Przysłów 25

1 Teć są przypowieści Salomonowe, które zebrali mężowie Ezechyjasza, króla Judzkiego.

Ook de volgende spreuken zijn van Salomon; ze zijn verzameld door de beambten van Ezekias, den koning van Juda.

2 Sława to Boża, taić sprawę; ale sława królów, wywiadywać się rzeczy.

Het is de glorie van God, iets verborgen te houden, De glorie der koningen, het uit te zoeken.

3 Wysokość niebios, i głębokość ziemi, i serce królów nie są doścignione.

Zoals de hoogte der hemelen, en de diepte der aarde, Zo is ook het hart der koningen: ondoorgrondelijk.

4 Odejm zużelicę od srebra, a wynijdzie odlewającemu naczynie kosztowne.

Worden de slakken uit het zilver verwijderd, Dan slaagt de kunstenaar in zijn werk;

5 Odejm niezbożnika od oblicza królewskiego, a umocni się w sprawiedliwości stolica jego.

Verjaagt men de bozen uit de tegenwoordigheid van den koning, Dan staat zijn troon door rechtvaardigheid sterk.

6 Nie udawaj się za zacnego przed królem, a na miejscu wielmożnych nie stawaj;

Dring u niet op bij den koning, En ga niet staan op de plaats van voornamen;

7 Bo lepiej jest, iż ci rzeką: Postąp sam: a niżeliby cię zniżyć miano przed księciem; co widują oczy twoje.

Het is beter, dat men tot u zegt: "Neem hier plaats, hogerop," Dan dat men u voor een aanzienlijke vernedert. Wat uw ogen hebben gezien,

8 Nie pokwapiaj się do swaru, byś snać na ostatek nie wiedział, co masz czynić, gdyby cię zawstydził bliźni twój.

Moet ge niet terstond voor het gerecht gaan brengen; Wat zult ge na afloop doen, Als uw naaste u in het ongelijk heeft gesteld?

9 Prowadź do końca sprawę swoję z przyjacielem twoim, a tajemnicy drugiego nie objawiaj;

Beslecht uw eigen zaak met den naaste, Maar maak daarbij het geheim van een derde niet openbaar;

10 By cię snać nie zelżył ten, co cię słucha, a niesława twoja zostałaby na tobie.

Anders zal hij, die het hoort, u beschimpen, En houdt ge voor altijd een slechte naam.

11 Jakie jest jabłko złote z wyrzezaniem srebrnem, takieć jest słowo do rzeczy powiedziane.

Gouden vruchten op zilveren schalen: Zijn woorden, te pas gesproken.

12 Ten, który mądrze napomina, jest u tego, co słucha, jako nausznica złota, i klejnot z szczerego złota.

Een gouden ring en een sieraad van edel metaal: Is een wijs vermaner voor een luisterend oor.

13 Jako zimno śnieżne czasu żniwa: tak poseł wierny tym, którzy go posyłają; bo dusze panów swych ochładza.

Als koele sneeuw bij de hitte van de oogst Is een trouwe bode voor hem, die hem stuurt: Hij fleurt zijn meester weer op.

14 Człowiek, który się chlubi darem zmyślonym, jest jako wiatr i obłoki bez deszczu.

Wolken en wind, en toch geen regen: Dat is iemand, die praalt op een gift, waar toch niets van komt.

15 Książę cierpliwością bywa zmiękczony, a język łagodny kości łamie.

Door lankmoedigheid laat een vorst zich vermurwen, Milde taal breekt beenderen stuk.

16 Znajdzieszli miód, jedzże, ileć potrzeba, by snać objadłszy się go nie zwrócił.

Hebt ge honing gevonden, eet dan niet meer dan ge aan kunt; Anders staat het u tegen, en geeft ge het over.

17 Powściągnij nogę twoję od domu bliźniego twego, by snać będąc ciebie syt, nie miał cię w nienawiści.

Kom niet te dikwijls in het huis van uw naaste; Anders krijgt hij genoeg van u, en gaat hij u haten.

18 Każdy, kto mówi fałszywe świadectwo przeciw bliźniemu swemu, jest jako młot, i miecz, i strzała ostra.

Een knots, een zwaard en een scherpe pijl: Is iemand, die valse getuigenis geeft tegen zijn naaste.

19 Ufność w człowieku przewrotnym jest w dzień ucisku jako ząb wyłamany i noga wywiniona.

Een slechte tand en een zwikkende voet: Is de steun van een trouweloze in moeilijke tijden.

20 Jako ten, który zewłoczy odzienie czasu zimy, albo leje ocet na saletrę, taki jest ten, który śpiewa pieśni sercu smutnemu.

Als azijn op hoofdzeer Zo werkt het zingen van liederen op een slecht humeur.

21 Jeźliżeby łaknął ten, co cię nienawidzi, nakarm go chlebem; a jeźliby pragnął, daj mu się napić wody;

Heeft uw vijand honger, geef hem brood te eten, Heeft hij dorst, laat hem water drinken;

22 Bo węgle rozpalone zgromadzisz na głowę jego, a Pan ci nagrodzi.

Zo stapelt ge vurige kolen op zijn hoofd, En Jahweh zal het u vergelden.

23 Jako wiatr północny deszcz przynosi: tak przynosi twarz gniewliwą język uszczypliwy.

Noordenwind brengt een stortvloed, Een geniepige tong maakt boze gezichten.

24 Lepiej mieszkać w kącie pod dachem, niżeli z żoną swarliwą w domu przestronnym.

Beter te wonen op de punt van het dak, Dan met een snibbige vrouw in de echtelijke woning.

25 Jako woda chłodna duszy pragnącej: tak wieść dobra z ziemi dalekiej.

Een koele dronk voor een dorstige keel: Is goede tijding uit een ver land.

26 Jako źródło nogami pomącone, albo zdrój zepsuty: tak sprawiedliwy, który upada przed niezbożnym.

Een bedorven bron, een vervuilde wel: Is een rechtvaardige, die voor den boze wankelt.

27 Jako jeść wiele miodu nie jest rzecz dobra: tak szukanie własnej sławy jest niesławne.

Te veel honing eten is niet gezond; Wees daarom spaarzaam met vleiende woorden.

28 Mąż, który nie ma mocy nad duchem swoim, jest jako miasto rozwalone bez muru.

Als een stad met een bres, zonder muren: Is iemand zonder zelfbeheersing.