Przysłów 23
1 Gdy siądziesz, abyś jadł z panem, uważaj pilnie, kto jest przed tobą;
Si tu t'assieds pour dîner à la table d'un prince, fais bien attention à ce qui te sera présenté
2 Inaczej wraziłbyś nóż w gardło swoje, jeźlibyś był chciwy pokarmu.
puis étends la main, sachant qu'il convient qu'on te serve de tels mets; toutefois, même si tu as grand appétit,
3 Nie pragnij łakoci jego; bo są pokarmem obłudnym.
ne convoite point leur repas; car c'est là une vie factice.
4 Nie staraj się, abyś się zbogacił; owszem, zaniechaj opatrzności twojej.
Si tu es pauvre, n'aspire pas à la richesse; repousse-la même en pensée.
5 I miałżebyś obrócić oczy twoje na bogactwo, które prędko niszczeje? bo sobie uczyni skrzydła podobne orlim, i uleci do nieba.
Si tu fixes ton regard sur elle, tu la vois disparaître; car elle a, comme l'aigle, des ailes prêtes à s'envoler, et retourne à la maison de son premier maître.
6 Nie jedz chleba człowieka zazdrosnego, a nie żądaj łakoci jego.
Ne dîne pas avec un homme envieux; ne désire rien de sa table;
7 Albowiem jako on ciebie waży w myśli swej, tak ty waż pokarm jego. Mówić: Jedz i pij, ale serce jego nie jest z tobą.
car il mange et il boit comme on avalerait un cheveu. Ne l'introduis pas chez toi, et ne mange pas un morceau avec lui;
8 Sztuczkę twoję, którąś zjadł, zwrócisz, a utracisz wdzięczne słowa twoje.
car il le vomirait et souillerait tes meilleures paroles.
9 Przed głupim nie mów; albowiem wzgardzi roztropnością powieści twoich.
Ne dis rien à l'insensé, de peur que peut-être il ne tourne en dérision tes sages discours.
10 Nie przenoś granicy starej, a na rolę sierotek nie wchodź.
Ne dépasse pas les bornes anciennes, et n'entre pas dans le champ de l'orphelin;
11 Bo obrońca ich możny; onci się podejmuje sprawy ich przeciwko tobie.
car il est fort celui que le Seigneur rachète; et, si tu es en procès avec lui, Dieu plaidera sa cause.
12 Obróć do nauki serce twoje, a uszy twoje do powieści umiejętności.
Livre ton cœur à la discipline, et prépare ton oreille aux paroles de la doctrine.
13 Nie odejmuj od młodego karności; bo jeźli go ubijesz rózgą, nie umrze.
Ne cesse de corriger un enfant; car si tu le frappes de verges, il n'en mourra pas.
Et si tu le frappes de verges, tu sauveras son âme de la mort. (Sheol h7585)
15 Synu mój! będzieli mądre serce twoje, będzie się weseliło serce moje, serce moje we mnie;
Mon fils, si ton cœur est sage, tu réjouiras aussi mon cœur;
16 I rozweselą się nerki moje, gdy będą mówiły wargi twoje, co jest prawego.
et si tes lèvres sont droites, elles converseront avec mes lèvres.
17 Niech nie zajrzy serce twoje grzesznikom; ale raczej chodż w bojańni Pańskiej na każdy dzień;
Que ton cœur ne porte point envie aux pécheurs; mais sois toujours dans la crainte de Dieu.
18 Bo iż jest zapłata, przeto nadzieja twoja nie będzie wykorzeniona.
Car si tu observes ces choses, tu auras des descendants, et ton espérance ne sera pas trompée.
19 Słuchaj, synu mój! a bądź mądry, i nawiedź na drogę serce twoje.
Écoute, mon fils, et sois sage; et maintiens droites les pensées de ton cœur.
20 Nie bywaj między pijanicami wina, ani między żarłokami mięsa;
Ne sois pas buveur de vin; évite les longs banquets et la profusion des viandes.
21 Boć pijanica i żarłok zubożeje, a ospały w łatach chodzić będzie.
Car l'ivrogne et le débauché mendieront; le paresseux sera revêtu de haillons en lambeaux.
22 Słuchaj ojca twego, który cię spłodził, a nie pogardzaj matką twoją, gdy się zstarzeje.
Écoute, mon fils, le père qui t'a engendré, et ne méprise pas ta mère parce qu'elle a vieilli.
23 Kupuj prawdę, a nie sprzedawaj jej; kupuj mądrość, umiejętność i rozum.
24 Bardzo się raduje ojciec sprawiedliwego, a kto spłodził mądrego, weseli się z niego.
Un père juste élève bien ses enfants, et la sagesse d'un fils réjouit son âme.
25 Niech się tedy weseli ojciec twój, i matka twoja; i niech się rozraduje rodzicielka twoja.
Que ton père et ta mère se réjouissent en toi, et que celle qui t'a enfanté soit heureuse.
26 Synu mój! daj mi serce twoje, a oczy twoje niechaj strzegą dróg moich.
Mon fils, donne-moi ton cœur; que tes yeux gardent mes voies.
27 Bo nierządnica jest dół głęboki, a cudza żona jest studnia ciasna.
La maison étrangère est comme un tonneau percé; il est étroit le puits de l'étranger.
28 Ona też jako zbojca zasadzki czyni, a zuchwalców między ludźmi rozmnaża.
Celui qui les recherche périra bientôt, et tout pécheur sera détruit.
29 Komu biada? Komu niestety? Komu zwady? Komu krzyk? Komu rany daremne? Komu zapalenie oczów?
Pour qui les gémissements? Pour qui le trouble? Pour qui les contestations? Pour qui les ennuis et les entretiens frivoles? Pour qui les repentirs inutiles? Pour qui les yeux livides?
30 Tym, którzy siadają na winie; tym, którzy chodzą, szukając przyprawnego wina.
N'est-ce pas pour ceux qui passent leur temps dans l'ivresse et qui hantent les lieux où l'on boit?
31 Nie zapatruj się na wino, gdy się rumieni, i gdy wydaje w kubku łunę swoję, a prosto wyskakuje.
Ne vous enivrez pas; mais faites votre société des hommes justes, et fréquentez-les publiquement. Car si vos yeux s'arrêtent sur les fioles et les coupes, plus tard vous marcherez plus nu qu'un pilon à mortier.
32 Bo na koniec jako wąż ukąsi, a jako żmija uszczknie;
L'homme ivre finit par s'étendre comme si un serpent l'avait mordu; le venin se répand sur lui comme de la dent d'un reptile.
33 Oczy twoje patrzyć będą na cudze żony, a serce twe będzie mówiło przewrotności;
Si tes yeux regardent une femme étrangère, la langue aussitôt divaguera,
34 I będziesz jako ten, który leży w pośród morza, a jako ten, który śpi na wierzchu masztu;
et tu seras gisant comme au sein de la mer, et comme un pilote au milieu de l'orage.
35 Rzeczesz: Ubito mię, a nie stękałem, potłuczono mię, a nie czułem. Gdy się ocucę, udam się zaś do tego.
Et tu diras: On m'a frappé, et je n'en ai pas souffert; on s'est joué de moi, et je ne m'en suis pas douté; quand viendra l'aurore, pour m'en aller encore chercher des hommes avec qui je puisse me retrouver?
