Przysłów 23
1 Gdy siądziesz, abyś jadł z panem, uważaj pilnie, kto jest przed tobą;
Quando te assentares a comer com um governador, attenta bem para o que se te poz diante,
2 Inaczej wraziłbyś nóż w gardło swoje, jeźlibyś był chciwy pokarmu.
E põe uma faca á tua garganta, se és homem de grande appetite.
3 Nie pragnij łakoci jego; bo są pokarmem obłudnym.
Não cubices os seus manjares gostosos, porque são pão de mentiras.
4 Nie staraj się, abyś się zbogacił; owszem, zaniechaj opatrzności twojej.
Não te cances para enriqueceres; dá de mão á tua prudencia.
5 I miałżebyś obrócić oczy twoje na bogactwo, które prędko niszczeje? bo sobie uczyni skrzydła podobne orlim, i uleci do nieba.
Porventura fitarás os teus olhos n'aquillo que não é nada? porque certamente se fará azas e voará ao céu como a aguia
6 Nie jedz chleba człowieka zazdrosnego, a nie żądaj łakoci jego.
Não comas o pão d'aquelle que tem o olho maligno, nem cubices os seus manjares gostosos.
7 Albowiem jako on ciebie waży w myśli swej, tak ty waż pokarm jego. Mówić: Jedz i pij, ale serce jego nie jest z tobą.
Porque, como imaginou na sua alma, te dirá: Come e bebe; porém o seu coração não estará comtigo.
8 Sztuczkę twoję, którąś zjadł, zwrócisz, a utracisz wdzięczne słowa twoje.
Vomitarias o bocado que comeste, e perderias as tuas suaves palavras.
9 Przed głupim nie mów; albowiem wzgardzi roztropnością powieści twoich.
Não falles aos ouvidos do tolo, porque desprezará a sabedoria das tuas palavras.
10 Nie przenoś granicy starej, a na rolę sierotek nie wchodź.
Não removas os limites antigos, nem entres nas herdades dos orphãos,
11 Bo obrońca ich możny; onci się podejmuje sprawy ich przeciwko tobie.
Porque o seu redemptor é o Forte, que pleiteará a sua causa contra ti.
12 Obróć do nauki serce twoje, a uszy twoje do powieści umiejętności.
Applica á disciplina o teu coração, e os teus ouvidos ás palavras do conhecimento.
13 Nie odejmuj od młodego karności; bo jeźli go ubijesz rózgą, nie umrze.
Não retires a disciplina da creança, quando a fustigares com a vara; nem por isso morrerá.
Tu a fustigarás com a vara, e livrarás a sua alma do inferno. (Sheol h7585)
15 Synu mój! będzieli mądre serce twoje, będzie się weseliło serce moje, serce moje we mnie;
Filho meu, se o teu coração fôr sabio, alegrar-se-ha o meu coração, sim, o meu proprio,
16 I rozweselą się nerki moje, gdy będą mówiły wargi twoje, co jest prawego.
E exultarão os meus rins, quando os teus labios fallarem coisas rectas.
17 Niech nie zajrzy serce twoje grzesznikom; ale raczej chodż w bojańni Pańskiej na każdy dzień;
Não inveje aos peccadores o teu coração; antes sê no temor do Senhor todo o dia
18 Bo iż jest zapłata, przeto nadzieja twoja nie będzie wykorzeniona.
Porque devéras ha um bom fim: não será cortada a tua expectação.
19 Słuchaj, synu mój! a bądź mądry, i nawiedź na drogę serce twoje.
Ouve tu, filho meu, e sê sabio, e dirige no caminho o teu coração.
20 Nie bywaj między pijanicami wina, ani między żarłokami mięsa;
Não estejas entre os beberrões de vinho, nem entre os comilões de carne.
21 Boć pijanica i żarłok zubożeje, a ospały w łatach chodzić będzie.
Porque o beberrão e o comilão empobrecerão; e a somnolencia faz trazer os vestidos rotos.
22 Słuchaj ojca twego, który cię spłodził, a nie pogardzaj matką twoją, gdy się zstarzeje.
Ouve a teu pae, que te gerou, e não desprezes a tua mãe, quando vier a envelhecer.
23 Kupuj prawdę, a nie sprzedawaj jej; kupuj mądrość, umiejętność i rozum.
Compra a verdade, e não a vendas: a sabedoria, e a disciplina, e a prudencia.
24 Bardzo się raduje ojciec sprawiedliwego, a kto spłodził mądrego, weseli się z niego.
Grandemente se regozijará o pae do justo, e o que gerar a um sabio se alegrará n'elle.
25 Niech się tedy weseli ojciec twój, i matka twoja; i niech się rozraduje rodzicielka twoja.
Alegrem-se teu pae e tua mãe, e regozije-se a que te gerou.
26 Synu mój! daj mi serce twoje, a oczy twoje niechaj strzegą dróg moich.
Dá-me, filho meu, o teu coração, e os teus olhos observem os meus caminhos.
27 Bo nierządnica jest dół głęboki, a cudza żona jest studnia ciasna.
Porque cova profunda é a prostituta, e poço estreito a estranha.
28 Ona też jako zbojca zasadzki czyni, a zuchwalców między ludźmi rozmnaża.
Tambem ella, como um salteador, se põe a espreitar, e multiplica entre os homens os iniquos.
29 Komu biada? Komu niestety? Komu zwady? Komu krzyk? Komu rany daremne? Komu zapalenie oczów?
Para quem são os ais? para quem os pezares? para quem as pelejas? para quem as queixas? para quem as feridas sem causa? e para quem os olhos vermelhos?
30 Tym, którzy siadają na winie; tym, którzy chodzą, szukając przyprawnego wina.
Para os que se demoram perto do vinho, para os que andam buscando bebida misturada.
31 Nie zapatruj się na wino, gdy się rumieni, i gdy wydaje w kubku łunę swoję, a prosto wyskakuje.
Não olhes para o vinho quando se mostra vermelho, quando resplandece no copo e se escoa suavemente.
32 Bo na koniec jako wąż ukąsi, a jako żmija uszczknie;
No seu fim morderá como a cobra, e como o basilisco picará.
33 Oczy twoje patrzyć będą na cudze żony, a serce twe będzie mówiło przewrotności;
Os teus olhos olharão para as mulheres estranhas, e o teu coração fallará perversidades.
34 I będziesz jako ten, który leży w pośród morza, a jako ten, który śpi na wierzchu masztu;
E serás como o que dorme no meio do mar, e como o que dorme no topo do mastro.
35 Rzeczesz: Ubito mię, a nie stękałem, potłuczono mię, a nie czułem. Gdy się ocucę, udam się zaś do tego.
E dirás: Espancaram-me, e não me doeu; maçaram-me, e não o senti; quando virei a despertar? ainda tornarei a buscal-a outra vez
