produit la pluie, et la langue qui médit en secret, produit le visage irrité.
24 Lepiej mieszkać w kącie pod dachem, niżeli z żoną swarliwą w domu przestronnym.
Mieux vaut habiter au coin d'un toit, qu'avec une femme querelleuse dans une grande maison.
25 Jako woda chłodna duszy pragnącej: tak wieść dobra z ziemi dalekiej.
De bonnes nouvelles apportées d'un pays éloigné, sont comme de l'eau fraîche à une personne altérée et lasse.
26 Jako źródło nogami pomącone, albo zdrój zepsuty: tak sprawiedliwy, który upada przed niezbożnym.
Le juste qui bronche devant le méchant, est comme une fontaine embourbée et une source gâtée.
27 Jako jeść wiele miodu nie jest rzecz dobra: tak szukanie własnej sławy jest niesławne.
Il n'est pas bon de manger trop de miel, et sonder les choses profondes est un fardeau.
28 Mąż, który nie ma mocy nad duchem swoim, jest jako miasto rozwalone bez muru.
L'homme qui n'est pas maître de lui-même, est comme une ville où il y a brèche et qui est sans murailles.
