Przysłów 25
1 Teć są przypowieści Salomonowe, które zebrali mężowie Ezechyjasza, króla Judzkiego.
Voici encore des Proverbes de Salomon, recueillis par les gens d'Ézéchias, roi de Juda.
2 Sława to Boża, taić sprawę; ale sława królów, wywiadywać się rzeczy.
La gloire de Dieu, c'est de cacher les choses; la gloire des rois, c'est de les examiner.
3 Wysokość niebios, i głębokość ziemi, i serce królów nie są doścignione.
Le ciel dans sa hauteur, la terre dans sa profondeur, et le cœur des rois sont impénétrables.
4 Odejm zużelicę od srebra, a wynijdzie odlewającemu naczynie kosztowne.
Ote les scories de l'argent, et il en sortira un vase pour le fondeur.
5 Odejm niezbożnika od oblicza królewskiego, a umocni się w sprawiedliwości stolica jego.
Ote le méchant de devant le roi, et son trône s'affermira dans la justice.
6 Nie udawaj się za zacnego przed królem, a na miejscu wielmożnych nie stawaj;
Ne prends pas des airs superbes devant le roi, et ne te mets pas à la place des grands;
7 Bo lepiej jest, iż ci rzeką: Postąp sam: a niżeliby cię zniżyć miano przed księciem; co widują oczy twoje.
car il vaut mieux qu'on te dise: « Monte ici », que si l'on t'humilie devant le prince que tes yeux ont vu.
8 Nie pokwapiaj się do swaru, byś snać na ostatek nie wiedział, co masz czynić, gdyby cię zawstydził bliźni twój.
Ne pars pas trop vite en contestation, de peur qu'à la fin tu ne saches que faire.
9 Prowadź do końca sprawę swoję z przyjacielem twoim, a tajemnicy drugiego nie objawiaj;
Lorsque ton prochain t'aura outragé, défends ta cause contre ton prochain, mais ne révèle pas le secret d'un autre,
10 By cię snać nie zelżył ten, co cię słucha, a niesława twoja zostałaby na tobie.
de peur que celui qui l'apprendra ne te couvre de honte, et que ton ignominie ne s'efface pas.
11 Jakie jest jabłko złote z wyrzezaniem srebrnem, takieć jest słowo do rzeczy powiedziane.
Comme des pommes d'or sur des ciselures d'argent, ainsi est une parole dite à propos.
12 Ten, który mądrze napomina, jest u tego, co słucha, jako nausznica złota, i klejnot z szczerego złota.
Comme un anneau d'or et un ornement d'or fin, ainsi est le sage qui reprend une oreille docile.
13 Jako zimno śnieżne czasu żniwa: tak poseł wierny tym, którzy go posyłają; bo dusze panów swych ochładza.
Comme la fraîcheur de la neige au temps de la moisson, ainsi est le messager fidèle pour ceux qui l'envoient; il réjouit l'âme de son maître.
14 Człowiek, który się chlubi darem zmyślonym, jest jako wiatr i obłoki bez deszczu.
Des nuages et du vent sans pluie, tel est l'homme qui se glorifie de présents mensongers.
15 Książę cierpliwością bywa zmiękczony, a język łagodny kości łamie.
Par la patience le juge se laisse persuader, et une langue douce peut briser des os.
16 Znajdzieszli miód, jedzże, ileć potrzeba, by snać objadłszy się go nie zwrócił.
Si tu trouves du miel, n'en mange que ce qui te suffit, de peur que, rassasié, tu ne le vomisses.
17 Powściągnij nogę twoję od domu bliźniego twego, by snać będąc ciebie syt, nie miał cię w nienawiści.
Mets rarement le pied dans la maison de ton prochain, de peur que, fatigué de toi, il ne te haïsse.
18 Każdy, kto mówi fałszywe świadectwo przeciw bliźniemu swemu, jest jako młot, i miecz, i strzała ostra.
Une massue, une épée et une flèche aiguë, tel est l'homme qui porte un faux témoignage contre son prochain.
19 Ufność w człowieku przewrotnym jest w dzień ucisku jako ząb wyłamany i noga wywiniona.
Une dent cassée et un pied qui glisse, c'est la confiance qu'inspire un perfide au jour du malheur.
20 Jako ten, który zewłoczy odzienie czasu zimy, albo leje ocet na saletrę, taki jest ten, który śpiewa pieśni sercu smutnemu.
Oter son manteau un jour de froid, répandre du vinaigre sur du nitre, ainsi fait celui qui dit des chansons à un cœur affligé.
21 Jeźliżeby łaknął ten, co cię nienawidzi, nakarm go chlebem; a jeźliby pragnął, daj mu się napić wody;
Si ton ennemi a faim, donne-lui du pain à manger; s'il a soif, donne-lui de l'eau à boire;
22 Bo węgle rozpalone zgromadzisz na głowę jego, a Pan ci nagrodzi.
car tu amasses ainsi des charbons sur sa tête, et Yahweh te récompensera.
23 Jako wiatr północny deszcz przynosi: tak przynosi twarz gniewliwą język uszczypliwy.
Le vent du nord enfante la pluie, et la langue qui médit en secret, un visage irrité.
24 Lepiej mieszkać w kącie pod dachem, niżeli z żoną swarliwą w domu przestronnym.
Mieux vaut habiter à l'angle d'un toit, que de rester avec une femme querelleuse.
25 Jako woda chłodna duszy pragnącej: tak wieść dobra z ziemi dalekiej.
De l'eau fraîche pour une personne altérée, telle est une bonne nouvelle venant d'une terre lointaine.
26 Jako źródło nogami pomącone, albo zdrój zepsuty: tak sprawiedliwy, który upada przed niezbożnym.
Une fontaine troublée et une source corrompue, tel est le juste qui chancelle devant le méchant.
27 Jako jeść wiele miodu nie jest rzecz dobra: tak szukanie własnej sławy jest niesławne.
Il n'est pas bon de manger beaucoup de miel; ainsi celui qui veut sonder la majesté divine sera accablé par sa gloire.
28 Mąż, który nie ma mocy nad duchem swoim, jest jako miasto rozwalone bez muru.
Une ville forcée qui n'a plus de murailles, tel est l'homme qui ne peut se contenir.
