Przysłów 24
1 Nie naśladuj ludzi złych, ani żądaj przebywać z nimi;
Ne jalouse pas les hommes d’iniquité; ne souhaite pas de frayer avec eux;
2 Albowiem serce ich myśli o drapiestwie, a wargi ich mówią o uciśnieniu.
car leur cœur machine des ruines, et leurs lèvres débitent l’injustice.
3 Mądrością bywa dom zbudowany, a roztropnością umocniony.
C’Est par la sagesse que s’édifie la maison c’est par la raison qu’elle se consolide.
4 Zaiste przez umiejętność komory napełnione bywają wszelakiemi bogactwami kosztownemi i wdzięcznemi.
Grâce à l’intelligence, le logis se remplit de toute sorte de biens rares et précieux.
5 Człowiek mądry mocny jest, a mąż umiejętny przydaje siły.
Le sage est armé d’énergie, et l’homme d’expérience voit doubler sa force.
6 Albowiem przez mądrą radę zwiedziesz bitwę, a wybawienie przez mnóstwo radców mieć będziesz.
C’Est en suivant un plan habile que tu dois entreprendre la guerre; la victoire est assurée par la multitude des conseillers.
7 Wysokie są głupiemu mądrości; w bramie nie otworzy ust swoich.
Les données de la sagesse sont inaccessibles au sot; à la Porte, il n’ouvre pas la bouche.
8 Kto myśli źle czynić, tego złośliwym zwać będą.
Qui médite de faire le mal, on l’appelle l’homme aux noirs projets.
9 Zła myśl głupiego jest grzechem, a pośmiewca jest obrzydliwością ludzką.
Le péché est une conception de la folie, et les gens ont horreur du persifleur.
10 Jeźli będziesz gnuśnym, tedy w dzień ucisku słaba będzie siła twoja.
Il faiblit au jour de la détresse: c’est que ton courage a l’haleine courte.
11 Wybawiaj pojmanych na śmierć; a od tych, którzy idą na stracenie, nie odwracaj się.
Sauve ceux qu’on traîne à la mort, ne manque pas de défendre ceux qui vont au supplice.
12 Jeźli rzeczesz: Otośmy o tem nie wiedzieli; izali ten, który waży serca, nie rozumie? a ten, który strzeże duszy twojej, nie rozezna? i nie odda człowiekowi według uczynków jego?
Tu diras peut-être: "Cet homme là, nous ne le connaissons pas!" Mais celui qui pénètre au. fond des cœurs comprend; celui qui veille sur ta vie sait, et il rétribue chacun selon ses œuvres.
13 Jedz miód, synu mój! bo dobry, i plastr słodki podniebieniu twemu;
Mange du miel, mon fils, car c’est bon; les rayons en seront doux à ton palais.
14 Tak umiejętność mądrości duszy twojej, jeźliże ją znajdziesz; onać będzie nagrodą, a nadzieja twoja nie będzie wycięta.
Telle est, sache-le bien, la sagesse pour ton âme; si tu t’en rends maître, il y a de l’avenir pour toi, ton espoir ne sera pas anéanti.
15 Nie czyń zasadzki, niezbożniku! na przybytek sprawiedliwego, a nie przeszkadzaj odpocznieniu jego.
Méchant, pas de machination secrète contre la demeure du juste! Pas d’entreprises contre le lieu de sa résidence!
16 Bo choć siedm kroć upada sprawiedliwy, przecie zaś powstaje; ale niezbożni wpadną w nieszczęście.
Car le juste tombe sept fois, et se relève; mais les méchants sont culbutés par le malheur.
17 Gdy upadnie nieprzyjaciel twój, nie ciesz się; i gdy się potknie, niech się nie raduje serce twoje;
Lorsque ton ennemi tombe, ne te réjouis point; s’il succombe, que ton cœur ne jubile pas!
18 Aby snać nie ujrzał Pan, a nie podobałoby się to w oczach jego, i odwróciłby od niego gniew swój na cię.
L’Eternel verrait cela de mauvais œil, et il détournerait de lui sa colère.
19 Nie gniewaj się dla złośników, ani się udawaj za niepobożnymi;
Ne porte pas envie aux malfaiteurs, ne jalouse pas les méchants;
20 Boć nie weźmie złośnik nagrody; pochodnia niepobożnych zgaśnie.
car le méchant n’a pas d’avenir: la lumière des impies est fumeuse.
21 Synu mój! bój się Pana i króla, a z niestatecznymi nie mięszaj się;
Crains l’Eternel, mon fils, ainsi que le roi: ne te mêle pas aux novateurs;
22 Boć znagła powstanie zginienie ich, a upadek obydwóch któż wie?
car soudain, le désastre fond sur eux: qui peut mesurer les coups que leur réservent l’un et l’autre?
23 I toć też mądrym należy: wzgląd mieć na osobę u sądu, nie dobra.
Les sentences suivantes émanent également des sages: Faire acception de personnes en justice n’est pas une bonne chose.
24 Tego, który mówi niepobożnemu; Jesteś sprawiedliwy, będą ludzie przeklinać, a narody się nim brzydzić będą.
Celui qui prononce sur le coupable en disant: "Tu es acquitté!" les peuples le maudissent, les gens l’exècrent.
25 Ale którzy go karzą, szczęśliwi będą, a przyjdzie na nich błogosławieństwo każdego dobrego.
Mais on est bienveillant pour ceux qui le répriment, et il leur vient des souhaits de bonheur.
26 Pocałują wargi tego, co mówi słowa prawdziwe.
C’Est comme un baiser des lèvres que de répliquer par dés paroles équitables.
27 Rozrządź na polu robotę twoję, a sprawuj pilnie rolę swoję; a potem będziesz budował dom twój.
Prépare-toi une occupation au dehors, déploie ton activité dans ton champ, puis, tu édifieras ta maison.
28 Nie bądź świadkiem lekkomyślnym przeciw bliźniemu swemu, ani czyń łagodnych namów wargami swemi.
Ne témoigne pas sans motif contre ton prochain: prétendrais-tu exercer une séduction par tes lèvres?
29 Nie mów: Jako mi uczynił, tak mu uczynię; oddam mężowi temu według uczynku jego.
Ne dis pas: "Comme il m’a traité, je le traiterai; je rends à chacun selon ses œuvres."
30 Szedłem przez pole męża leniwego a przez winnicę człowieka głupiego;
J’Ai passé près du champ d’un paresseux, près du vignoble d’un homme privé de sens.
31 A oto porosła wszędzie ostem; pokrzywy wszystko pokryły, a płot kamienny jej rozwalił się.
Et voilà qu’il était tout envahi par l’ivraie; les ronces en recouvraient la surface, l’enclos de pierres était en ruines.
32 Co ja ujrzawszy złożyłem to do serca mego, a widząc to wziąłem to ku przestrodze.
Je contemplai ce spectacle, j’y donnai mon attention, et de cette vue je tirai une leçon:
33 Trochę się prześpisz, trochę podrzemiesz, trochę złożysz ręce, abyś odpoczywał;
"Ah! dormir encore un peu, rester un peu assoupi, entrelacer un peu les mains pour reposer!"
34 A wtem ubóstwo twoje przyjdzie jako podróżny, a niedostatek twój jako mąż zbrojny.
"Cependant, la pauvreté s’introduit chez toi comme un rôdeur, et la misère comme un guerrier armé!"
