Przysłów 23
1 Gdy siądziesz, abyś jadł z panem, uważaj pilnie, kto jest przed tobą;
Wenn du sitzest und issest mit einem Herrn, so merke, wen du vor dir hast,
2 Inaczej wraziłbyś nóż w gardło swoje, jeźlibyś był chciwy pokarmu.
und setze ein Messer an deine Kehle, wenn du gierig bist.
3 Nie pragnij łakoci jego; bo są pokarmem obłudnym.
Wünsche dir nichts von seinen feinen Speisen; denn es ist falsches Brot.
4 Nie staraj się, abyś się zbogacił; owszem, zaniechaj opatrzności twojej.
Bemühe dich nicht reich zu werden und laß ab von deinen Fündlein.
5 I miałżebyś obrócić oczy twoje na bogactwo, które prędko niszczeje? bo sobie uczyni skrzydła podobne orlim, i uleci do nieba.
Laß dein Augen nicht fliegen nach dem, was du nicht haben kannst; denn dasselbe macht sich Flügel wie ein Adler und fliegt gen Himmel.
6 Nie jedz chleba człowieka zazdrosnego, a nie żądaj łakoci jego.
Iß nicht Brot bei einem Neidischen und wünsche dir von seinen feinen Speisen nichts.
7 Albowiem jako on ciebie waży w myśli swej, tak ty waż pokarm jego. Mówić: Jedz i pij, ale serce jego nie jest z tobą.
Denn wie ein Gespenst ist er inwendig; er spricht: Iß und trink! und sein Herz ist doch nicht mit dir.
8 Sztuczkę twoję, którąś zjadł, zwrócisz, a utracisz wdzięczne słowa twoje.
Deine Bissen die du gegessen hattest, mußt du ausspeien, und mußt deine freundlichen Worte verloren haben.
9 Przed głupim nie mów; albowiem wzgardzi roztropnością powieści twoich.
Rede nicht vor des Narren Ohren; denn er verachtet die Klugheit deiner Rede.
10 Nie przenoś granicy starej, a na rolę sierotek nie wchodź.
Verrücke nicht die vorigen Grenzen und gehe nicht auf der Waisen Acker.
11 Bo obrońca ich możny; onci się podejmuje sprawy ich przeciwko tobie.
Denn ihr Erlöser ist mächtig; der wird ihre Sache wider dich ausführen.
12 Obróć do nauki serce twoje, a uszy twoje do powieści umiejętności.
Gib dein Herz zur Zucht und deine Ohren zu vernünftiger Rede.
13 Nie odejmuj od młodego karności; bo jeźli go ubijesz rózgą, nie umrze.
Laß nicht ab den Knaben zu züchtigen; denn wenn du ihn mit der Rute haust, so wird man ihn nicht töten.
Du haust ihn mit der Rute; aber du errettest seine Seele vom Tode. (Sheol h7585)
15 Synu mój! będzieli mądre serce twoje, będzie się weseliło serce moje, serce moje we mnie;
Mein Sohn, wenn dein Herz weise ist, so freut sich auch mein Herz;
16 I rozweselą się nerki moje, gdy będą mówiły wargi twoje, co jest prawego.
und meine Nieren sind froh, wenn deine Lippen reden, was recht ist.
17 Niech nie zajrzy serce twoje grzesznikom; ale raczej chodż w bojańni Pańskiej na każdy dzień;
Dein Herz folge nicht den Sündern, sondern sei täglich in der Furcht des HERRN.
18 Bo iż jest zapłata, przeto nadzieja twoja nie będzie wykorzeniona.
Denn es wird dir hernach gut sein, und dein Warten wird nicht trügen.
19 Słuchaj, synu mój! a bądź mądry, i nawiedź na drogę serce twoje.
Höre, mein Sohn, und sei weise und richte dein Herz in den Weg.
20 Nie bywaj między pijanicami wina, ani między żarłokami mięsa;
Sei nicht unter den Säufern und Schlemmern;
21 Boć pijanica i żarłok zubożeje, a ospały w łatach chodzić będzie.
denn die Säufer und Schlemmer verarmen, und ein Schläfer muß zerrissene Kleider tragen.
22 Słuchaj ojca twego, który cię spłodził, a nie pogardzaj matką twoją, gdy się zstarzeje.
Gehorche deinem Vater, der dich gezeugt hat, und verachte deine Mutter nicht, wenn sie alt wird.
23 Kupuj prawdę, a nie sprzedawaj jej; kupuj mądrość, umiejętność i rozum.
Kaufe Wahrheit, und verkaufe sie nicht, Weisheit, Zucht und Verstand.
24 Bardzo się raduje ojciec sprawiedliwego, a kto spłodził mądrego, weseli się z niego.
Der Vater eines Gerechten freut sich; und wer einen Weisen gezeugt hat, ist fröhlich darüber.
25 Niech się tedy weseli ojciec twój, i matka twoja; i niech się rozraduje rodzicielka twoja.
Laß sich deinen Vater und deine Mutter freuen, und fröhlich sein, die dich geboren hat.
26 Synu mój! daj mi serce twoje, a oczy twoje niechaj strzegą dróg moich.
Gib mir, mein Sohn, dein Herz, und laß deinen Augen meine Wege wohl gefallen.
27 Bo nierządnica jest dół głęboki, a cudza żona jest studnia ciasna.
Denn eine Hure ist eine tiefe Grube, und eine Ehebrecherin ist ein enger Brunnen.
28 Ona też jako zbojca zasadzki czyni, a zuchwalców między ludźmi rozmnaża.
Auch lauert sie wie ein Räuber, und die Frechen unter den Menschen sammelt sie zu sich.
29 Komu biada? Komu niestety? Komu zwady? Komu krzyk? Komu rany daremne? Komu zapalenie oczów?
Wo ist Weh? wo ist Leid? wo ist Zank? wo ist Klagen? wo sind Wunden ohne Ursache? wo sind trübe Augen?
30 Tym, którzy siadają na winie; tym, którzy chodzą, szukając przyprawnego wina.
Wo man beim Wein liegt und kommt, auszusaufen, was eingeschenkt ist.
31 Nie zapatruj się na wino, gdy się rumieni, i gdy wydaje w kubku łunę swoję, a prosto wyskakuje.
Siehe den Wein nicht an, daß er so rot ist und im Glase so schön steht. Er geht glatt ein;
32 Bo na koniec jako wąż ukąsi, a jako żmija uszczknie;
aber danach beißt er wie eine Schlange und sticht wie eine Otter.
33 Oczy twoje patrzyć będą na cudze żony, a serce twe będzie mówiło przewrotności;
So werden deine Augen nach andern Weibern sehen, und dein Herz wird verkehrte Dinge reden,
34 I będziesz jako ten, który leży w pośród morza, a jako ten, który śpi na wierzchu masztu;
und wirst sein wie einer, der mitten im Meer schläft, und wie einer schläft oben auf dem Mastbaum.
35 Rzeczesz: Ubito mię, a nie stękałem, potłuczono mię, a nie czułem. Gdy się ocucę, udam się zaś do tego.
“Sie schlagen mich, aber es tut mir nicht weh; sie klopfen mich, aber ich fühle es nicht. Wann will ich aufwachen, daß ich's mehr treibe?”
