Przysłów 24

1 Nie naśladuj ludzi złych, ani żądaj przebywać z nimi;

Jangan iri terhadap orang-orang jahat dan jangan menginginkan mereka sebagai teman.

2 Albowiem serce ich myśli o drapiestwie, a wargi ich mówią o uciśnieniu.

Karena mereka suka berbicara tentang kelakuan kejam dan merencanakan kekerasan.

3 Mądrością bywa dom zbudowany, a roztropnością umocniony.

Dengan menjadi bijaksana, engkau dapat membangun rumah tangga. Dengan memiliki pengertian, keluargamu akan kokoh.

4 Zaiste przez umiejętność komory napełnione bywają wszelakiemi bogactwami kosztownemi i wdzięcznemi.

Dan dengan pengetahuan, engkau dapat mengumpulkan harta indah bagi rumah tanggamu.

5 Człowiek mądry mocny jest, a mąż umiejętny przydaje siły.

Semakin besar kebijaksanaan dan pengetahuan seseorang, semakin besar juga kuasanya.

6 Albowiem przez mądrą radę zwiedziesz bitwę, a wybawienie przez mnóstwo radców mieć będziesz.

Itulah sebabnya, untuk meraih kemenangan, seorang raja harus mengatur rencana perang dengan teliti dan dengan mendengarkan banyak penasihat.

7 Wysokie są głupiemu mądrości; w bramie nie otworzy ust swoich.

Kebijaksanaan terlalu sulit untuk dimengerti orang bodoh. Dia tidak mampu memberikan pendapat dalam musyawarah.

8 Kto myśli źle czynić, tego złośliwym zwać będą.

Orang yang selalu merencanakan kejahatan, sebutlah dia si perusuh.

9 Zła myśl głupiego jest grzechem, a pośmiewca jest obrzydliwością ludzką.

Rencana orang bebal selalu menimbulkan dosa. Orang yang suka menghina akan dibenci.

10 Jeźli będziesz gnuśnym, tedy w dzień ucisku słaba będzie siła twoja.

Bila engkau menyerah saat menghadapi kesusahan, maka sesungguhnya engkau lemah!

11 Wybawiaj pojmanych na śmierć; a od tych, którzy idą na stracenie, nie odwracaj się.

Saat engkau melihat orang yang tak bersalah berada dalam bahaya kematian, jangan tinggal diam! Selamatkanlah dia.

12 Jeźli rzeczesz: Otośmy o tem nie wiedzieli; izali ten, który waży serca, nie rozumie? a ten, który strzeże duszy twojej, nie rozezna? i nie odda człowiekowi według uczynków jego?

Janganlah membuat alasan, “Oh, saya tidak tahu bahwa dia tak bersalah!” Ingatlah bahwa Allah mengetahui pikiranmu dan Dia memegang nyawamu. Dia akan membalas setiap orang menurut perbuatannya.

13 Jedz miód, synu mój! bo dobry, i plastr słodki podniebieniu twemu;

Anakku, makanlah madu karena itu baik, terlebih manis lagi madu yang menetes dari sarang lebah.

14 Tak umiejętność mądrości duszy twojej, jeźliże ją znajdziesz; onać będzie nagrodą, a nadzieja twoja nie będzie wycięta.

Kebijaksanaan itu seperti madu bagi hidupmu. Bila engkau memperolehnya, masa depanmu cerah dan harapanmu tidak akan hilang.

15 Nie czyń zasadzki, niezbożniku! na przybytek sprawiedliwego, a nie przeszkadzaj odpocznieniu jego.

Jangan seperti orang jahat, yang diam-diam hendak merampok dan menghancurkan rumah orang benar.

16 Bo choć siedm kroć upada sprawiedliwy, przecie zaś powstaje; ale niezbożni wpadną w nieszczęście.

Meskipun orang benar jatuh berkali-kali, dia akan selalu bangkit kembali, tetapi orang jahat akan gugur saat ditimpa malapetaka.

17 Gdy upadnie nieprzyjaciel twój, nie ciesz się; i gdy się potknie, niech się nie raduje serce twoje;

Jangan bergembira ketika musuhmu jatuh, dan jangan merasa puas ketika dia celaka.

18 Aby snać nie ujrzał Pan, a nie podobałoby się to w oczach jego, i odwróciłby od niego gniew swój na cię.

Sebab TUHAN tidak berkenan kepada sikap seperti itu dan Dia bisa menarik kembali murka-Nya dari musuhmu.

19 Nie gniewaj się dla złośników, ani się udawaj za niepobożnymi;

Jangan kesal ataupun iri terhadap orang jahat ketika mereka berhasil dengan cara licik.

20 Boć nie weźmie złośnik nagrody; pochodnia niepobożnych zgaśnie.

Karena orang jahat tidak memiliki masa depan, dan kehidupan mereka akan dipadamkan.

21 Synu mój! bój się Pana i króla, a z niestatecznymi nie mięszaj się;

Anakku, takutlah akan TUHAN dan hormatlah terhadap raja. Jangan bergaul dengan para pemberontak.

22 Boć znagła powstanie zginienie ich, a upadek obydwóch któż wie?

Karena orang-orang yang memberontak akan hancur dalam sekejap. Bayangkan betapa ngerinya hukuman yang akan ditimpakan TUHAN dan raja kepada mereka!

23 I toć też mądrym należy: wzgląd mieć na osobę u sądu, nie dobra.

Berikut ini juga perkataan dari orang-orang bijak: Seorang hakim haruslah adil. Dia tidak boleh memihak siapa pun ketika memutuskan perkara.

24 Tego, który mówi niepobożnemu; Jesteś sprawiedliwy, będą ludzie przeklinać, a narody się nim brzydzić będą.

Bila kepada pihak yang bersalah hakim memutuskan, “Engkau tidak bersalah,” maka hakim itu akan dikutuki dan dibenci di seluruh negeri.

25 Ale którzy go karzą, szczęśliwi będą, a przyjdzie na nich błogosławieństwo każdego dobrego.

Sebaliknya, hakim yang menjatuhkan hukuman dengan jujur kepada orang yang bersalah akan berbahagia karena dia akan diberkati Allah dan disukai masyarakat.

26 Pocałują wargi tego, co mówi słowa prawdziwe.

Persahabatan yang paling manis terasa ketika teman dekat memberi nasihat yang jujur.

27 Rozrządź na polu robotę twoję, a sprawuj pilnie rolę swoję; a potem będziesz budował dom twój.

Anakku, sesudah menikah, bereskanlah dahulu pekerjaan di ladang. Sesudah itu, barulah membangun rumahmu.

28 Nie bądź świadkiem lekkomyślnym przeciw bliźniemu swemu, ani czyń łagodnych namów wargami swemi.

Jangan menjadi saksi dusta dan memfitnah sesamamu yang tidak bersalah.

29 Nie mów: Jako mi uczynił, tak mu uczynię; oddam mężowi temu według uczynku jego.

Janganlah berpikir, “Aku akan membalas perbuatannya kepadaku. Sebagaimana dia memperlakukan aku, demikianlah aku akan memperlakukan dia.”

30 Szedłem przez pole męża leniwego a przez winnicę człowieka głupiego;

Suatu hari aku melewati kebun anggur seorang pemalas. Alangkah bodohnya dia!

31 A oto porosła wszędzie ostem; pokrzywy wszystko pokryły, a płot kamienny jej rozwalił się.

Semuanya penuh ditumbuhi rumput liar dan semak berduri, bahkan pagar temboknya pun sudah runtuh.

32 Co ja ujrzawszy złożyłem to do serca mego, a widząc to wziąłem to ku przestrodze.

Lalu aku merenungkan hal itu dan inilah pelajaran yang aku dapatkan:

33 Trochę się prześpisz, trochę podrzemiesz, trochę złożysz ręce, abyś odpoczywał;

Pemalas berpikir, “Ah, aku masih mengantuk. Aku mau tidur sebentar lagi. Biarkan aku melipat tangan dan berbaring sebentar saja.”

34 A wtem ubóstwo twoje przyjdzie jako podróżny, a niedostatek twój jako mąż zbrojny.

Maka seperti perampok yang datang tak terduga, demikianlah si pemalas mendadak miskin. Kekurangan tiba-tiba menyerang dia seperti seorang penjahat.