< Przysłów 23 >
1 Gdy siądziesz, abyś jadł z panem, uważaj pilnie, kto jest przed tobą;
Midőn leülsz étkezni az uralkodóval, ügyelve ügyelj arra, hogy ki van előtted;
2 Inaczej wraziłbyś nóż w gardło swoje, jeźlibyś był chciwy pokarmu.
kést tennél a torkodra, ha vágynak vagy az embere.
3 Nie pragnij łakoci jego; bo są pokarmem obłudnym.
Ne kívánkozzál csemegéi után, hisz hazugság étele az.
4 Nie staraj się, abyś się zbogacił; owszem, zaniechaj opatrzności twojej.
Ne fáradozzál, hogy meggazdagodj, eszességednél fogva hagyj föl avval.
5 I miałżebyś obrócić oczy twoje na bogactwo, które prędko niszczeje? bo sobie uczyni skrzydła podobne orlim, i uleci do nieba.
A mint ráröpíted szemeidet, nincs meg; mert bizony szárnyakat csinál magának, mint a sas, mely az égbe röpül.
6 Nie jedz chleba człowieka zazdrosnego, a nie żądaj łakoci jego.
Ne étkezzél az irigyszeműnek ételéből és ne kívánkozzál csemegéi után.
7 Albowiem jako on ciebie waży w myśli swej, tak ty waż pokarm jego. Mówić: Jedz i pij, ale serce jego nie jest z tobą.
Mert olyan ő, a mint lelkében számítgat; egyél és igyál mondja neked, de szíve nincs veled.
8 Sztuczkę twoję, którąś zjadł, zwrócisz, a utracisz wdzięczne słowa twoje.
Falatodat, melyet megettél, kihányod, elvesztegetted kedves beszédeidet.
9 Przed głupim nie mów; albowiem wzgardzi roztropnością powieści twoich.
Balgának fülei előtt ne beszélj, mert kigúnyolná szavaid eszes voltát.
10 Nie przenoś granicy starej, a na rolę sierotek nie wchodź.
Ne told el az ősrégi határt, s az árvák földjeibe ne lépj be;
11 Bo obrońca ich możny; onci się podejmuje sprawy ich przeciwko tobie.
mert megváltójuk erős, ő viszi majd ügyüket ellened.
12 Obróć do nauki serce twoje, a uszy twoje do powieści umiejętności.
Nyújtsd oda az oktatásnak szívedet és füledet a tudás mondásainak.
13 Nie odejmuj od młodego karności; bo jeźli go ubijesz rózgą, nie umrze.
Ne vond meg a fiútól a fenyítést; midőn vesszővel vered, nem hal meg;
14 Ty go bij rózgą, a duszę jego z piekła wyrwiesz. (Sheol )
te vesszővel vered őt és lelkét az alvilágtól mented meg. (Sheol )
15 Synu mój! będzieli mądre serce twoje, będzie się weseliło serce moje, serce moje we mnie;
Fiam, ha bölcs lett a szíved, örül az én szívem is;
16 I rozweselą się nerki moje, gdy będą mówiły wargi twoje, co jest prawego.
és vigadnak veséim, mikor ajkaid egyeneset beszélnek.
17 Niech nie zajrzy serce twoje grzesznikom; ale raczej chodż w bojańni Pańskiej na każdy dzień;
Ne irigykedjék szíved a vétkesekre, hanem istenfélelemben legyen egész nap.
18 Bo iż jest zapłata, przeto nadzieja twoja nie będzie wykorzeniona.
Mert bizony van jövendő, és reményed nem írtatik ki.
19 Słuchaj, synu mój! a bądź mądry, i nawiedź na drogę serce twoje.
Halljad, fiam te, és légy bölcs, és igazítsd az útra szívedet.
20 Nie bywaj między pijanicami wina, ani między żarłokami mięsa;
Ne légy azok közt, kik bort isznak, azok közt, kik húsban dőzsölnek.
21 Boć pijanica i żarłok zubożeje, a ospały w łatach chodzić będzie.
Mert az iszákos és dőzsölő elszegényedik, és rongyokba, öltöztet a szendergés.
22 Słuchaj ojca twego, który cię spłodził, a nie pogardzaj matką twoją, gdy się zstarzeje.
Hallgass atyádra, a ki téged nemzett, s ne gúnyolódjál, midőn megvénült az anyád.
23 Kupuj prawdę, a nie sprzedawaj jej; kupuj mądrość, umiejętność i rozum.
Igazságot szerezz és ne add el, bölcsességet és oktatást és értelmet.
24 Bardzo się raduje ojciec sprawiedliwego, a kto spłodził mądrego, weseli się z niego.
Ujjongva ujjong az igaznak atyja, s a ki bölcsnek szülője, örül vele.
25 Niech się tedy weseli ojciec twój, i matka twoja; i niech się rozraduje rodzicielka twoja.
Örüljön atyád és anyád, és ujjongjon az, ki téged szült.
26 Synu mój! daj mi serce twoje, a oczy twoje niechaj strzegą dróg moich.
Adjad, fiam, szívedet énnekem, és szemeid óvják meg az útjaimat.
27 Bo nierządnica jest dół głęboki, a cudza żona jest studnia ciasna.
Mert mélységes verem a parázna nő, és szűk kút az idegen nő;
28 Ona też jako zbojca zasadzki czyni, a zuchwalców między ludźmi rozmnaża.
sőt mint a rabló, úgy leselkedik ő, és hűteleneket az emberek közt gyarapít.
29 Komu biada? Komu niestety? Komu zwady? Komu krzyk? Komu rany daremne? Komu zapalenie oczów?
Kinek jaj; kinek baj, kinek viszálykodás, kinek panasz, kinek sebek ok nélkül, kinek szemek vörössége?
30 Tym, którzy siadają na winie; tym, którzy chodzą, szukając przyprawnego wina.
Azoknak, kik későig ülnek a bor mellett, azoknak, kik bemennek vizsgálni a kevert italt.
31 Nie zapatruj się na wino, gdy się rumieni, i gdy wydaje w kubku łunę swoję, a prosto wyskakuje.
Ne nézd a bort, mint piroslik, mint mutatja színét a serlegben, simán csúszik le!
32 Bo na koniec jako wąż ukąsi, a jako żmija uszczknie;
A végén mar mint a kígyó, és mint a baziliszk sebesít.
33 Oczy twoje patrzyć będą na cudze żony, a serce twe będzie mówiło przewrotności;
Szemeid idegen dolgokat látnak majd, és szíved ferdeségeket beszél;
34 I będziesz jako ten, który leży w pośród morza, a jako ten, który śpi na wierzchu masztu;
s olyan lész, mint a ki a tenger közepén fekszik s mint a ki fekszik az árbócznak tetején.
35 Rzeczesz: Ubito mię, a nie stękałem, potłuczono mię, a nie czułem. Gdy się ocucę, udam się zaś do tego.
Megvertek, nem fájt nekem, ütöttek, nem éreztem; mikor ébredek föl? Még továbbra is keresem.